​İlk 100 yıl mı? Son 10 yıl mı?

Konya, yüzölçümü bakımından Türkiye’nin en büyük ili olma özelliğine sahip bir kentimizdir.
Hollanda ve buna benzer ülkelerden bile fazla büyüklüğe sahiptir. Nüfus olarak da Türkiye’nin 6. büyük şehridir.
Ama, işin bence ön önemli olanı ise ne yüzölçümü, ne de nüfus büyüklüğüdür.
Kentlerin büyüklükleri, sahip oldukları ekonomik gücün ve kentlerinde bulunan dev yatırımların büyüklüğüyle ölçülüyor artık.
Konya’nın yüzölçümü dışındaki büyüklüğünü tespit etmek için biraz kafa yormaya ne dersiniz?
Gelin hep birlikte şöyle bir Akyokuş’a çıkalım.
Akyokuş, bildiğiniz üzere Konya’nın kuş bakışı görüntüsünün en güzel görüldüğü yerdir.
Tepeyi arkamıza, şehri ise karşımıza alalım ve başımızı önce sağımıza çevirelim ve bir müddet duralım.
Bakalım ne görüyoruz?
Bakmak ve görmek nasıl baktığınıza ve neyi görmek istediğinize bağlı ama, ben Konya’nın büyüklüğüyle ilgili bakılmasını istediğim için ekonomik ve yatırım anlamında bakılması gerekir diye düşünüyorum.
Evet sağımıza baktık ne görüyoruz?
Daha düne kadar yemyeşil ağaçlarla kaplı Meram bölgesinin yer yer kelleştiğini ve ağaçların olduğu yerlerde apartmanların, sitelerin olduğunu görüyoruz.
Başımızı biraz daha sağa çevirdiğimizde ise 10 Haziran 1968 tarihinde Türkiye ve Ortadoğu’nun ilk Entegre Bazik Refrakter Tesisi olarak üretime başlayan Krom Magnezit Fabrikası’nı görürüz.
Yakın bir geçmişte özelleştirilen fabrikanın üretime başlamasının üzerinden tam tamına 44 koca yıl geçmiş.
Akyokuş’un sağında ufak tefek, küçük ölçekli sanayilerin dışında önemli bir yatırım göremezsiniz.
O zaman başımızı öne çevireceğiz.
Tam karşımızda, şehrin orta yerinde ama yeşilliğini hep muhafaza etmiş, kentin yeşilinin en çok olduğu, bir anlamda kentin akciğeri diyebileceğimiz Konya Şeker Fabrikası’nı görürüz. Yanında ise Ova Un Değirmeni Sanayii vardır.
Konya Şeker, 1954 yılında üretime başlamış bir fabrika. Devlet- millet işbirliğiyle gerçekleştirilmiş ağır sanayilerimizden birisi.
Konya Şeker’in üretime başlamasının üzerinden de 58 yıl geçmiş.
Artık karşımızda da görebileceğimiz başka bir ağır sanayi yatırımı yok.
O zaman ne yapacağız? Başımızı sola çevireceğiz.
Solumuzda da kentin girişinde bulunan ve 1954 tarihinde 115 Konyalı işadamının öncülüğünde Konya’da kurulmuş olup, bugün hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören, halka açık Fransız ortaklı bölgesinin en büyük sanayi kuruluşlarından birisi olan Konya Çimento Fabrikası gözümüze çarpar.
Bu bölgede ayrıca rahmetli Necmettin Erbakan’ın yine rahmetli Bülent Ecevit’le kurduğu koalisyon hükümeti döneminde 1975 yılında motor tahrik ve aktarma organları ve benzeri teçhizatı üretmek amacıyla kurulan Türk Motor Sanayi ve Ticaret A.Ş. adlı Tümosan’dır.
Tümosan’ın üzerinden de 37 yıl geçmiş.
Kent merkezinde ağır sanayi diyebileceğimiz yatırımlar bunlardan ibarettir. Bunun dışında kişilerin veya ortaklıkların yaptıkları küçük ölçekli sanayileri görebiliriz.
Akyokuş’taki gözetlememiz burada sona erdi.
Şimdi bir de ilçelerimizdeki duruma bakalım ve ilçelerimizde bulunan ağır sanayi niteliğindeki yatırımları sayalım.
