ANKARA (AA) - Türkiye'de geçen yıl doğan girişimlerin oranı yüzde 14,7'yi bulurken, istihdamdaki payları yüzde 5'e çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu, "Girişimcilik ve İş Demografisi-2020" verilerini yayımladı. Buna göre, Türkiye'de girişimlerin 2019'daki doğum oranı yüzde 13 ve bu girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 4,6 iken 2020'de doğum oranı yüzde 14,7'ye, istihdam payı yüzde 5'e yükseldi.
Girişimlerde en yüksek doğum oranı 2020'de yüzde 37,4 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla yüzde 11,8 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 10,5 ile inşaat sektörleri takip etti.
- Girişimlerin 2018'deki ölüm oranı yüzde 11,4
Girişimlerin 2017'deki ölüm oranı yüzde 12,2 iken 2018'de yüzde 11,4'e düştü. Ölen girişimlerin istihdamdaki payı ise 2017'de yüzde 4,2 iken 2018'de yüzde 4,3 olarak gerçekleşti.
Girişimlerde en yüksek ölüm oranı 2018'de yüzde 35,8 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla yüzde 12,5 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri, yüzde 11,6 ile ulaştırma ve depolama sektörleri izledi.
- Hayatta kalan girişimler
Girişimlerden 2019'da doğanların yüzde 80,6'sı geçen yıl hayatta kaldı. Girişimlerin 2018'de bir yıllık hayatta kalma oranı yüzde 81,3, iki yıllık hayatta kalma oranı yüzde 64 olarak gerçekleşti.
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin oranı geçen yıl yüzde 12,1 oldu. Aynı yıl için hızlı büyüyen genç girişimler (ceylan) oranı ise yüzde 2 olarak belirlendi.
Ciroya göre hızlı büyüyen girişimlerin oranı 2020'de yüzde 14,3, ceylan girişimlerin oranı ise yüzde 2,2 olarak kaydedildi.
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin geçen yıl yüzde 32,7'si imalat, yüzde 21,2'si toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 12,4'ü ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
Ciroya göre hızlı büyüyen girişimlerin 2020'de yüzde 31,4'ü imalat, yüzde 24,3'ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 14,4'ü ise inşaat sektöründe yer aldı.
İstihdama göre ceylan girişimlerin geçen yıl yüzde 29,5'i imalat, yüzde 16,6'sı inşaat ve yüzde 14,4'ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterdi.
Ciroya göre ceylan girişimlerin 2020 yılında yüzde 27,3'ü imalat, yüzde 22,3'ü inşaat, yüzde 15,4'ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe yer aldı.
- İhracat ve ithalattaki payları
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin geçen yıl ihracattaki payı yüzde 14 oldu. Aynı yıl için ithalat payı ise yüzde 11,1 olarak gerçekleşti. İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin 2020 yılında istihdam payı yüzde 14'ü, ciro payı ise yüzde 14,5'i buldu.
Ciroya göre hızlı büyüyen girişimlerin geçen yıl ihracat payı yüzde 23,5, ithalat payı yüzde 18,7, istihdam payı yüzde 13,9, ciro payı ise yüzde 22,1 olarak kaydedildi.
İmalat sanayisinde 2020'de doğan girişimlerin yüzde 26,3'ü orta düşük, yüzde 11,6'sı orta yüksek, yüzde 0,9'u ise yüksek teknoloji düzeyine sahip girişimler olarak belirlendi.
- 2016 ve sonrasında kurulan girişimlerin durumu
Kuruluşu 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2020'deki ciro payı yüzde 16,2 olurken en yüksek ciro payına ise yüzde 16,9 ile 1996-2000 yıllarında kurulan girişimler sahip oldu.
Son 5 yılda kurulan girişimlerin geçen yılki istihdam payı yüzde 21,3 olarak belirlendi.
Toplam girişimler içinde 2011-2015 yıllarında kurulanlar ise istihdamdan yüzde 16,5'lik pay aldı.
2016 sonrası kurulan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 10 olurken 1996-2000 yıllarında kurulanlar yüzde 19,7'lik ihracat payıyla en yüksek oranı elde etti.
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2020'deki ithalat payı yüzde 6,8 olarak kaydedildi. Girişimlerden 1990 ve öncesinde kurulanlar ise yüzde 28,1'lik ithalat payıyla en yüksek orana sahip oldu.