İSTANBUL (AA) - Gazi Mustafa Kemal Atatürk adına 1927 yılından bu yana düzenlenen Gazi Koşusu'nun 96'ncısı, salgın nedeniyle seyircisiz gerçekleştirilen iki yılın ardından yaklaşık 35 bin yarışseverle buluşması ve yeni bir şampiyonla hatırlanacak.
Ali Muhiddin Hacıbekir'in "Neriman" isimli kısrağı tarafından kazanılan 1927 yılındaki ilk Gazi Koşusu ile başlayan ve kesintisiz devam eden yarış, "Türk at yarışçılığının derbisi" olarak ifade ediliyor.
Üç yaşlı safkan İngiliz taylarının yarış hayatlarında sadece bir kez koşabildikleri, çim pistte 2 bin 400 metre mesafeli koşuya, bu yıl 19'u erkek, 3'ü dişi olmak üzere toplam 22 at katıldı.
- İki yıl aranın ardından 35 bin kişiyle buluşan yarış
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle son iki yılı seyircisiz gerçekleştirilen ve bu sene canlı safkan yarışı izlemek isteyen yaklaşık 35 bin seyirciyle buluşan yarış, Veliefendi Hipodromu'nda dün saat 17.15'te başladı. Büyük çekişmeye sahne olan yarış sonunda, Emrah Karamazı'nın sahibi olduğu ve jokeyliğini Özcan Yıldırım'ın yaptığı "Secret Power", birinciliği elde etti. Dişi tay, ilk sırayı 2.31.04'lük derecesiyle aldı.
Özcan Yıldırım'ın kariyerinde ilk kez Gazi Koşusu'nda birinci olduğu yarışta, ikinciliği 2.31.31'lik derecesiyle Müslüm Çelik'in bindiği ve Ahmet Korkmaz'ın sahibi olduğu "Mucize Kız" adlı safkan, üçüncülüğü de 2.31.32'lik derecesiyle Onur Dilbaz'ın sahibi olduğu ve Gökhan Kocakaya'nın bindiği "Sigoş" adlı safkan elde etti.
Yarışın şampiyonu "Secret Power", sahibi Emrah Karamazı'ya, 2,5 milyon lira birincilik, kayıt tutarı ve at sahibi primi gibi diğer tutarlarla birlikte toplam 3 milyon 859 bin lira kazandırdı. Yarışın ikincisi "Mucize Kız", sahibini 1 milyon, üçüncüsü "Sigoş" da sahibini 500 bin lirayla ödüllendirdi.
- Özcan Yıldırım: "Herkes benim kazanmamı çok istiyordu"
Jokey Özcan Yıldırım, AA muhabirine, yarış sırasında ve sonrasında yaşadığı duyguları anlattı.
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk adına düzenlenen koşuyu kazanmayı her jokey gibi hayal ettiğini aktaran Yıldırım, şunları söyledi:
"Nitekim de hayalimi bir dişi atla gerçekleştirmek bize ekstra bir sevinç kattı. Çünkü bu yarışı ben kazandıktan sonra, bütün annelere, anneme, kız kardeşlerime, gelen kadın seyircilere hediye etmek istiyordum. Böyle bir başarıya hepimizin ihtiyacı vardı diye düşünüyordum. Toplumsal olarak da seyirciler de çok istiyordu, farkındaydım. Hipodromda çalışan tüm personel, herkes benim kazanmamı çok istiyordu. Sanki ben kazandıktan sonra bütün herkes çok mutlu oldu, o hissiyatı aldım. Bunu benden bekliyorlardı."
Yarışı kazanmayı beklediğini ve kendini favori gördüğünü anlatan Yıldırım, "Hatta at sahipleri bile direktif verdiğinde, ben onlara, 'Karışmayın, son 300'e kadar yarışmayı izlemeyin bile, son 300'de ayağa kalkıp izleyin.' dedim. Çünkü bunu sadece yarıştan evvel bazı durumlar yaşanması ve yarıştaki trafik engelleyebilirdi. Çok soğukkanlıydım, kazanacağıma inandığım için de çok heyecanım yoktu. Ama son 50 metreye kadar heyecan baş gösterdi tabii." diye konuştu.
