KAHİRE (AA) - Mısır, Etiyopya'nın Nil Nehri üzerinde inşa ettiği ve bölgede krize neden olan Hedasi Barajı'nın üçüncü dolum sürecine başladığını bildirerek, konuya dair Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) itiraz mektubu iletti.
Mısır Dışişleri Bakanlığından BMGK'ye gönderilen mektuba ilişkin yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, "Dışişleri Bakanı Samih Şukri, bugün BMGK'ye Mısır'ın itirazını ve Etiyopya'nın Mısır ve Sudan ile bir anlaşma olmaksızın tek taraflı Hedasi Barajı'nı doldurmaya devam etmesini tamamen reddettiğini belirten bir mektup iletti." ifadelerine yer verildi.
Mısır'ın, sel mevsiminde Hedasi Barajı'nı doldurmaya devam ettiği yönünde 26 Temmuz'da Etiyopya'dan bir mesaj aldığına dikkat çekilen açıklamada, bu adımın tamamen reddedildiği vurgulandı.
Açıklamada, söz konusu dolumun, Mısır-Sudan-Etiyopya arasında 2015 yılında imzalanan İlkeler Bildirgesi Anlaşması'na yönelik yükümlülüklerinin ve uluslararası hukuk kurallarının ciddi ihlali olduğu belirtilerek, Etiyopya, bu krizin çözümüne yönelik tüm çabaları boşa çıkarmakla suçlandı.
Bakanlık açıklamasında, üç ülkenin çıkarlarını sağlayan bir anlaşmaya varılması ihtiyacına bağlı kalındığı, Mısır'ın haklarına veya su güvenliğine yönelik herhangi bir zarara müsamaha gösterilmeyeceği belirtildi.
Etiyopya'nın uluslararası hukuk kurallarına uyması çağrısında bulunulan açıklamada, Mısır'ın çıkarlarına zarar verecek her türlü adımdan Etiyopya'nın sorumlu tutulduğu kaydedildi.
Mısır Dışişleri Bakanı Şukri de açıklamada, BMGK'yi, "bu konuda sorumluluğunu üstlenmeye" çağırdı.
- Hedasi Barajı anlaşmazlığı
Etiyopya, Mısır ve Sudan 10 yıldan uzun süredir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.
Nil sularının yaklaşık yüzde 80'i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3'ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı'nın inşasına 2 Nisan 2011'de başladı.
Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.
Hartum ayrıca, barajın 20 milyon vatandaşını tehdit ettiğini belirtiyor.
Tepkilere rağmen Temmuz 2020'de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda 20 Şubat 2022'de elektrik üretimine başlanmıştı.