İklim değişikliği ve nüfus artışının etkisiyle depolama yapılarının önemi giderek artarken DSİ de muhtemel kuraklık etkilerini en aza indirmek için yer üstü barajları yanında, yer altı su temini yapılarına da gereken önemi vererek bu kapsamda çalışmalar yapıyor. Yer altı barajları ve suni besleme tesisleri bu alanda ilk sırada yer alıyor.
Bu kapsamda, Yer Altı Barajları ve Suni Besleme Projeleri, 2019 yılı temmuz ayında Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin katılımıyla yapılan tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanırken, yer altı barajları konusu 11. Kalkınma Planı'na da eklendi.
Buna göre,"Yer Altı Suyu Suni Besleme ve Yer Altı Barajları Eylem Planı" ile yarı kurak coğrafyada bulunan ülkenin su rezervine katkıda bulunulması maksadıyla 2023 yılına kadar 100'ün üzerinde yer altı barajı ve suni besleme tesisi inşa edilmiş olacak.
Projenin toplam maliyeti 1 milyar lira olarak öngörülürken, bu projelerin tamamlanmasıyla 40 milyon metreküp su depolama imkanı, 600 bin kişiye içme suyu olanağı, 60 bin dekar arazinin sulanması ve 45 milyon lira gelir artışı gibi faydalar sağlanacak.
- 2020 sonu itibarıyla 19 proje tamamlandı
Son yıllarda etkisini daha fazla hissettiren kuraklığa karşı da çok önemli bir katkı sağlayacak proje kapsamında 2020 sonuna kadar 19 iş tamamlanırken bu projeler, Çankırı'da 3, Konya, Manisa ve Bursa'da 2'şer adet olmak üzere, İzmir, Eskişehir, Antalya, Kütahya, Balıkesir, Nevşehir, Kayseri, Niğde, Malatya ve Kayseri'de hayata geçirildi.
2023 yılı sonuna kadar yapılması planlanan projelerin il bazında dağılımı ise şöyle:
Adana (3 adet) Adıyaman (1 adet), Afyonkarahisar (4 adet), Amasya (1 adet), Ankara (4 adet), Antalya (5 adet), Ardahan (1 adet), Artvin (4 adet), Aydın (6 adet), Balıkesir (2 adet), Bartın (1 adet), Bayburt (1 adet), Burdur (1 adet), Bursa (4 adet), Çanakkale (2 adet) Çankırı (3 adet), Denizli (4 adet), Diyarbakır (2 adet), Elazığ (5 adet), Erzincan (1 adet), Erzurum (3 adet), Eskişehir (2 adet), Hatay (1 adet), Isparta (1 adet), Kahramanmaraş (1 adet), Karabük (1 adet), Karaman (1 adet), Kars (1 adet), Kastamonu (1 adet), Kayseri (4 adet), Konya (5 adet), Kütahya ( 2 adet), Malatya (3 adet), Manisa (3 adet), Muğla (1 adet), Nevşehir (1 adet), Niğde (1 adet), Osmaniye (1 adet), Samsun (3 adet), Sinop (1 adet), Sivas (1 adet), Şanlıurfa (1 adet), Tekirdağ (1 adet), Trabzon (1 adet), Tokat (1 adet), Uşak (1 adet), Van (1 adet), Yalova (1 adet)."
Ocak 2021 itibarıyla 6 projenin daha bitirilmesiyle, tamamlanan proje sayısı 25'e ulaşacak. Bunun dışında, 17 proje inşaat, 8 proje ihale ve 50 proje ise planlama-proje aşamasında bulunuyor.
- Daha düşük maliyetli
Yer altı barajları, yer altı suyu akımına karşı geçirimsiz bir perde oluşturarak, genellikle topoğrafyanın ve jeolojinin uygun olduğu vadi alüvyonlarında veya sahil akiferlerinde inşa ediliyor. Yer üstüne inşa edilen klasik barajlara oranla daha düşük maliyetle gerçekleştirilen yer altı barajları, yurt dışında da yoğun kullanılıyor. Yer altı barajları, yüzey sularının buharlaşma kayıplarının ve kamulaştırma maliyetinin minimize edilerek yer altı suyuna iletilmesi, bu vesileyle yer altı suyunun rezerv ve kalite açısından korunması ve özellikle temiz içme suyu sağlanması maksadıyla yapılıyor.
Yer altı barajları, kırsal kesimdeki vatandaşlara daha kaliteli ve sürekli su sağlanması açısından da önem taşıyor. Bu yapılarda küçük çaplı sulamalar ile köyler ve beldelerin içme suyu ihtiyacını karşılamaya yetecek miktarda yer altı suyu depolamak mümkün oluyor.
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.