Jeopolitik risklerden dolayı emtia tedarikinde sıkıntıların derinleşeceği ve ihracatın durabileceği endişesiyle rekor seviyeleri gören emtia fiyatları Rusya-Ukrayna savaşı kapsamındaki müzakerelerde ilerleme olacağı umudu ve kar satışlarının etkisiyle rekor seviyelere yükseldikten sonra kazançlarını geri verdi.
Rusya-Ukrayna savaşıyla artan jeopolitik riskler geçen hafta da varlık fiyatlamalarında baş rolü oynarken, konuya ilişkin gelişmeler önemini sürdürdü.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday fiyatları, 13,6350 dolarla gördüğü tarihi zirvenin ardından kazançlarını geri verdi ve haftayı yüzde 8,4 kayıpla tamamladı. Ukrayna-Rusya savaşı dolayısıyla dünyanın buğday ambarlarından biri olan bölgede arz şoku yaşanacağına ilişkin beklentiler buğday fiyatlarını rekor seviyeye çıkarmıştı.
Söz konusu artışta, Karadeniz bölgesindeki iki büyük buğday ihracatçısı olan Ukrayna ve Rusya’nın savaşta olmasının buğday ve mısır ihracatının durma noktasına geleceğine dair endişeler etkili olmuştu.
Tohum ve gübrelerin arzı konusunda endişelerin artması, ülkede tarımsal faaliyetlerin bu yıl gerçekleşememe riskini de ortaya çıkardı. Analistler, buğday fiyatlarındaki düşüşlerde kar satışlarının etkili olduğunu belirtti.
Fiyatlardaki kayda değer yükselişle buğdaya olan talebinin azaldığını ifade eden analistler, ABD ve Avrupa açıklanan yaptırımların da özellikle buğday üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğunu söyledi.
Paladyum da tarihi zirveden dönüş yaptı
New Yort Ticaret borsasında işlem gören paladyumun onsu da 3.435 dolarla tarihi zirveyi görmesinin ardından rekor seviyelerden gelen satışlarla haftayı yüzde 6,7 düşüşle tamamladı. Küresel paladyum üretiminin yüzde 40'ı Rusya tarafından karşılanıyor. İki ülke arasındaki savaştan dolayı paladyum fiyatları rekor kırsa da yatırımcıların daha riskli varlıklara dönmesi paladyum fiyatlarını da etkiledi.
Geçen hafta, COMEX piyasasında işlem gören bakır yüzde 4,6, New York Ticaret Borsasında işlem gören platin de yüzde 4,5 değer kaybetti. Çin'de bakır üretiminin artmasıyla bakır fiyatlarında gerilemeler görüldü.
Nikel, geçen hafta emtia piyasasının gündemine oturdu. Nikel fiyatlarının, tedarik sıkıntılarının yanı sıra spekülatif işlemlerin de güçlenmesiyle Londra Metal Borsası'nda (LME) yüzde 100'den fazla artarak 100 bin dolar seviyelerini test etmesinin ardından 8 Mart Salı gününden itibaren LME, bu varlıktaki işlem sırasını durdurdu. Böylece LME, 150 yıl sonra ilk kez tüm fiziki teslimatlı nikel kontratları erteleme kararı almış oldu.
Analistler, Rusya'nın sadece geçen yıl yapmış olduğu nikel ihracatının 3 milyar doların üzerinde olduğunu belirterek, yaptırım açıklamalarının savaş bitse bile nikel arzının olumsuz etkileneceği endişelerine yol açtığını aktardı.
Altının ons fiyatı da devam eden jeopolitik risklerle bu hafta da yükselişini sürdürürken, haftayı yüzde 0,84 değer kazancıyla tamamladı.
Enerji tarafında da sert düşüşler yaşandı
ABD'nin Rus petrolü, sıvılaştırılmış doğal gazı ve petrokimya ürünlerini yasaklamasının ardından vadeli işlemlerde 139,1 dolar seviyesine kadar çıkan Brent petrolün mayıs vadeli varil fiyatı, diplomasi adımları ve yeni tedarikçilere yönelik haber akışıyla haftayı yüzde 4,7 değer kaybıyla tamamladı. Avrupa'da nisan vadeli doğal gaz kontratları da önceki hafta yüzde 106,8 artışla 192,55 avroya çıkmasının ardından, ABD'nin Rusya'ya yaptırımlarıyla hafta başında 345 avroya kadar yükselse de haftanın geri kalanında geriledi ve haftayı yüzde 31,9 azalışla tamamladı.
New York Ticaret borsasında işlem gören doğal gaz da yüzde 4,9 azalış kaydetti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un Rusya ile enerji tedariki alanındaki ticari işletmelerin faaliyetlerini sürdürmesinin bilinçli bir karar olduğunu belirtmesi ve Rusya'dan enerji ithalatını savunması doğal gaz fiyatlarında gevşemeye neden oldu.
Hava sıcaklıklarının artacağı ve talebin azalacağına yönelik beklentiler de doğal gaz fiyatlarını aşağı yönlü etkileyen başka bir faktör oldu.
Tarım emtiasında karışık bir seyir gözlendi
Geçen hafta tarım emtiasında karışık bir seyir gözlemlendi. New Yort Ticaret borsasında işlem gören pamuk yüzde 0,4, kakao yüzde 0,2 değer kazanırken, kahve yüzde 1,4, şeker yüzde 0,5 değer kaybetti.
Chicago Ticaret Borsasında işlem gören mısır yüzde 1,1, soya fasulyesi yüzde 1,1, değer kazandı.
Ukrayna ve Rusya tarafından gelen haberler tarım emtiasında dalgalanmalara yol açtı. Soya fasulyesinde ABD'nin ihracatının yükseleceğine dair öngörüler, soya fasulyesi fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi.
Analistler, çikolata üretiminde kullanılan kakaoya küresel bazda talebin artmasının fiyatların yükselmesini sağladığını söyledi.
Üretim ve stok tahminlerindeki düşüş pamuk fiyatlarını destekledi
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, Ukrayna ve Rusya savaşında anlaşmaya yönelik açıklamalar gelmesinin fiyatlarda haftalık bazda geri çekilmeye yol açtığını belirtti.
Ukrayna ve Rusya savaşına ilişkin gelecek haber akışının buğday fiyatları üzerinde etkili olmaya devam edeceğini ifade eden Ergezen, üretim ve stok tahminlerindeki düşüşün pamuk fiyatlarını desteklediğini aktardı.
Ergezen, şekerin haftayı düşüşle tamamladığını vurgulayarak, Ukrayna ve Rusya arasındaki görüşmelerde somut bir ilerleme kaydedilememesinin, ekonomik aktivitelerin zayıflayacağı ve şekerde talebin azalacağı endişelerini beraberinde getirdiğini söyledi.
Kahvedeki düşüşe değinen Ergezen, "Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş nedeniyle ekonomilere yönelik artan endişeler, satış baskısının artmasında etkili oluyor. Özellikle talebin zayıflayacağı beklentileri hakim." dedi.
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.
