Önce konut kredilerine gelen sınırlama, ardından da sosyal konut projesiyle alıcı beklemeye geçti. Fiyatlar ve ödeme koşulları cazip olunca milyonlarca kişi sosyal konuta yöneldi ve talep geriledi.
Emlak sektörü temsilcilerine göre talebin gerilemesi ile ‘köpük’ diye tabir edilen gerçek dışı fiyatlamada düşüş başladı.
Köpük eriyor
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, Hürriyet gazetesine yaptığı açıklamada konut alıcılarının beklemede olduğunu söyledi.
Kredilere gelen sınırlama, alım gücünün azalması ve sosyal konut projesi ile piyasada durgunluk başladığını belirten Akdoğan, “Şimdi birçok alıcı sosyal konutta şansını deneyecek. Eve ya da arsaya başvuru yapacak, evde gençler varsa onlar da başvuru yapacak. Sonrasında ekim ayında Emlak Konut öncülüğünde orta gelirli için bir kampanya başlayacak. Tüm bu yeni imkanlar alıcıların elini güçlendirdi” dedi.
Düşen talebin fiyatlara etkisini değerlendiren Akdoğan, “Emlak piyasasında fiyatlar düştü denilemez ama hem artış hızında hem de köpük fiyatlarda gerileme var. Söz gelimi biz ‘evinizin değeri en çok 3 milyon lira’ dediğimiz halde ‘3 milyon 250 bin liradan ucuza satmam’ diyen müşteri, kredilere gelen sınırlama sonrası 3 milyon seviyesine geldi. Bugün ise talep gerileyince 2 milyon 800 bin lira seviyesine düştü. Aslında satıcının burnu sürtüldü. 3-4 ay öncesinde her gün bizi arıyor, ne de olsa alıcı çok diye fiyatı sürekli arttırıyorlardı. Şimdi o kişiler gerileyen taleple gerçekçi rakamlara geliyor. Ayrıca alıcı lehine pazarlık payı da arttı” diye konuştu.
Milyonlarca alıcı beklemede
Sosyal konutların emlak piyasasına etkisini değerlendiren İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, “6 günde 4 milyon başvuru olması demek, 4 milyon potansiyel alıcının şu an için piyasadan çekilip beklemeye geçmesi demek. Üstelik başvurular da sürüyor. Bu projede altyapılı arsalar da olacak ve önümüzdeki dönemde onlar için de başvuru süreci başlayacak. Böylece milyonlarca alıcı ikinci el piyasa yerine kamunun projelerine yönelecek. İkinci elde fiyat artışının ana nedeni azalan arza rağmen çok yüksek talep olmasıydı. Şimdi talepte gerileme ile fiyatlar düşüş eğilimine geçti” dedi.
Durgunluk rakamlara yansıdı
Konut satışında gerilemeyi hem Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, hem de araştırmalar ortaya koyuyor. TÜİK verilerine göre, Ağustos 2021’den sonra ilk kez yıllık gerileme bu yıl temmuzda oldu.
Temmuzda yıllık yüzde 12.9 düşüşle 94 bin konut satıldı. Konut satışı ağustos ayında yüzde 12.7 azalarak 123 bin 491 oldu. Kredi sınırlaması, artan fiyatlarla alıcı kitlesinin azalması ve fiyatlar da çok artmaz beklentisi bu gerilemede etkili olurken, bu etkilere bir de sosyal konut eklendi.
Kura dolandırıcılarına dikkat
Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi devreye girdi. Proje kapsamında 2 yılda 250 bin konut inşa edileceği açıklanırken, başvurular da başladı.
Talep dönemi 31 Ekim’de tamamlandıktan sonra hak sahipleri kura ile belirlenecek. İşte bu kura süreci dolandırıcıları harekete geçirdi. TOKİ tarafından yapılan açıklamaya göre dolandırıcılar ‘kurada öncelik tanınacağı’ vaadi ile vatandaşlardan para talep etmeye başladı. Bu yönde şikayetler geldiği belirtilen TOKİ açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Dar gelirli vatandaşları konut sahibi yapan İdaremizin ismi kullanılarak sahtekârlık ve dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu tespit edilmiştir. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi olan 250 bin sosyal konut projemiz kapsamında, ‘Başvurunuzun ardından kurada öncelik sağlanacağı ve bunun için para talep edildiği’ yönünde dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu şikayetleri gelmektedir.
Özellikle belirtmek isteriz ki, İdaremiz tarafından satışa sunulan konutların başvuru toplama, sözleşme imzalama, devir, teslim, tapu gibi işlemlerinin tamamı Halk Bankası ve Ziraat Bankası’nın yetkili şubeleri aracılığı ile yapılmakta, başka bir banka şube ve/veya şahıs hesapları üzerinden işlem yapılmamaktadır. Ayrıca herhangi kooperatif veya dernek vasıtasıyla bir talep ya da ön talep ya da kapora alınarak işlem yapılmamaktadır. Bu sebeple size telefonla veya şahsen ulaşarak kurada öncelik sağlayacağını vadeden, ödeme talep eden kişi veya kişilere itibar edilmemesi gerekmektedir. Ayrıca sizinle irtibata geçerek para talebinde bulunulması durumunda savcılığa suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.”
Sosyal konut hamlesi ile 2 yılda 250 bin konut, 100 bin altyapılı konut arsası ve 10 bin işyeri satışa çıkacak. 5 yılda ise 500 bin konut, 250 bin altyapılı arsa ve 50 bin işyeri dar gelirli vatandaşa satılacak.
Kaynak: