İSTANBUL (AA) - Yeşilay Yönetim Kurulu Üyesi Esra Albayrak, insanlığa ve gezegene ağır maliyetler ödeten tütün endüstrisinin maalesef dünyanın en karlı sektörlerinden biri olmaya devam ettiğini söyledi.
Yeşilay tarafından çevrim içi düzenlenen ''Uluslararası Tütün Bağımlılığı Kongresi''nin kapanış konuşmasını yapan Albayrak, Yeşilay'ın her yıl ulusal ve uluslararası programlar düzenleyerek uzman isimleri bir araya getirdiğini hatırlattı.
Kongre kapsamında tütün kontrol politikalarından yeni nesil tütün ürünleriyle mücadeleye kadar birçok farklı konunun ele alındığını belirten Albayrak, tütün bağımlılığının hala en önemli halk sağlığı tehditlerinden biri olduğunu aktardı.
Günümüzde yüzde 80'i gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere dünyada yaklaşık 1,3 milyar kişinin tütün mamulü kullandığı bilgisini veren Albayrak, "Kullanıcılarının her yıl 8 milyonunu öldüren bu ürünleri üreten, pazarlayan tütün endüstrisi ise her gün daha fazla tüketiciye ulaşmak, ölenlerin yerine yeni tüketiciler koymak için tükenmeyen bir iştahla çalışmalarını sürdürmekte. Ürün geliştirme, pazarlama ve çeşitlendirme stratejilerine bakıldığında burada ne kadar sinsi, ne kadar manipülatif ve planlı bir şer örgütü olduğunu görmek mümkün." diye konuştu.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tahminlerine göre 700 milyon çocuğun sigara dumanına maruz kaldığını aktaran Albayrak, her yıl dünyada 65 bin çocuğun pasif etkilenimin yol açtığı solunum yolu enfeksiyonları sebebiyle 5 yaşından önce hayatını kaybettiğini söyledi.
Albayrak, sözlerine şöyle devam etti:
"Tütün sebepli hastalıklar için devletler her yıl milyarlarca dolar milli servetlerinden bütçeyi sağlık sistemlerine ayırmak durumundadır. Bu şer örgütünün suç çetelesi bunlarla sınırlı da değil. İnsanlarımızla birlikte gezegenimizi de zehirlemekte tütün endüstrisi. Tütün üretimiyle her yıl 600 milyon ağacın yok olmasına, 22 milyar ton suyun israf edilmesine ve 84 milyon ton karbondioksit salınımına yol açılmaktadır. Bu arada, tütün tarımında kullanılan yüksek düzeyde ilaçlamanın dünyanın dezavantajlı bölgelerindeki tütün tarımı işçilerinin hayatlarından çaldıklarını da burada anmazsak bir tür eksiklik olur. Bütün bu bilanço ortadayken insanlığa ve gezegenimize bu kadar ağır maliyetler ödeten tütün endüstrisi dünyanın en karlı sektörlerinden olmaya maalesef devam ediyor.
Geçtiğimiz yıl yaklaşık 1,1 milyar tüketiciye 5.2 trilyon sigara satan endüstrinin karı 744 milyar dolara ulaşmıştır. Tütün endüstrisinin 2012 yılında satış geliri 500 milyar dolar iken net karlılığı 35.1 milyar dolar civarındaydı. Bu rakamı günümüzdeki satış gelirlerine oranladığımızda bugün karlılıklarının 52 milyar dolar civarında olduğunu söyleyebiliriz. Diğer bir deyişle saniyede yaklaşık bin 650 dolar kazandıklarını görebiliriz."
Dünya genelinde tütün kullananların yüzde 80'inin 20 yaşından önce sigaraya başladığını söyleyen Albayrak, tütün endüstrisinin bugünün gençlerini yarının potansiyel ve düzenli müşterisi olarak gördüğünü belirtti.
Albayrak, tüm bağımlılıkların önlenmesi için pek çok etkili yöntem ve araca sahip olunduğunun altını çizdi.
DSÖ'nün, ülkelerin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni uygulamalarına yardımcı olmak üzere tütün ürünlerine olan talebin azaltılması amacıyla ülkelerin 6 temel önlemi uygulaması için kapasite oluşturduğunu kaydeden Albayrak, bu önlemleri kısaca şöyle özetledi:
"Tütün kullanımının ve önleme politikalarının izlenmesi, bireylerin tütün kullanımından korunması, tütün kullanımının bırakılmasına uygun yardım önerilmesi, bireylerin sigaranın zararları konusunda uyarılması, tütün reklamı, tanıtımı ve sponsorluğuyla ilgili yasakların uygulanması ve tütüne getirilen vergi miktarının artırılması."
Albayrak, Türkiye'nin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni imzaladıktan sonra Mpower kriterlerinin 6'da 6'sını uygulayan tek ülke olduğunu hatırlatarak, "2008-2012 yılları arasında gösterilen müthiş performans ile tütün tüketiminde yüzde 15 kadar düşüş ve elbette tütün sebepli hastalıklarda önemli azalmalar kayda düşüldü. Sonraki yıllarda türlü sebeplere bağlanabilecek gevşemeler söz konusu olmuşsa da bu başarı rasyonel ve tekrarlanabilir bir başarıdır. Konunun paydaşları koordine olduğunda başarı yeniden mümkündür. Zira Türkiye, bu alanda hala dinamik bir eylemsel tutum içindedir. Endüstrinin geliştirdiği yeni taktikleri yakından takip etmektedir. Bu alanda çalışan Bağımlılıklarla Mücadele Yüksek İstişare Kurulu gibi en üst düzeyde devlet, STK ve üniversiteler arası istişare kurulu olan belki de tek ülkedir." şeklinde konuştu.