Evet benim çocukluk yıllarım olan 1973 yılında Sovyet-Rusya’nın yaptığı Seydişehir Alüminyum Tesisleri, 1989 yılında kurulan Ereğli ve 1982 yılında Ilgın’da hayata geçirilen Şeker Fabrikaları bulunuyor. Bunun dışında benim bildiğim ağır sanayi diyebileceğimiz bir yatırım yok.
Yine de açık kapı bırakmakta yarar vardır. Unutmuş olduklarım için de şimdiden özür dilerim.
Yukarıda saydığımız bu yatırımların tümü de devlet eliyle yapılmış yatırımlardır. Bir-ikisinde devlet-millet işbirliği söz konusudur.
Bunların en genci 1989 yılında kurulan Ereğli Şeker Fabrikası’dır. Üzerinden 23 yıl geçmiş ve hala devlet eliyle çalıştırılan bir fabrika konumunda.
Kent merkezi ve ilçelerimizdeki ağır sanayi yatırımlarını şöyle bir sayacak olursak toplam 7 tane fabrikamız bulunuyor. Demin söylediğim gibi bunların en yaşlısı 58, en genci ise 23 yaşında.
Yani, işin ilginci 23 yıldır bu kente ve bu kentin ilçelerine devlet eliyle veya özel şirket marifetiyle ağır sanayi denilecek bir yatırım yapılmamış.
Günler günleri, aylar ayları, yıllar yılları kovalamış ve 2004 yılına gelinmiş.
2004 yılı bence Konya için bir milat, yani bir başlangıç yılı, bir bereket yılı olmuştur.
1999 yılında, yani bugün 58 yaşında olan Konya Şeker’in başına Recep Konuk adında bir yönetici gelmiş ve 9000 yıl öncesinin 10 bin nüfuslu en büyük yerleşim alanı olan Çatalhöyük’teki Kibele misali, Konya Şeker oğul vermeye başlamış ve yatırım üstüne yatırım yapılmış.
2004 yılında Çumra Şeker’le başlayan tesisleşme  2006 yılında Sıvı Şeker’le sürmüş, Cihanbeyli Panplast’la devam etmiş, Seydibey Patates tesisleriyle büyümüş, Türkiye’nin en büyük kapasiteli yem fabrikasıyla gelişmiş, çikolata ve sert şekerleme tesisleriyle adını duyurmuş, yine Türkiye’de üretimi pancardan yapılan Etanol tesisleri ile ilk olmuş ve 2012 yılında tamamlanması öngörülen ve Meram ilçesine yapılan dünyanın en büyük et ve süt tesisleri, Altınekin’e yapılan Ham Yağ tesisleri, yine Cihanbeyli’de hayata geçirilen Çuval Fabrikası, Koruge ve PVS boru fabrikası, Seydibey’de %100 kapasite artırımı, Ilgın Termik Santral derken, bugün sayısı 28’leri aşmış tesisleriyle yeni bir Konya Şeker doğdu.
Bu tesislerin tümü de tarımsal sanayiine hizmet ediyor.
Hepsi de en son teknoloji ile yapılmış ve pek çoğu da Türkiye’de “ilk” ve “tek” olan tesislerdir.
İşin özü dostlar;
Söylemek istediğim önemli olan bu işe gönül verilmesidir. Yaşadığın kente sahip çıkılması ve bu kentte yaşayan insanlara aş ve iş imkanı oluşturulmasıdır.
23 yıldan bu yana bu kente tek bir çivi çakılmazken, son 10 yılda hem de ne çiviler çakılmış, taş üstüne taşlar konulmuştur.
Konya’nın sahip olduğu ekonomik gücün önemi işte bu tesislerde yatmaktadır. Ekonominiz güçlü ise büyük, yoksa adınızın başında büyük yazsa da siz hala küçük bir şehirsiniz.
Benim penceremden bakınca böyle görünüyor.
O yüzden size yazımın başlığında sordum.
İlk 100 yıl mı? Yoksa son 10 yıl mı? Diye…
İlk 100 yıl da 7 ağır sanayi tesisi, son 10 yıl da 28’i aşkın tarımsal sanayi tesisi
Karar sizin?
Sağlıcakla kalın

.