Türkiye, Washington'da 1949 yılında kurulan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO), 18 Şubat 1952'de dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın katılım belgelerini imzalamasının ardından katıldı.
Böylece 12 kurucu üye ABD, İngiltere, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz'den sonra Türkiye, Yunanistan ile İttifak'ın 3. yılında NATO'ya üye ülkeler oldu.
Türkiye'nin üyeliği, NATO'nun askeri bakımdan güney kanadında hava, kara ve deniz imkanları, güçlü silahlı kuvvetleriyle güvenilir bir müttefik kazanması olarak değerlendiriliyor.
Türkiye, harekat ve misyonlara sağladığı destekle NATO'ya en çok katkı veren ilk beş ülke arasında yer alıyor.
Türkiye'nin NATO'ya katkıları
Aradan geçen 73 yılda Türkiye, bulunduğu kritik coğrafyadaki stratejik konumuyla bölgedeki tehdit ve riskleri doğrudan göğüsleyen ilk müttefik olarak NATO'ya önemli katkılar sağlarken, NATO da Türkiye'nin güvenlik ve savunmasında temel unsurlardan biri olarak önem taşıyor.
Türkiye, NATO'nun ana tehditlerden birisi olarak belirlediği terörizmle mücadele kapsamında DEAŞ, El-Kaide, PKK/YPG ve FETÖ başta olma üzere, terörizmin tüm biçim ve belirtileriyle kararlılıkla mücadele ediyor.
NATO'nun Kosova Gücü'ne (KFOR) en fazla katkı sağlayan ülkelerden biri olan Türkiye, 2023-2024 döneminde KFOR Komutanlığı görevini bir yıl süreyle üstlenirken, halihazırda komutan yardımcılığı görevi devam ediyor.
Türkiye, müttefikler tarafından dönüşümlü şekilde yapılan KFOR İhtiyat Taburu görevini de en fazla üstlenen ülkelerden birisi olarak Kosova'nın ve bölgenin güvenliğine katkı sağlıyor.
Ayrıca, Türkiye, Irak Güvenlik Kuvvetlerine danışmanlık ve eğitim vermek amacıyla 2018'de başlatılan NATO Irak Misyonuna en fazla personel desteği sağlayan ülkelerden biri konumunda bulunuyor.
Türkiye NATO tatbikatlarında etkin rol alıyor
NATO'nun hava ve deniz harekat alanlarındaki faaliyetlerine de önemli katkı sağlayan Türkiye, hem NATO Daimi Deniz Görev Grubu-2'nin hem de NATO Daimi Mayın Karşı Tedbirleri Deniz Görev Grubu-2'nin komutasını yerine getiriyor.
NATO'nun caydırıcılık ve savunma kabiliyetinin artırılması ve müttefiklerle birlikte çalışma yeteneği kapsamında, Türk personel, NATO tatbikatlarına da etkin şekilde katılıyor.
Türkiye, NATO tarafından savunma kapasitesi inşası başta olmak üzere NATO ortaklık ülkelerine sağlanan desteğe de finansal ve personel olarak katkı sağlıyor.
Bu kapsamda, Türkiye'nin 2024 yılı tahmini savunma harcamaları gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 2,09 ile bu hedefi başaran 23 NATO ülkesinden biri oldu.
NATO ortak fonlarına katılım payları kapsamında ise askeri bütçeye Türkiye, yüzde 4,59 ile en fazla katkı yapan ülkeler arasında 8'inci, NATO komuta yapısına dahil tüm kadrolara sağlanan personel katkısı bakımından da 7'nci sırada.
Türkiye önemli NATO karargah ve kurumlarına ev sahipliği yapıyor
NATO'nun kritik karargahlarından NATO Müttefik Kara Komutanlığı (LANDCOM) İzmir'de, NATO Hızlı Konuşlandırılabilir Kolordusu-Türkiye (NRDC-TÜR) ise İstanbul'da bulunuyor. Türkiye ayrıca NATO üyeleri ve ortaklık ülkelerine eğitim desteği sağlayan kurumlardan NATO Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi ve Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi'ne Ankara'da, NATO Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi'ne İstanbul'da ev sahipliği yapıyor.
Kaynak: AA
