Bilişim uzmanları ve tüketici dernekleri, Sevgililer Günü dolayısıyla online alışverişlerde dolandırıcılığa karşı tüketicileri uyardı.
Salgınla birlikte artan online alışverişler, özel günlerin bulunduğu haftalarda zirveyi görüyor. Dolandırıcılar özel günleri fırsat biliyor.
"Sosyal medya üzerinden yapılan alışverişler tam bir saatli bomba"
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, tüketicilere öncelikle güvenilir siteleri tercih etmesi gerektiğini belirterek, ihtiyacı doğru belirleyip fiyat araştırması yapılmasının hem hediye alanı hem de karşı tarafı mutlu edeceğini anlattı.
Küçük, özel günlerde kötü niyetli kişilerin ve firmaların tüketicileri mağdur edebildiğine dikkat çekerek, şunları söyledi:
"Tüketicilerimiz mutlaka bilinen ve güvendikleri internet sitelerinden alışveriş yapmalıdır. Özellikle sosyal medya üzerinden yapılan alışverişler tam bir saatli bomba. Tanıtımı yapılan ürünler çoğu zaman ellerinde bile olmuyor. Bilinen markaların tanıtımı yapılırken de piyasa değerinin çok altında fiyat talep ediliyor. Zaman zaman bazı ünlü isimlerin de kullanıldığı reklam kampanyalarıyla tüketiciler cazip fiyatlarla alışverişe yönlendiriliyor. Sosyal medyada en önemli konulardan birisi kurumsallık. alışveriş yaparken firmanın kurumsallığından emin olunmalı."
"14 gün içinde cayma hakkı var"
Levent Küçük, dolandırıcıların zaman zaman bilinen önemli alışveriş sitelerini kopyalayıp sahtesini yapabildiğini, bu yolla banka ve kredi kartı bilgilerinin ve şifrelerin ele geçirmeye çalıştığını belirtti.
İnternet alışverişlerinde kontrollü teslimat yönteminin kullanılması gerektiğini anlatan Küçük, gerekirse kapıda ödeme seçeneğinin tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Küçük, "Ayrıca, tüketicilerimizin, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun hükümleri gereğince hiçbir gerekçe göstermeden 14 gün içerisinde cayma hakkı var. Bir olumsuzluk yaşandığında ürünü iade edebilir" dedi.
"Olumsuzluk yaşanırsa tüketici hakem heyetlerine gidin"
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal ise, özel gün ve haftaların tüketicileri fazlasıyla alışverişe yönlendirdiğini belirterek, lüks ve pahalı hediyelerden mümkün olduğunca kaçınılması gerektiğini vurguladı.
Koçal, alışveriş yaptıktan sonra fiş ve faturaların saklanması gerektiğine dikkat çekerek, şöyle konuştu:
"Olumsuzluk yaşanması halinde tüketici hakem heyetlerine gidilmeli. Bu heyetlerin kararları sayesinde tüketicilerimiz mağduriyeti gideriliyor. Olağan dışı ve teknik olarak mümkün olmayan indirimlere dikkat edilmeli. Burada fiyatlar başka sitelerden veya fiyat karşılaştırma adreslerinden denetlenmeli."
"İnternet sitesinin ETBİS'ten doğrulatmalıyız"
Bilişim Teknolojileri ve Siber Güvenlik Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Sultan Selim Yüksel de salgınla birlikte dijital dönüşümün çok hızlandığını, artık alışverişleri internetten yapmanın bir lüks değil mecburiyet haline geldiğini söyledi.
Online alışverişlerle birlikte siber saldırgan ve dolandırıcıların sayısında da hızlı artış yaşandığını anlatan Yüksel, şu ifadeleri kullandı:
"Özel gün ve haftalarda genelde büyük indirimler ve kampanyalar yapılıyor. Bu kampanyalar arasında aslında hiç de gerçeği yansıtmayan duyurular da bulunuyor. Alışveriş yapmak isterken sanal dolandırıcıların ağına düşmemek için girilen sitenin gerçek bir işletme olup olmadığını doğrulamak gerekiyor. Bunu Ticaret Bakanlığı'nın Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi'ne (ETBİS) bakarak doğrulayabiliriz. Girdiğimiz siteyle ilgili arama motorlarından birçok bilgi çıkmalı. Ayrıca şikayet sitelerinden ve bloglardan yorumları okuyabiliriz."
"İnternet adresinde 'https' kısmına dikkat"
Yüksel, internet sitesinin güvenlik sertifikasının olup olmadığına da bakılması gerektiğini vurgulayarak, şu uyarılarda bulundu: "İnternet adresinin başında yer alan 'https' kısmı mutlaka bulunmalı. Bazı internet adreslerinde sadece 'http' var. Bu güvenli olmayan bir site anlamına gelir. Https sertifikası aslında uçtan uca bir bağlantı protokolü. Bir alışveriş sitesine girdiğinizde ve ödeme kısmına geldiğinizde internet adresinin https formuna geçer. o girdiğiniz bilgiler sadece banka tarafından açılabilir. Buna güvenlik sertifikası deniliyor. Bu olmaması halinde kart bilgileriniz kopyalanıp dolandırıcılara gönderilebilir."