- Aynı atla 3 yarışı kazanan tek jokey olmak istiyor
Özcan Yıldırım, son 7 senenin şampiyonu Ahmet Çelik'i geçmesi ve bundan sonra üst üste kendisinin kazanıp kazanmayacağı ile ilgili soruya karşılık, "O tamamıyla şans. O gün (yarış günü) sizin şansınızın yanınızda olması gerekiyor. Herkes gibi tabii ki kazanmak isterim ama o güne bağlı." yanıtını verdi.
Bundan sonraki hedeflerinden de bahseden Yıldırım, aynı atla 3 yarışı birden kazanan jokey olmak istediğini belirterek, "Atçılığımıza bir prenses doğdu. Dişi Tay Deneme ve Gazi Koşusu'nun ardından Ankara Koşusu'nu kazanmaya çalışacağız. Eğer kazanırsak son 70 yıldır başarılmamış şeyi başaracağız. Diğer ikisini geçtik ve sırada Ankara Koşusu var. Bunu aynı atla kimse başaramıyor." ifadesini kullandı.
Şampiyon jokey, aynı yarışta mücadele eden "Dollar Man" isimli atın sakatlanması sonrası uyutulduğu bilgisini aldığını da vurgulayarak, "Benim genç bir arkadaşımın babasının atıydı. Ona üzüldük yarıştan sonra. Ama yapacak bir şey yok. Bunlar yarışlarda olacak şeyler." değerlendirmesinde bulundu.
- Kraliçe Elizabeth'in jokeyliğini yapan isim de yarıştı
İngiltere Kraliçesi Elizabeth'in de jokeyliğini yapan İtalyan Lanfranco Dettori ve Fransız Olivier Peslier de dünkü yarışa katılan isimler arasında yer aldı.
İtalyan Dettori, Harun Kahraman'ın "Hardmet" adlı tayıyla yarışırken, Fransız Olivier Peslier ise T. İzzet Aksoy'a ait "Anadolu Gururu" isimli safkanla mücadele etti. "Hardmet" koşuyu 7. sırada tamamlarken, "Anadolu Gururu" da 18. oldu.
Yarışta ilk iki sırayı dişi tayların elde etmesi dikkati çekti. Bu başarı, 1999'daki koşuda "Bartrobel" ile "Talaria" adlı iki dişi tayın ilk iki sırayı paylaşmasından 23 yıl sonra gerçekleşti. 2010 yılındaki Gazi Koşusu'nda da "Mystical Storm" adlı dişi tay, ilk sırayı elde etmişti.
- Son 7 yılın şampiyonu ilk 5'e giremedi, atı "Bold Pilot" ile efsaneleşen Karataş ise 4'üncü oldu
Son 7 Gazi Koşusu yarışında üst üste birinci gelen jokey Ahmet Çelik, 7 yılın ardından bu yarışta ilk kez geçildi. Ahmet Çelik'in bindiği "Zala Bey", yarışta ilk beşe giremedi.
1996 yılında düzenlenen 70. Gazi Koşusu'nda, Özdemir Atman'ın sahibi olduğu "Bold Pilot" isimli safkanla koşularda şu ana kadarki en iyi dereceyi elde eden ve "efsane jokey" olarak akıllara kazınıp filmi yapılan Halis Karataş da yarışa katılan ve en çok ilgi gören jokeyler arasında yer aldı.
Daha önce "Bold Pilot" ile 2.26.22'lik rekor derece elde eden ve rekoru hala kırılamayan Karataş, bu yarışta Nimet Arif Kurtel'e ait "Final Dance" isimli safkanla mücadele etti. Karataş, dördüncü sırada tamamladığı yarışta bu kez 2.31.33'lük derece elde etti.
- Gazi Koşusu'nun tarihçesi
Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'daki at yarışlarını kendi himayesinde yaptıran Mustafa Kemal Atatürk, 1927'de emir vererek Gazi Koşusu'nun düzenlenmesini istedi.
