Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ), Covid-19’un pandemi olarak ilan etmesinin üzerinden dört yıl geçti. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı 2023 Mart ayı verilerine göre, 11 Mart 2020’den bugüne kadar pandemi nedeniyle 17 milyondan fazla vaka tespit edilirken, 102 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Özge Karadağ, bu sayıların tanı testi ile doğrulanamayan vakaları ve dolaylı ölümleri içermediğini belirterek şunları söyledi:
“Özellikle 2023 yılından itibaren hem dünyada hem Türkiye’de yapılan test sayısının çok azalması ve pek çok kişinin Covid-19 olduğunu bilmeden hastalığı geçirmesi nedeniyle son dönemde Covid-19 tanısı konulan kişi sayısı, gerçek sayının çok altındadır. Bakanlığın verilerine göre Türkiye’de 1. doz aşı yapılan kişi sayısı yaklaşık 58 milyon, 2. doz aşı yapılan kişi sayısı 53 milyon ve 3. doz aşı yapılan kişi sayısı ise 28 milyon. On sekiz yaş üzeri nüfusta 1. doz aşı yapılma düzeyi yüzde 93’e yakınken, 2. doz aşılama yüzde 86 civarında. Varyantlara karşı geliştirilen aşılar Türkiye’de henüz rutin kullanıma geçmedi. Dünya genelinde ise kullanımı oldukça sınırlı.”
AŞIYA GÜVENİ YENİDEN KAZANMALIYIZ
Pandemi sürecinde eğitim, sosyal yaşam, ruh sağlığı ve sosyal sağlığın olumsuz etkilendiğini, dijital bağımlılık, alkol ve madde bağımlılığı gibi sorunların arttığını vurgulayan Karadağ, pandemi nedeniyle insanların sağlık hizmetlerini kullanımının azalması nedeniyle hastalıkların tanısının geciktiğini, çocukluk aşı programlarının olumsuz etkilendiğini söyledi. Bu durumun toplum sağlığını ve sağlık sistemlerini tehdit ettiğini belirten Karadağ, “Örneğin dünyada uzun yıllardır görmediğimiz, aşı ile önlenebilir kızamık salgınları görmekteyiz. Aşılara güveni geri kazanmalı, çocuklarımızı, gençlerimizi, yaşlılarımızı aşı ile rahatlıkla enfeksiyonlardan korumalıyız. Özellikle kız çocukları ve kadınlar açısından HPV aşısının önemini tekrar vurgulamalıyız. Pandeminin açtığı en büyük yaranın, özellikle sosyal medya ile hızla yayılan bilgi kirliliği salgını ve bilime olan güvenin sarsılması olduğu düşüncesindeyim. Sağlık okuryazarlığı, medya okuryazarlığı ve bilime güvenin artırılması için eğitim sistemi reform edilmeli. Toplum sağlığını korumak, bilime yatırım ve güvene dayanıyor” dedi.
ACİL ÖNLEM GEREKTİREN VARYANT YOK; KORUNMAYA DEVAM!
Prof. Dr. Özge Karadağ, Covid-19'un sürekli değiştiğini ve yeni varyantların izlendiğini belirtti. Şu anda acil önlem alınması gereken bir varyantın bulunmadığını vurgulayan Karadağ, önemli olanın, ülkelerin sağlık sistemlerinin enfeksiyon etkenlerini ve varyantları sıkı bir şekilde takip etmesi olduğunu söyledi. Kapalı alanlarda ve kalabalık ortamlarda korunma önlemlerinin, Covid-19 ve diğer solunum yolu enfeksiyonları için önemli olduğunun altını çizen Karadağ, Covid-19’un uzun vadeli etkileri ve artan enfeksiyon sayısı göz önüne alındığında, bu önlemlerin ciddiye alınması ve yaşlılarla bağışıklığı zayıf bireylerin korumaya devam edilmesi konusunda uyarıda bulundu.