ANKARA (AA) - Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Aperta Türkiye Açık Arşivi'nin tanıtımında, 2022 hedeflerinin, TÜBİTAK açık bilim portalı olarak tüm bileşenleri ile birlikte sürecin yönetiminin sağlanması olduğunu bildirdi.
TÜBİTAK'tan yapılan yazılı açıklamaya göre, "Bilgiye Açık Erişimde Yapısal Eşitliği İnşa Etmek" temasıyla kutlanan Uluslararası Açık Bilim Haftası'nda TÜBİTAK, "Aperta Türkiye Açık Erişim Arşivi Tanıtım Etkinliği" düzenledi.
Mandal, etkinlikteki konuşmasında, "Aperta Türkiye Açık Erişim Arşivi ile Ekosistemimizde Birlikte Başarma" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Sorunların çözümüne yönelik çalışmalarda bilgi paylaşımının artık gereklilik olduğunu ifade eden Mandal, bunun açık bilim ve açık erişim ile öğrenilebileceğini kaydetti.
Mandal, bu kapsamda, Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) olarak TÜBİTAK'ın alt yapısının kuvvetli olduğuna işaret ederek, "Türkiye Cumhuriyeti olarak 2030 yılı sürdürülebilir kalkınma hedeflerini gerçekleştirmek için geleneksel bilimden gerekli olan bilime geçiş yapılmalı. Sorunların çözümü için, ekonomik ve teknolojik gelişmenin ötesinde topluma gerekenler belirlenmeli." ifadesini kullandı.
Bilgiyi üreten ve bilgiyi kullanan arasındaki etkileşimin çift yönlü olması gerektiğini kaydeden Mandal, bu durumun açık bilime ihtiyaç duyulan en önemli noktalardan biri olduğunu belirtti.
Mandal, TÜBİTAK açık bilim politikasının 2019'da TÜBİTAK Yönetim Kurulu tarafından kabul edilerek yayımlandığını anımsatarak, süreç yönetimi, araştırma verilerinin saklanması ve korunması, gerekli alt yapı ve düzenleyici bileşenlerin sağlanması yapılmazsa bu tarz çabaların sonuçsuz kalacağının altını çizdi.
Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) destek programlarının, açık bilime en yakın çalışmalar olduğunu kaydeden Mandal, şu ifadeleri kullandı:
"TÜBİTAK 1001 Programının 2021 yılı 1. döneminde 2 bin 497 proje önerisinden 2 bin 233'ü bilimsel değerlendirmeye alındı ve toplam 357 proje önerisinin desteklenmesine karar verildi. Açık veri ve açık bilim yönetim süreçlerini tüm projelerde istiyoruz. Yeşil mutabakat, iklim değişikliği konularında da çok büyük bir öneme sahip. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uyumlu olan konularda sunulan ARDEB 1001 projelerine ek puan imkanı sağladık. İlk kez ek puan imkanı sağlanan çağrı sonuçlarımıza göre 90 proje desteklendi. Bu projeler net-sıfır sera gazı salınımları ve dirençlilik hedeflerine katkı sağlıyor. Bu projelerden veri yönetimi belgesini aldık."
- Mandal: "2022 hedefimiz süreç yönetiminin tüm bileşenleriyle sağlanması"
Mandal, Aperta Türkiye Açık Arşivi'nin bir veri deposu olarak tasarlandığına işaret ederek, söz konusu platformda 55 binin üzerinde yayın ve 4 veri setinin ulaşılabilir durumda olduğunu belirtti.
Araştırmacıların, ulusal veri deposu olan Aperta'ya, adil ve eşit koşullarda erişilebildiğini ifade eden Mandal, "2022 hedefimiz, TÜBİTAK açık bilim portalı olarak tüm bileşenleri ile birlikte sürecin yönetiminin sağlanması. Açık Bilim Politikamızı Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) destek programlarında kullanıyoruz. TÜBİTAK Açık Bilim Politikası doğrultusunda, TEYDEB'in desteklediği tamamlanmış projeler Proje Değerlendirme ve İzleme Sistemi'nden (PRODİS) paylaşılmaya başlandı. TEYDEB desteği alan projelerin 10 veri alanı Araştırmacı Bilgi Sistemi (ARBİS) üzerinden paylaşılıyor." değerlendirmesinde bulundu.