İslam’a göre bir şeyin helal veya haram olmasını; Allah (c.c.) ve Resulü Hz. Muhammed (s.a.s.) belirler. Allah (c.c.) ve Resulü Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kaçınılmasını emrettikleri haramlardan uzak durup emredilenlerini yapmak Müslümanların asli görevleridir.İslâm; içki, kumar, zina, rüşvet, faiz, haksız yere adam öldürmek, domuz eti yemek, yalan, gıybet, iftira gibi hususları haram kılmıştır. Helâller dairesi çok geniştir. İslâm içkiyi haram kılarken su, süt, salep, çay, kahve ve enva-i çeşit meyvelerin sularını içmemizi helâl kılmıştır. Yasaklanan sadece içinde alkol bulunan içeceklerdir. Haksız kazancın kaynağı faiz haram, ticaret ise helâl kılınmıştır. Gayri meşru birliktelikler yani zina haram, şartlarını taşıyan erkek ile kadın’ın evlilikleri ise emredilmiş ve helâl kılınmıştır. Domuz eti ile birlikte yırtıcı ve binek hayvanlarının etlerinin yenilmesi haram, birçok kuş, kuzu, koyun, keçi gibi küçükbaş ve deve, inek gibi büyük baş hayvanların etleri ise helâl kılınmıştır. Rüşvet haram, alın teri ile elde edilen kazanç helâl ve kutsal sayılmıştır. Bu örnekler çoğaltılabilir. Yani İslâm; yararlı ve faydalı olan hiçbir şeyi haram, zararlı olanları da helâl kılmamıştır.
Âyet-i Kerîmelerde: “Bir Mü’min erkek veya bir Mü’min kadının, Allah ve Resulü bir emir ve hüküm verdiklerinde artık işlerinde bundan başkasını seçme hakları olamaz. Allah’ın ve Resulünün emrine itaat etmeyenler doğru yoldan açıkça sapmışlardır.” (Ahzab Sûresi âyet:36)
“…Peygamber size ne verdiyse onu alın, size ne yasakladıysa ondan da sakının. Allah'tan korkun. Çünkü Allah'ın azabı çetindir.” (Haşr Sûresi âyet:7)
“…Peygamber onlara iyiliği emreder ve onları kötülükten meneder; yine onlara temiz şeyleri helâl, pis şeyleri haram kılar. Ağırlıklarını kaldırır, üzerlerindeki zincirleri çözer. O peygambere inanan, onu koruyup destekleyen, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nura uyanlar, işte bunlardır kurtuluşa erenler.” (A’raf Sûresi âyet:157) buyrulmuştur.
Bu dünyaya imtihan için gönderilmiş bulunuyoruz. Helâli-haramı Allah (c.c.) ve Resulü Hz. Muhammed (s.a.s.) belirler. İnanıp emirleri yapanlar sevaba nail olup ebedi alemde Cennet ile mükafatlandırılacaklar ve yasaklanmış olan hükümleri, haramları işleyenlerde günaha girip Cehennemde cezalarını göreceklerdir. Kişi kendisine verilen irade-i cüziyyesini ister helallerden yana isterse haramlardan yana kullanma özgürlüğüne sahiptir ama sonucuna da katlanmak durumundadır. İslam; fıtrat dinidir, koymuş olduğu normlar cihan şümul’dür. İslam; insanlar için yararlı, faydalı, güzel ve iyi olan hiçbir şeyi yasaklamamıştır.
Kazançlarımızda helâllere yönelip haramlardan ve haram şüphesi bulunan işlerden kesinlikle kaçınmalıyız. İmtihanda olduğumuz dünya hayatını ölüm gelmeden çok iyi değerlendirmeli, haramlardan kaçınarak helâller dairesinde hayatımızı yaşamalıyız. Helâller dairesinde hayatımızı yaşama hassasiyetimizi kaybedersek kazançlarımızın bereketi kaybolur, evimizin, ailemizin huzuru kaçar. Haramlardan uzak durup helâl kazanç ve helâl lokmaya azami gayreti gösterirsek hem dünyevi, hem de uhrevi âlem de kurtuluşa erenlerden oluruz. Her an ve her zaman kendimizi hesaba çekmeli, vicdanımızın sesini dinlemeliyiz. Kendimizden, cüzdanımızdan, soframızdan emin olmak için her zaman haramı, helali mutlaka ve daima hatırlamalıyız. Bu hatırlayışımız helâl’e gidip haramlardan korunmamıza vesile olmalıdır. Toplumlardaki huzursuzlukların ana sebepleri, Allah (c.c.)’ın yasakladığı içki, kumar, zina, faiz v.b. dir. İnsanı yaratılış gayesinden uzak tutan içki, kumar, zina, faiz v.b. haramlar, insan hayatını sıkıntıya sokan, aile ve toplumda huzursuzluk çıkarılmasına vesile olan pisliklerdir.
Dünyevi ticaretimizde hesap yaptığımız gibi uhrevi ticaretimiz içinde; Allah (c.c.)’ ın huzurunda hesaba çekilmeden önce kendimizi hesaba çekerek hayatımızı İslâm’a uygun olarak yaşamalıyız. Her zaman helâl ve harama dikkat ederek hayatımızı düzenli, planlı, programlı güzel ahlâk sahibi olarak yaşamamız menfaatimiz icabıdır. Müslüman’a yakışmayan davranışlardan kaçınıp, yapmamız gerekenleri hayatımıza hâkim kılmalıyız. Rabbimiz; haramlardan uzak durarak, helâller dairesinde hayırlı, bereketli, güzel bir hayatı yaşayan Mü’minlerden olmayı her birimize lütfeylesin. Sıhhat ve âfiyetler dilerim.
