HARTUM (AA) - Sudan, Etiyopya'nın Nil Nehri üzerinde inşa ettiği ve bölge ülkeleri arasında siyasi krize neden olan Hedasi Barajı'nın anlaşma olmaksızın ikinci kez doldurulmasına itiraz etti.
Sudan resmi haber ajansı SUNA'ya göre, Sulama ve Su Kaynakları Bakanı Yasir Abbas, Hedasi Barajı müzakerelerinin destekçisi Afrika Birliğinin dönem başkanlığını yürüten Güney Afrika Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Naledi Pandor'a müzakerelerle ilgili gönderdiği mesajında, ülkesinin Afrika Birliği himayesinde ve birliğin uzmanlarının daha fazla rol üstleneceği bir metotla müzakereleri sürdürme niyetinde olduğunu vurguladı.
Bakan Abbas, Pandor'a 10 Ocak'ta bakanlar düzeyinde yapılacak toplantı öncesinde, Afrika Birliğinden uzmanlar ve gözlemciler ile Hedasi müzakerelerine taraf devletlerin ikili görüşme yapması konusunda hükümetinin beklentisini aktardı.
Abbas, mesajında, Etiyopya Sulama ve Elektrik Bakanlığının gelecek temmuzda barajı anlaşma olmasa da ikinci kez doldurma kararından "derin endişe" duyduklarını ifade etti.
- Sudan, görüşmelere katılmama kararı almıştı
Sudan, Afrika Birliğinden uzmanlar ve gözlemcilerle baraj konusunda ikili görüşme çağrısına yanıt alamadığı gerekçesiyle, Hedasi Barajı'nın doldurulması ve işletilmesine ilişkin bir aylık aranın ardından 4 Ocak'ta yeniden başlatılan üçlü müzakerelere katılmamıştı.
Sudan, kasımda geçen toplantılardaki müzakere yöntemlerinin faydasız olması ve Afrika Birliği uzmanlarına daha fazla rol tanınacak yeni bir yaklaşımla müzakerelerin sürdürülmesi teklifine cevap alınamaması üzerine bakanlar seviyesinde gerçekleştirilen görüşmelerden çekilmişti.
- Kriz 9 yıldır sürüyor
Hedasi Barajı krizi, Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında karşılıklı suçlamalar ve uzlaşı olmadan 9 yıldır sürüyor.
Etiyopya, Mısır'da 30 yıl iktidarda kalan Hüsnü Mübarek'in 2011'de devrilmesinden doğan iktidar boşluğundan yararlanarak Hedasi Barajı'nın yapımına başladı.
Baraj, Mavi Nil suları üzerine Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede inşa ediliyor.
ABD'nin ara buluculuğunun başarısız olmasının ardından Haziran 2020'den bu yana Afrika Birliği nezdinde toplanan ülkeler, Nil Nehri sularının akışını etkileyeceği düşünülen barajın işletilmesine ilişkin müzakere yürütüyor.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90'ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.
Temmuz 2020'de su tutmaya başlayan barajın şimdiye dek yüzde 78'i tamamlandı.
Etiyopya, baraja ilk seferde yaklaşık 5 milyar metreküp su doldurmuştu.
Toplam su tutma kapasitesi 74 milyar metreküp olan baraja, gelecek temmuzdaki ikinci aşamada da 13 milyar metreküplük su doldurulacak.