ANKARA (AA) - ETHEM EMRE ÖZCAN- ABD yönetiminin Suriye'de YPG/PKK terör örgütünün işgali altındaki bölgelere ilişkin tarım ve inşaat gibi alanlara yönelik yaptırım muafiyeti getirmesinin ardından, terörü örgütü DEAŞ'ı finanse ettiği AA tarafından belgelenen Lafarge'ın bölgede bulunan tesisinde hareketlilik yaşandı.
Suriye'de DEAŞ'ı finanse ettiği gerekçesiyle "insanlığa karşı suça ortak olmakla" suçlanan Fransız şirketi Lafarge, Halep ilinin kuzeydoğusundaki Çelebiye kasabası yakınlarında bulunan tesiste 2010'da üretime başladı.
Türkiye sınırından yaklaşık 20 kilometre uzaklıktaki tesiste, Suriye'de Mart 2011'de başlayan iç savaşa rağmen faaliyetler sürdü.
Terör örgütü DEAŞ'ın bölgeyi ele geçirmesine rağmen üretim faaliyetlerini sürdüren şirket, 2014'ün sonlarında çalışmalarını sonlandırdı.
Ancak şirketin Çelebiye bölgesindeki faaliyetlerini devam ettirebilmek için DEAŞ'a haraç ödemenin dışında örgütten malzeme ve akaryakıt temin ettiği ifşa oldu.
Şirket, Temmuz 2015'te İsviçre'deki rakibi Holcim ile birleşerek isim değişikliğine gitti.
Tesisin bir bölümüne 2015 başlarında yerleşen ABD ve Fransız askerleri, Türkiye'nin 9 Ekim 2019'da Suriye'de terör örgütlerine karşı başlattığı Barış Pınarı Harekatı öncesinde, yaklaşık 4,5 yıl boyunca buranın bir kısmını üs olarak kullandı. Daha sonra tesisin bir bölümüne YPG/PKK'lı teröristler yerleşti.
TRT World de Kasım 2021'de yayınladığı "The Factory" isimli belgeselinde Fransız devletiyle yakın ilişki içinde olan Lafarge'ın terör örgütü PKK ve DEAŞ'a 10 milyonlarca dolar ödeme yaptığını belgeleriyle ortaya koymuştu.
- ABD yatırım yaptırımını kaldırdı, tesiste hareketlilik yaşandı
ABD'nin 12 Mayıs'ta Suriye'de YPG/PKK'nın işgali altındaki bölgelere tarım, telekomünikasyon, ulaştırma, inşaat ve üretim gibi alanlarda yatırım yapacak şirketlerin uygulanan yaptırımlardan muaf tutulacağı yönündeki kararının ardından eski adıyla Lafarge olarak bilinen şirketin Çelebiye'deki tesisinde hareketlilik kaydedildi.
AA'nın yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre, yatırım muafiyeti kararının ardından 16 Mayıs'ta ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerine ait 9 zırhlı araç, Lafarge'ın Çelebiye yakınındaki tesisine geldi.
3 iş makinesi dün tesisinin çevresindeki toprak setleri yükseltme çalışmaları başlattı.
Kaynaklar, tesis içerisinde halihazırda ABD askerleri ve YPG/PKK'lı teröristlerden oluşan yaklaşık 70 silahlı kişinin çalışmaları takip ettiğini aktardı.
Tesisteki hareketlilik, Lafarge'ın Suriye'deki tesisini yıllar sonra yeniden faaliyete geçirip geçirmeyeceğini gündeme getirdi.
- Fransız Lafarge'ın DEAŞ'a finansmanı
Anadolu Ajansı (AA), 7 Eylül 2021'de Fransız şirketi Lafarge'ın terör örgütü DEAŞ'ı Fransa istihbaratının bilgisi dahilinde finanse ettiğini kanıtlayan belgeleri yayımlamıştı.
Belgelere göre Lafarge, terör örgütü DEAŞ'la ilişkisi hakkında Fransız istihbarat servislerini sürekli bilgilendirdi. Fransız istihbarat ve devlet kurumları, Lafarge'ı terörü finanse ederek insanlığa karşı suç işlediği konusunda uyarmadı ve bu durumu gizli tutanaklarda itiraf etti. DEAŞ, Lafarge'dan aldığı çimentoları sığınak ve tünel yapımında kullandı.
Şirket hakkında Haziran 2017'de açılan soruşturma kapsamında, Lafarge'ın yönetim kurulu başkanı Bruno Lafont'un da aralarında bulunduğu bazı üst düzey yöneticiler "teröre finansman sağlamak" ile suçlanmıştı.
Haziran 2018'de şirkete yöneltilen "insanlığa karşı suçlara ortak olmak" suçlaması, Kasım 2019'da düşürülmüştü.
Davaya müdahil olan sivil taraflar, yolsuzlukla mücadele sivil toplum kuruluşu Sherpa ile Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi, suçlamanın düşürülmesine itiraz ederek Yargıtaya başvurmuştu.
Fransa Yargıtayı, 7 Eylül 2021'de Lafarge'ın Suriye'de DEAŞ'lı teröristleri finansmanı nedeniyle "insanlığa karşı suça ortak olmak" suçlaması yöneltilebilmesinin önünü açan kararı almıştı.
Bu süreçte Lafarge'ın İsviçre şirketi Holcim Ltd. ile birleşmesi sonucu doğan Holcim Ltd. hisseleri yüzde 4'ten fazla değer kaybetmişti.
Paris Temyiz Mahkemesi de bugün Suriye'de terör örgütü DEAŞ'a finansman sağladığı AA'nın ulaştığı belgelerle ispatlanan Fransız çimento devi Lafarge'a "insanlığa karşı suça ortak olduğu" iddiasıyla soruşturma açılmasını onaylamıştı.