Gayrimenkul bağışı; arsa, tarla, daire, ev gibi taşınmaz mülklerin kişi, dernek, vakıf, kurum ve kuruluşlara bağışlanma işlemidir. Gayrimenkul sahibi olanlar, tapu senedindeki bilgilere yer vermek suretiyle mirasçılarına veya diğer kişilere vasiyette bulunabilirler. Bağış işlemleri, taşınmazın mülkiyetinin yahut kullanım hakkının başka bir kişiye/kuruma devredildiği işlemlerdir.
Gayrimenkul bağışı İslam dininde sadaka-i cariye olarak kabul edilir. Sadaka-i cariye, insanların sürekli olarak faydalandığı sadakadır. Bir taşınmazı bağış yapmak da sürekli olarak kullanılması açısından çeşme yaptırmak, okul yaptırmak gibi bağış yapan kişiye vefatından sonra da sevap kazandırır.
Bağış Nedir?
Bağış, fayda sağlamak maksadı ile herhangi bir kuruma yahut kişiye yapılan yardımdır. Kişi, insani yardım vakıflarına, hayır kurumlarına, sivil toplum kuruluşlarına bağışta bulunabilir. Bağış, ayni ve nakdi olmak suretiyle iki çeşittir.
Ayni bağış mal ile yapılan bağıştır. Bir kişi yahut kuruma ev eşyası, kıyafet, kırtasiye malzemesi vs. gibi direkt mal olarak verilen bağışlara ayni bağış denilir. Gayrimenkul bağışı da bir mal olduğundan ayni bağış olarak değerlendirilir. Bir diğer bağış çeşidi de nakdi bağıştır. Nakdi bağış ise nakit olarak (para, döviz, altın vd.) yapılan bağışlardır.
Gayrimenkul Bağışı Nasıl Yapılır?
Gayrimenkul bağışı; şartlı, şartsız ve intifa haklı olmak üzere üç şekilde yapılır. Şartlı bağış; kişinin bağışta bulunduğu taşınmazın, bağışlanan kişiye/kuruma belirttiği şartlara uygun şekilde kullanılması anlamına gelir. Şartsız bağışta ise bağışlayan kişi tüm mülkiyet ve kullanım hakkını karşı tarafın kullanımına sunar. İntifa bağışı ise bağışlanan taşınmazın kullanım hakkının bağışçıda, mülkiyet hakkının bağışlanan kişide olduğu bağışlardır.
Tapuda Bağış İşlemi Nasıl Yapılır?
Gayrimenkul bağışı, gayrimenkul haklarını başkalarına aktarmanın bir yoludur. Bağış işlemi, malın sahipliğinin yahut kullanım hakkının bir diğer kişiye/kuruma devredilmesi şeklinde yapılmaktadır. Arsa sahibi reşit ve ayırt etme gücüne sahipse tapu kaydında bağış işlemleri sorunsuz bir şekilde tamamlanabilir. Bağışçılar yasal süreci başlatarak ve gerekli evrakları hazırlayarak tapu devri yapabilirler. Tapu sahipleri tarafından gerekli evraklar hazırlanırken belediyeden emlak beyan belgesi alınması gerekir. Tapu bağışı kanunla belirlenmiş bir ücrete tabidir. Gayrimenkul bağışı vergi ve harç ücreti beyan edilen değerin binde 68,31'idir.
Tapu bağış işlemleri için talep edilen belgeler:
- Bağışlanacak gayrimenkule ait tapu belgesi
- Gayrimenkul bağışı yapan ve bağışı kabul eden kişilerin fotoğraflı kimlikleri
- Her iki tarafın son altı ayda çekilmiş iki adet vesikalık fotoğrafı
- Taşınmaza ait belediyeden emlak beyan değer belgesi
Gayrimenkul Bağışında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Taşınmaz bağışı yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar şöyledir:
- Bağışta bulunulacak gayrimenkulün tapusu olmalı ve taşınmazın birden fazla hissedarı bulunmamalıdır. (Paylı mülkiyette hissenin bağışlanması da mümkündür. Örneğin arazinin 1/2’si size aitse bunu bağışlamanın önünde bir engel yoktur. Ancak bu durum, şufa davasına sebebiyet verebilir.)
- Bağışlanacak gayrimenkulün miras ve diğer hukuki konularla ilgili bir davası bulunmamalıdır.
- Gayrimenkulün üzerinde ipotek, şerh, haciz, vergi borcu bulunmamalıdır.
- Gayrimenkul, imar yönünden sit alanı, yeşil alan, sel bölgesi, belediye kamulaştırma alanı, güvenlik ve arkeolojik alan içerisinde bulunmamalıdır.
- Gayrimenkulün, belirli bir piyasa değeri üzerinden kiraya verilebilme veya kısa sürede satılabilme imkânı olmalıdır.
Miras yahut bağış ile elde edilen taşınmazlar satılabilir.
Gayrimenkul Zekatı Çeşitleri Nelerdir?
Gayrimenkul Zekatı çeşitleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Şartsız Gayrimenkul Bağışı: Bağışçının, bağışladığı gayrimenkulü herhangi bir şarta tabi tutmadan, tüm kullanım ve mülkiyet haklarını bağışladığı kişiye/kuruma devrettiği gayrimenkullerdir.
Şartlı Gayrimenkul Bağışı: Bağışçının özel olarak bir amaç için kullanılmasını beyan ettiği (cami, hastane, okul) gayrimenkullerdir.
İntifa (Kullanma) Haklı Bağış: Kullanım hakkının bağışçıda kalarak mülkiyet hakkının kişiye/kuruma devri anlamına gelen, intifa şeklinde gerçekleştirilen gayrimenkul bağışıdır.
Sık Sorulan Sorular
Bağışlanan tapu geri alınır mı?
Bağışlanan gayrimenkul tapusunun geri alınabilmesi için tapu iptali davası açılabilmektedir.
Bağışlanan bir evi mirasçılar geri alabilir mi?
Evi bağışlayan kişinin ölümü üzerinden bir sene geçmediyse ve mirasçıların saklı payları haleldâr edildiyse mirasçılar bağışlamayı geri alma hakkını kullanabilirler.
Bağışın iptali mümkün mü?
Bağışlayan, geri alma sebebini öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde bağışlamayı geri alabilir.
Sonuç
Gayrimenkul bağışı kişinin taşınmaz malını diğer bir kişiye/kuruma devretmesi anlamına gelir. Taşınmaz mallar devredilen vakıf, dernek, sivil toplum kuruluşlarınca toplumsal fayda amaçlı kullanılmaktadır. Vakfa gayrimenkul bağışı yapmak isteyen kişiler 20 yıldır insani yardım faaliyetleri ile mazlum ve mağdur insanlara destekte bulunan Vuslat Derneği’ne bağışta bulunabilirler.
Vuslat Derneği, gayrimenkul bağışlarından sağladığı gelirler ile yurt içi ve yurt dışındaki ihtiyaç sahiplerine yardım etmekte, onların barınma, gıda, giyim, eğitim gibi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Vakıfın çalışmaları ve gayrimenkul bağışı hakkında bilgi edinmek için vuslat.org.tr web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.