İSTANBUL (AA) - Küresel piyasalarda, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında Omicron varyantına ilişkin endişelerin hafiflemesi ile bu sabah pozitif bir görünümün hakim olduğu izlenirken, bugün ABD'de cari denge ve Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi, yurt içinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ekonomiye yönelik açıkladığı uygulamaların yansımaları takip edilecek.
Salgına ilişkin gelişmeler pay piyasaları fiyatlamalarında belirleyici faktör olmaya devam ederken, dün Dünya Ekonomik Forumu (WEF), Davos Zirvesi olarak bilinen ve gelecek yıl 17-21 Ocak'ta yapılması planlanan yıllık toplantılarını, Omicron varyantının hızla yayılması nedeniyle 2022 yazına ertelediğini duyurdu. Hollanda da 19 Aralık'tan itibaren salgın önlemleri kapsamında gelecek yılın ocak ayının ortasına kadar kapanmaya gitti.
İngiltere'de ise hükümetin, artan vakalar karşısında sağlık sisteminin yükünü azaltabilmek için salgına yönelik kısıtlamaları artırmayı değerlendirdiği haberleri basına yansıdı. Buna karşın İngiltere Başbakanı Boris Johnson, piyasalar kapandıktan sonra yaptığı açıklamada salgına ilişkin durumun son derece zor olduğunu ancak halihazırda yeni kısıtlamanın getirilmeyeceğini belirterek, daha fazla önlem alma ihtimalinin saklı tutulduğunu söyledi.
Beyaz Saray'dan da benzer bir açıklama gelirken, ABD Başkanı Joe Biden'ın ülkede artan Kovid-19 vakalarına ilişkin yeni politikasını açıklayacağı, ancak gündemlerinde kapanmanın olmadığı bildirildi.
Öte yandan Moderna, Kovid-19'a karşı geliştirdiği aşının, Omicron varyantına karşı güçlü bir antikor tepkisi ürettiğini duyurdu.
Bu gelişmelerle dün sert düşen pay piyasalarında bugün Omicron varyantına ilişkin endişelerin hafiflemesi ile pozitif bir görünümün hakim olduğu, yeni günün ABD ve Avrupa endeks vadeli kontratları ile Asya borsalarında alıcılı başladığı izleniyor.
Dün New York borsasında bankacılık, seyahat ve teknoloji hisselerindeki düşüşlerle negatif bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 1,23, S&P 500 endeksi yüzde 1,14 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,24 değer kaybetti. Dolar endeksi dün yüzde 0,1'lik azalışla 96,6'dan kapanmasının ardından bugün 96,5 seviyelerinde bulunuyor. Dün yüzde 1,3540 ile 3 Aralık'tan bu yana en düşük seviyeyi gerileyen ABD'nin 10 yıllık tahvili faizi ise yüzde 1,43 seviyelerinde dengelendi.
Avrupa tarafında, Omicron varyantına ilişkin endişeler nedeniyle dün pay piyasalarında ortalama yüzde 1,2 düşüş yaşandı. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,99, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 1,88 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,82 geriledi. Avro/dolar paritesi dün yüzde 0,4'lük artışla 1,1278'en kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor.
Asya'da Japonya parlamentosu, 2021 mali yıl kapsamlı 36 trilyon yenlik (320 milyar dolar) ek bütçeyi kanunlaştırırken, Çin Merkez Bankasının politika faizini düşürmeye devam edeceği haberleri takip edildi. Omicron varyantına ilişkin endişelerin de hafiflemesi ile kapanışa yakın Japonya'da Nikkei endeksi yüzde 2, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6, Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 1,7 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,5 artışla seyrediyor.
Yurt içinde, dün oynaklığın yüksek seyrettiği ve işlem hacmi rekorunun kırıldığı Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, gün içinde iki kez devre keserken, önceki kapanışa göre yüzde 1,35 değer kaybıyla 2.056,36 puandan günü tamamladı. Döviz kurları tarafında ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kabine Toplantısı'nın ardından ekonomiye ilişkin yaptığı açıklamalar sonrası sert düşüş yaşandı.
Erdoğan, tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlara yeni bir finansal alternatif sunacaklarını belirterek, "Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın 'kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak." dedi. Şirketler tarafından yapılacak temettü ödemeleri üzerindeki stopajı yüzde 10'a indireceklerini aktaran Erdoğan, yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması için piyasa paydaşlarıyla yeni araçlar geliştirileceğini bildirdi. Erdoğan ayrıca, Türkiye'nin serbest piyasa ekonomisinden ve kambiyo rejiminden en küçük geri adım atmaya bir niyeti olmadığını da vurguladı.
Açıklamalar öncesinde 18,3674 ile zirvesinden işlem gören dolar/TL, konuşma sonrası hızla düşüşe geçti ve yüzde 33,2 değer kaybederek 12,2756'ya kadar geriledi. Dolar/TL, bugün bankalararası piyasanın açılışında düşüş eğilimini sürdürerek 12,1260 seviyelerine indi.
Bu arada Borsa İstanbul AŞ, BIST-50 endeksinde yer alan paylara dün getirilen açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının bugün de uygulanacağını duyurdu.
Analistler, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasının ardından bankalarda yüklü miktarda döviz satışı gerçekleştirildiğini, bunun döviz kurlarında sert düşüşü beraberinde getirdiğini belirterek, bugün detaylarının açıklanması beklenen yeni finansal ürünler ve teşviklerin kurun dengeye ulaşmasını destekleyeceğini söyledi.
Özellikle döviz yükümlülüğü olan şirketler ile temettü veren ve sigorta sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin hisselerinde hareketliliğin artabileceğini ifade eden analistler, vadeli işlemler tarafında yatırımcıların döviz pozisyonları nedeniyle oynaklığın yüksek seyredebileceğine dikkati çekti.
Analistler, bugün yurt içinde ve Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksinin yanı sıra ABD'de cari denge verilerinin izleneceğini kaydederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.200 seviyesinin direnç, 1.975 puanın destek konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, aralık ayı Tüketici Güven Endeksi
16.30 ABD, 3. çeyrek cari işlemler dengesi
18.00 Avro Bölgesi, aralık ayı Tüketici Güven Endeksi