At yarışlarının modern toplumlar için sosyal bir ihtiyaç olduğunu vurgulayan Atatürk, fırsat buldukça yarışları hipodromda takip ediyordu.
Ali Muhiddin Hacıbekir'in sahibi olduğu "Neriman"ın 1927 yılında kazandığı ilk Gazi Koşusu'nu da Atatürk ile İsmet İnönü birlikte izledi.
- İlk ikramiye 2 bin lira
Gazi Koşusu ilk kez 10 Haziran 1927'de 2 bin metre mesafede düzenlenirken, birincilik ikramiyesi de 2 bin lira olarak belirlendi.
İlk Gazi Koşusu'nu, Ali Muhiddin Hacıbekir'in sahibi olduğu "Neriman" adlı safkan, jokeyi İhsan Atçı ile ilk sırada bitirdi.
İlerleyen yıllarda bu önemli koşuyu Cumhurbaşkanlarından İsmet İnönü, "Olgo", Celal Bayar ise "Cap Gris Nez" isimli safkanlarıyla kazandı. İstanbul'da ilk kez 1968'de düzenlenen Gazi Koşusu'nda ise birinciliği Burhan Karamehmet'in "Asuvan" adlı safkanı elde etti.
Türk yarışçılığının en büyük klasiği Gazi Koşusu'nun armağanı olan Atatürk'ün at üzerindeki som gümüşten heykeli, 1970 yılından itibaren galiplere verilmeye başlandı. Ünlü heykeltıraş Doç. Dr. Şadi Çalık'ın eseri olan bu heykeli ilk kez "Sadettin" adlı safkanın sahibi Sadun Atığ aldı.
- En fazla kazanan Mümin Çılgın
Gazi Koşusu'nu en fazla kazanan jokey, Mümin Çılgın olarak kayıtlara geçti.
Mümin Çılgın, "Helene De Troia" (1960), "Apaçi" (1965), "Nadas" (1974), "Dr. Seferof" (1979), "Dersim" (1981), "Uğurtay" (1985), "Hafız" (1986), "Top Image" (1988) ve "Abbas" (1991) ile 9 kez Gazi Koşusu'nu kazanma başarısı gösterdi.
Bu yarışı en fazla kazanma başarısını gösteren eküri de "Darling" (1950), "Kusun" (1953), "Atlıhan" (1961), "Melikşah" (1963), "Kayarlı" (1964), "Minimo" (1971), "Akkor" (1972), "Karayel" (1973), "Buğra" (1976), "Toraman" (1982), "Cartagena" (1984), "Hafız" (1986), "Popular Demand" (2005) ile (toplam 13 kez) "Eliyeşil" ekürisi oldu.
Aktif jokeyler arasında Ahmet Çelik, Gazi Koşusu'nu 7 kezle en fazla kazanan isim olarak ön plana çıkıyor. Halis Karataş ise 6 defa bu başarıya ulaştı.
- Üst üste kazanma rekoru Ahmet Çelik'te
Jokey Ahmet Çelik, 7 kezle Gazi Koşusu'nu üst üste en çok kazanan jokey rekorunu elinde bulunduruyor.
89. Gazi Koşusu'nu "Renk", 90. Gazi Koşusu'nu "Graystorm", 91. Gazi Koşusu'nu "Piano Sonata", 92. Gazi Koşusu'nu "Hep Beraber" adlı safkanla kazanan Çelik, 93. Gazi Koşusu'nu "The Last Romance" isimli safkanla ilk sırada bitirdi.
Tecrübeli jokey, 94. Gazi Koşusu'nu "Call To Victory" ve 95. Gazi Koşusu'nu ise "Burgas" isimli safkanla kazanarak, üst üste 7 kez birincilik sevinci yaşadı.
Unutulmaz jokey Ekrem Kurt, 1971, 1972 ve 1973'te üç yıl arka arkaya Gazi Koşusu'nu kazanmıştı.