PRİŞİTİNE (AA) - Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, son dönemde araç plakalarıyla ilgili gelişmeler nedeniyle Sırpların yerel kurumlardan çekilmelerinin ardından ülkenin kuzeyindeki 4 belediyede erken yerel seçimlerin, Nisan 2023'e ertelendiğini duyurdu.
Daha önce 18 Aralık'ta yapılması planlanan Kuzey Mitrovica, Zubin Potok, Leposavic ve Zveçan belediyelerindeki erken yerel seçimlerle ilgili siyasi parti temsilcileriyle görüşen Osmani, toplantının ardından açıklamalarda bulundu.
Osmani, Kosova Polisi ile Kosova İstihbarat Ajansından (AKİ) ortak risk seviyesi değerlendirmesi raporu aldığını söyledi.
Siyasi parti temsilcileriyle tehlike durumunun takip edilmesi, kuzeydeki güvenliğin değerlendirilmesinin yapılması ve daha sonra duruma göre görüşme yapmak üzere tekrar buluşmaları konusunda anlaşmaya vardıklarını aktaran Osmani, şunları söyledi:
"Bugünkü toplantıda, kurumlardan aldığım güvenlik raporu da dahil olmak üzere, bu değerlendirmelere dayanarak belediye başkanları ve belediye meclis üyeleri seçimiyle ilgili seçimlerin ertelenmesi yönünde teklif sundum. Tarihle ilgili tartışmaların ardından tam bir mutabakatla seçimlerin, Nisan 2023'e ertelenmesi sonucuna vardık."
Osmani, son günlerde ülkenin kuzeyinde meydana gelen olay ve patlamalara ilişkin Kosova Polisinin güvenliği sağlama konusunda yeterli kapasiteye sahip olmasına rağmen bölgedeki maskeli çetelerin, vatandaşları oy kullanmak için özgür hissetmemeleri yönünde korkutmayı başardığını, bazı adayların seçimde kayıt olmaktan çekilmelerinin de bunu kanıtladığını dile getirdi.
- Yerel Sırp vatandaşları yolu kapattı
Gün içinde Zveçan Belediyesi yakınlarındaki Rudare'de yerel Sırp vatandaşların kamyon ve araçlarını yerleştirerek yolu kapattıkları bildirildi. Kosova Polisi, bu nedenle Jarinje Sınır Kapısı'nı geçişlere kapatıldığını, halktan diğer sınır kapılarını kullanmalarını istedi.
Sırbistan Hükümeti Kosova Ofisi Direktörü Petar Petkovic, yolların kapatılmasının Kosova Polisi eski mensubu Sırp Dejan Pantic'in gözaltına alınması nedeniyle yapıldığını belirtti.
Kosova İçişleri Bakanı Xhelal Sveçla ise kuzeydeki patlamaların şüphelisi olarak gözaltına alınan Pantic'in terör eylemleri yapmak ve anayasal düzene saldırmaktan suçlandığını söyledi.
Sveçla, dün yaptığı açıklamada, ülkenin kuzeyindeki Sırp nüfuslu bölgelerde güvenlik güçlerinin mevcudiyetinin artırıldığını bildirmişti.
- Kosova'nın kuzeyindeki patlamalar
Kosova'nın kuzeyindeki 4 belediyede 18 Aralık'ta yapılması planlanan erken yerel seçimler öncesi, 6 Aralık'ta kuzeydeki bazı şehirlerde patlama ve siren sesleri duyulmuştu.
Mitrovica kentinin güney ve kuzey yakasını birbirine bağlayan İber Köprüsü'nde Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonuna (EULEX) bağlı güçler mevcudiyetini artırmıştı.
Kosova Merkez Seçim Komisyonu (KQZ) görevlileri, Kosova polisi eşliğinde kuzeydeki ofislerine gitmiş ancak buraya girişleri mümkün olmamıştı.
Kosova Polisinin açıklamasına göre, 7 Aralık'ta da devam eden patlamalarda ses bombası, el bombası ve ateşli silah kullanılmıştı. Olaylarda yaralanmalar olmazken, belediye seçim komisyonu ofislerine zarar verilmişti.
- Kosova-Sırbistan gerginliği
Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan'a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda "Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova'ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi" ve "Sırp makamlarınca Kosova'daki Sırplara verilen araç plakalarının 'RKS' (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi" ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.
Kosova'daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmış ve ülkede gerilim artmıştı.
Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül'e erteleme kararı almıştı.
Kosova tarafı, son olarak "yasa dışı" olarak nitelendirdikleri araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023'e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini bildirmişti.
Taraflar, AB arabuluculuğunda 23 Kasım'da gerginliği düşürmek ve ilişkileri normalleştirme yolunda ilerlemek üzere anlaşmaya varmıştı.
Sırbistan, 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor.
AB'nin arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor.