Sanatın en güzel rengi olan Türk sanat müziği onlarca yıllık bir geçmişe sahiptir. Asla eskimeyen Türk sanat müziğinde çeşitli makamlar mevcuttur. Türk sanat müziği dinleyenleri, yeri geldiğinde büyük bir sevince boğmuştur yeri geldiğinde hüzünlendirip, uzaklara götürmektedir. 500 den fazla makama sahip olan Türk sanat müziğinde makamların hepsi günümüzde kullanılmaz. Ama pek çok kez keyif ile dinlediğimiz makamlardan 40 tanesi günümüzde kullanılmaktadır. Müzik sevenler ve Türk sanat müziğine ilgi duyanlar ise bu müzikleri makamlarını da merak etmektedir.
Günümüzde değeri daha fazla anlaşılan Türk sanat müziği sadece ilerleyen yaştaki kişilerin değil, gençlerin de ilgisini cezp etmekte ve bu yönde sanat icra etmelerine ilham kaynağı olmaktadır. Hal böyle olunca
Türk sanat müziği makamları ayrı bir öneme sahip olmaktadır. Sizler için bu yazımızda Türk sanat müziğinde en çok kullanılan ve en çok sevilen makamlardan bahsedeceğiz.
Muhayyer Makamı
Aslında ‘’çile bülbülüm çile’’ muhayyer makamına ait bir eserdir. Sadettin kaynağın betelediği çile bülbülüm çile muhayyer makamı en doğru şekilde anlatan eserlerin başında gelir. Daha çok ayrılık acılarının dile getirildiği ve hüzün kokusuna sahip olan muhayyer makamı, her ortamda sevilerek dinlenmeyi başarmıştır.
Nihavent Makamı
Nihavent makamında öne çıkan konu kuvvet ve barıştır. Farabi’nin 900lü yıllar içinde müzik üzerinde yaptığı araştırma sonucu ortaya çıkmıştır. Bu makam sadece müziğin keyifli yanını değil, insan sağılığında da etkisi olduğunu kanıtlamıştır. Bu makama örnek vermek gerekirse ‘’karadutum çatalkaram çingenem’’ bestesini örnek gösterebiliriz.
Hicaz Makamı
Hicaz makamı alçak gönüllülük gibi duygularımızın ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu makamların üzerine bestelenen eserler, kişilerde içe dönme ve kendini dinleme gibi hislerin ortaya çıkmasına neden olur. ‘’ bir bahar akşamı rastladım size’’ eseri bu makama verilecek bir örnektir.
Beyati Makamı
‘’benzemez kimse sana tavrına hayran olayım’’ eserini nerede ise herkes bilmektedir. Bu eser beyti makamına aittir. Beyati makamı ruhu dinlendirme ve günlük yaşamdaki streslerin bir nebze de olsa azalmasını sağlamaktadır. Bu nedenle kendini yorgun hisseden kişilerin en çok dinlediği makamlar arasında yer alır.
TÜRK SANAT MÜZİĞİ MAKAMLARI VE ANLAMLARI
Acemaşiran = Yaşam coşkusu
Sultaniyegah = Gece mutluluğu
Ferahfeza = Mutluluk veren lütuf
Şedaraban = Aşkla güzelleşmek
Kürdilihicazkar = Yakıcı hüzün
Hicazkar = Aşkta sebat
Nihavend = Aşk sevinci
Neveser = Gönül ferahlığı
Acemkürdi = Lütfedilen mutluluk
Muhayyrer = Ayrılık feryadı
Hisar = Sevgilinin nazı
Şehnaz = Sevgilinin güzelliği
Ferahnak = Bahar neşesi
Şevkefza = Hüzün içinde lütuf
Suzidil = Gönül yangını
Çargah = Aşkta yok olmak
Dügah = Derdin içindeki derman
Bestenigar = Sevgiliye hasret
Suzidilara = Ateş saçan aşk
Rast = Sevincin zirvesi
Mahur = Sevincin zirvesi
Acem = Ruh yüceliği
Isfahan = Aşka feda olmak
Buselik = Aşk sırlarını açmak
Hicaz = Aşktan yanmak
Segah = Sonsuzluğa çağrı
Müstear = Dünyaya susmak, ötelere konuşmak
Saba = Sonsuzluk esintisi
Eviç = Yücelik
Yegah = Aşk suskunluğu
Nikriz = Aşkın verdiği cesaret
Suzinak = Aşkın verdiği cesaret
Neva = Sevgiliye çağrı
Uşşak = Aşkın verdiği şevk
Beyati = Aşkın verdiği şevk
Karcığar = Mutluluğu arayış
Hüseyni = Aşk ağıtı
Gerdaniye = Aşk çilesinden şikayet
Hisarbuselik = Tatlı buseler
Hüzzam = Parlak hüzün
KONHABER / ÖZEL HABER