Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen HÜRJET ve GÖKBEY, havacılık, savunma ve uzay sanayisinin dünyadaki en prestijli etkinliklerinden Farnborough Airshow'da 22-26 Temmuz'da vitrine çıkacak. Türk savunma ve havacılık sanayisinin milli hava araçları, etkinlik kapsamında yurt dışındaki ilk uçuşlarını gerçekleştirecek. Milli hava araçları etkinlik boyunca 4'er uçuş yapacak.
HÜRJET ve GÖKBEY, etkinlikte sergileyecekleri performanslarla Türkiye'nin havacılık teknolojisindeki ilerlemesini ve uluslararası rekabet gücünü gözler önüne serecek.
Jet eğitim ve hafif taarruz görevlerini yerine getirebilen çok amaçlı bir uçak olarak ilk görevine hazırlanan HÜRJET'in, bu yıl ayrıca 3-5 Eylül'de gerçekleştirilecek Mısır Uluslararası Airshow kapsamında gösteri uçuşu yapması planlanıyor.
Arama-kurtarma, VIP taşımacılığı, sağlık hizmetleri ve askeri görevler gibi çeşitli amaçlarla kullanılabilen GÖKBEY helikopteri ise çok yönlü bir genel maksat helikopteri olarak farklı ihtiyaçlara cevap verebiliyor.
HÜRJET, Farnborough Airshow’da gerçekleştireceği gösteri uçuşunda yüksek G kuvveti manevraları, hızlı tırmanış ve dalış ile uçuş dinamiklerinden örnekler verecek. GÖKBEY de manevra kabiliyetini ve stabil uçuş performansını ortaya koyacak.
Bu uçuşlar aynı zamanda Türkiye'nin havacılık ve savunma sanayisindeki mühendislik ve tasarım yeteneklerini de gözler önüne serecek. HÜRJET ve GÖKBEY'in bu prestijli etkinlikte yer alması, Türk havacılık sanayisinin uluslararası arenadaki tanınırlığını ve prestijini artıracak. Sergilenen performanslar, potansiyel uluslararası iş birlikleri ve ihracat fırsatları için de önemli zemin oluşturacak.
Yoğun bir ilgi ve rekor katılım bekleniyor
Son dönemde havacılık sanayisinde görülen canlanmanın bir yansıması olarak Farnborough Airshow'a yoğun bir ilgi ve rekor katılım bekleniyor.
Etkinlik boyunca çeşitli hava araçlarıyla hava gösterileri yapılacak, yeni satın alma ve işbirliği anlaşmaları gerçekleştirilecek.
HÜRJET ilk uçuşunu 25 Nisan 2023'te gerçekleştirdi
Yerli ve milli imkanlarla geliştirilen HÜRJET Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı Projesi kapsamında çalışmalar Ağustos 2017'de başladı.
Üretimi tamamlanan ilk komponent 10 Haziran 2022'de düzenlenen törenle nihai montaj hattına taşındı. Montaj faaliyetlerinin tamamlanmasının ardından yer testleri (iniş takımı, kablaj, kanopi mekanizma, elektrik testleri) başlatılan HÜRJET, ilk motor çalıştırma gereksinimleri olan aviyonik sistem, elektrik sistemi ve yakıt testlerini gerçekleştirdi.
Türkiye'nin ilk jet motorlu süpersonik eğitim uçağı HÜRJET, 30 Ocak 2023'te ilk kez motor çalıştırdı. Taksi testleri için 18 Mart 2023'te pistle buluşan HÜRJET, 25 Nisan 2023'te ilk kez gökyüzüyle buluştu.
İlk uçuşu için 07.35'te havalanan HÜRJET, 26 dakika havada kalarak emniyetli şekilde uçuşunu tamamladı. Test boyunca 14 bin feet irtifaya çıkan HÜRJET, 250 knot hava süratine ulaştı. HÜRJET, ilk uçuşunun ardından tasarım zarfı içerisinde uçuş testlerini devam ettirdi.
TUSAŞ, HÜRJET'in seri üretim sürecinde ilk yıl 6-7 uçak yapıp sonraki seneden itibaren ayda 2, yılda 24 uçak imal etmeyi hedefliyor. 2025'ten sonra her ay 2 HÜRJET'in müşteriye teslim edilebilir olması amaçlanıyor.
HÜRJET'in Türk Hava Kuvvetlerine teslimatlarının da 2025'te başlaması planlanıyor.
GÖKBEY, çok yoğun test maratonuyla göreve hazırlanıyor
Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer kurumların genel maksat helikopteri ihtiyacının karşılanması amacıyla 2013 yılında başlatılan Özgün Helikopter Programı'nın ürünü GÖKBEY, çok yönlü ve yoğun test maratonuyla göreve hazırlanıyor.
İlk uçuşunu 6 Eylül 2018'de gerçekleştiren GÖKBEY helikopterinin tam performansıyla kullanıcılarla buluşması için çok farklı koşullarda test süreci yürütülüyor. Test sürecinde uçuş ve test ekipleri ile kullanıcı kurumların personelleri yoğun bir çaba gösteriyor.
Helikopteri tasarlayıp üreten Türk Havacılık Uzay Sanayiinin (TUSAŞ) Kahramankazan'daki tesisleri, GÖKBEY için yapılan testler için merkez konumunda bulunuyor. Tesiste bulunan farklı altyapılarda GÖKBEY'le ilgili birçok test gerçekleştiriliyor.
Bunun yanında GÖKBEY, farklı kullanım konseptleri ve iklim şartları için Türkiye'nin farklı noktalarında eş zamanlı testlere tabi tutuluyor.
TUSAŞ ekipleri bu çalışmalar kapsamında 10 Martta GÖKBEY helikopteri ile Ankara, Kocaeli ve Erzurum'da 3 farklı test gerçekleştirdi.
Ankara Akıncı tesislerinde P3 prototipi ile "MCP VNE 165 Knt motor titreşim testleri", Kocaeli'de P2 prototipi ile "deniz seviyesi otopilot malfunction sertifikasyon testleri" (otopilotun kapandığı durumda pilotun kumandayı devralıp güvenli seyre ya da inişe devam etmesi) ve Erzurum'da jandarma J6001 helikopteri ile "kar testleri" icra edildi.
En zorlu iklim ve coğrafyalarda görev yapabilecek
GÖKBEY, geniş görev yelpazesine sahip olmasından ötürü taşıma, VIP, kargo, hava ambulans, arama kurtarma ve kıyı ötesi taşıma görevlerinde bulunabilecek.
Yerli ve yabancı ihtiyaç sahibi kullanıcılar için GÖKBEY helikopteri, görevlerini en zorlu iklim ve coğrafyalarda, yüksek irtifa ve sıcaklıkta, gece ve gündüz koşullarında icra edebilecek.
Helikopterin askeri versiyonları, askeri sertifikasyon ve kalifikasyon süreçleri sonrasında kullanıcılara teslim edilecek. Sivil versiyon ise Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile yürütülen sivil sertifikasyon sürecinin sonunda Genel Müdürlük tarafından yayınlanacak tip sertifikası ile sivil kullanıcılara sunulacak.
Bu doğrultuda 3 adet GÖKBEY, yakın zamanda Jandarma Genel Komutanlığına teslim edilecek.
Kaynak: AA
