​En büyük fesat nedir?

Allah, "Eşyayı insan için, insanı kendim için yarattım. Kendim için yarattığım, kendisi için yaratılana kendini adamasın." der. (Muhyiddin Arabi, Fütühat-ı Mekkiye, 11/266)

En büyük fesat, en büyük zulüm eşyayı olması gereken yere değil, olmaması gereken yere koymaktır.

Allah’ın eşyayı insan için, insanı da kendi için (halife) olarak yaratması kâinattaki mevcut düzenin en temel referansıdır.

Bütün kâinat insana itaatle vazifelendirilmişken, insandan da Allah’a ibadet beklenmektedir.

Tahiyyatta yaptığımız halife sıfatımızla bütün kâinatın şükür ve hamdlerini Rabbimize takdim etmektir.

Kendini tanıyan ve bilen insan biraz tefekkürler bu gerçeği vahye ihtiyaç duymadan da anlayabilir.

İzzet ve onurla donatılmış bütün âlemden süzülmüş insanın yönünü Yüce Yaratıcıya değil de hepsi fani ve yok olacak eşyaya dönmesi yeryüzünde çıkarılacak en büyük fesattır.

İnsanlığın ister bireysel isterse toplumsal olsun problemlerinin kaynağı bu çarpık bakış açısıdır.

Sadece aracı ve alet olan eşyanın sanki asılmış gibi telakki edilmesi insanın dünya/ahret saadetini zehirlemektir.

İnsan cevher, eşya arazdır.

Cevherler cevherin asıl kaynağına yönelip arazları vasıta kılabilirse cevherliğini muhafaza edebilirler.

Allah Teâlâ hadis-i kutsi de bizleri açıkça uyarıyor:

“Kim bana döner, dinime riayet ederse dünyayı ona hizmet ettiririm,

Kim benden yüz çevirip, dinimi arkasına atarsa onu dünyaya hizmet ettiririm.”

İnsan hayrında fesadında en birinci aktörü.

Allah insana insandan yansır.

Kendisine yüklenen bu değerin farkında yüzünü eşyaya değil de Rabbine dönmüş olan insan yaratılmışların en şereflisi olurken;

Bu değerden gafil yüzünü Rabbine değil de eşyaya dönmüş insan ise hayvanlardan daha aşağı bir çukura düşer.

En büyük israf insanın kendini ihmal etmesidir.

Allah’ın halifesi olarak Allah’ın baktığı yerden bakalım eşyaya.

Arazları geçip bir cevher olarak sadece ve sadece cevherlerin cevherine yönelelim.

Aksi takdirde sebep olduğumuz fesatlar yerİ ve göğü titretiyor.