Haniye, Filistin için özellikle 20 yılın en önde gelen siyasi figürlerinden biriydi.
Uzun yıllar Hamas'ın Gazze'deki defacto lideri olarak görülmesine rağmen Haniye, 2004'ten beri Hamas'ı sürgünde yöneten Halid Meşal'den görevi 2017 yılında devraldı. Bir yıl sonra ise dönemin ABD Başkanı Trump tarafından "küresel terörist" ilan edildi.
Haniye ise birçok diplomat ve yetkili tarafından Gazze'de öne çıkan diğer seslere kıyasla daha ılımlı ve pragmatik bulunan bir figürdü.
Hamas'ın ılımlı liderinin ölümünün ardından liderlik için öne çıkan dört isim var: Halid Meşal, Yahya Sinwar, Muhammed Daif ve Mahmoud Zahar.
Halid Meşal
1978’de Kuveyt Üniversitesi’nin Fizik bölümünden mezun olduktan sonra öğretmenliğe başladı ve 1984’te istifa etti.
Ardından Hamas’ta önemli görevler aldı. 1990 yılında çıkan Irak-Kuveyt savaşı nedeniyle Kuveyt’ten ayrılan Meşal Hamas’ın üst düzey organlarının da bulunduğu Ürdün’e geçti.
Burada ilk olarak ülkedeki Hamas yapılanmasının liderliğini üstlenen Halid Meşal 1996’da ise Hamas Siyasi Büro Başkanı seçildi.
Bundan bir sene sonra, 16 Eylül 1997’de Amman’ın merkezindeki caddelerden birinde Mossad ajanları tarafından, kulağına zehir enjekte edilerek suikasta uğradı, ajanların ikisi yakalandı ve Ürdün Kralı Hüseyin, ABD Başkanı Bill Clinton ve İsrail Başbakanı Netentayu ile iletişime geçerek panzehri Ürdün’e getirtti ve Meşal’e yapılan suikast başarısızlıkla sonuçlandı.
Yakalanan iki ajana karşılık İsrail hapishanelerindeki 40 Filistinli serbest bırakıldı. Bunlardan birisi de Hamas’ın lideri Şeyh Ahmed Yasin’di.
Halid Meşal’in 2017’de 21 yıldır yürüttüğü Hamas Siyasi Büro başkanlığı görevinden ayrılarak koltuğunu İsmail Haniye'ye bıraktı. 2021 yılında yapılan seçimlerde hareketin dış ofisinin başına geçti.
Yahya Sinwar
Hamas hareketinin liderlerinden Yahya Sinvar, iç güvenlik konularını yöneten, şüpheli İsrail ajanlarını soruşturan ve İsrail istihbarat servisleri görevlilerini takip eden "Mecd" olarak bilinen Hamas güvenlik servisinin kurucusu.
Sinwar üç kez tutuklandı ancak Hamas ile İsrail arasındaki müzakereler sonucu serbest kaldı.
Sertlik yanlısı Yahya Sinwar, 2017 yılından beri Gazze Şeridi’ndeki siyasi lider ve bu görevi Haniye'den devralmıştı.
Muhammed Deif
Muhammed Deif, Hamas hareketinin askeri kolu olan İzzeddin el-Kassam Tugayları'nı yönetiyor.
Gazze Şeridi'ndeki tünellerin mimarlarından. Çok az fotoğrafı olan Deif, İsrail'in en çok aranan adamlarından biri.
Birçok kez suikaste uğradı ve bunların birinde gözünü kaybetti.
Mahmoud Zahar
Mahmud Zahar 1945 yılında Filistinli bir baba ve Mısırlı bir annenin çocuğu olarak Gazze'de doğdu. Hamas'ın en önde gelen liderlerinden biri ve hareketin siyasi liderliğinin bir üyesi.
Mahmud Zahar 1988 yılında, Hamas'ın kuruluşu döneminde İsrail hapishanelerinde tutuldu. İsrail'in 1992'de sınır dışı ettiği kişiler arasındaydı.
Hamas hareketinin 2006'da Filistin genel seçimlerini kazanmasıyla birlikte Zahar, Başbakan İsmail Haniye'nin yeni kurulan hükümetinde Dışişleri Bakanlığı'na getirildi.
İsrail 2003 yılında Zahar'a suikast girişiminde bulundu ve bir uçak Gazze'deki evine bomba attı. Saldırıda hafif yaralandı ama büyük oğlu Halid öldü.
El Kassam Tugayları üyesi olan ikinci oğlu Hossam ise 2008 yılında Gazze'de İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında öldürüldü.
Kaynak: Haber Merkezi
