ANKARA (AA) - İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, ilk fırsatta nükleer görüşmelere döneceklerini ancak ülkenin dış politikasını nükleer anlaşma ve Viyana'daki nükleer müzakerelere bağlamayacaklarını söyledi.
İran devlet televizyonuna konuşan Abdullahiyan, İran nükleer anlaşmasının tam olarak uygulanması ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan ancak haziranda ara verilen görüşmelerin geleceği ve Suudi Arabistan'la diyalog süreci hakkında bilgi verdi.
Nükleer görüşmelere "çok yakında" yeniden başlayacaklarını yineleyen Abdullahiyan, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price'ın dünkü basın toplantısında kendisine sorulan soruya "çok yakında ifadesinin ne anlama geldiğini bilmediklerini" söylemesine cevaben, "Bazıları, 'yakında' diyerek kaç gün, kaç hafta ya da kaç ayı kastettiğimizi sorup duruyor. 'Yakında' yani incelemelerimiz tamamlanır tamamlanmaz bu adımı atacağız." diye konuştu.
Batı ülkelerinin İran'ın nükleer programıyla ilgili endişelerini "temelsiz" olarak niteleyen Abdullahiyan, "Nükleer programımızda kaydettiğimiz ilerlemeyle ilgili temelsiz endişelerini dile getiriyorlar ve onlara göre endişe verici bir aşamaya ulaşabileceğimizi düşündükleri için müzakerelere dönmek için acele ediyorlar." değerlendirmesinde bulundu.
Abdullahiyan, New York'ta görüştüğü Avrupalı yetkililere bu konuda güvence verdiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Onlara, öncelikle bu konuda bir dini fetvamız olduğunu ve konunun İran'ın kanıtladığı barışçıl nükleer programı olduğunu açıkça ilettim. İran'ın barışçıl nükleer programında hiçbir zaman bir sapma olmadı ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansından gelen raporlar da bunu doğruladı."
İran'daki yeni hükümetin, önceki hükümetin üstlendiği nükleer görüşmelerle ilgili incelemelerinin sürdüğünü belirten Abdullahiyan, "Müzakere masasına ilk fırsatta döneceğiz ancak verimli ve sonuç odaklı bir müzakere masasına döneceğiz. Ülkeyi nükleer anlaşmaya ve Viyana görüşmelerine bağlamayacağız." ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan ile ilişkileri düzeltmek için sürdürülen diyalog sürecine ilişkin de Abdullahiyan, "Suudi Arabistan ile yakın gelecekte istenen sonuçlara ulaşacağını umduğumuz ve ayrıntılarını da o zaman açıklayacağımız görüşmelerde bulunuyoruz." dedi.
- İran ile nükleer anlaşma ve müzakereler
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015'te Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.
Donald Trump'ın başkanlığı döneminde Washington, 8 Mayıs 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.
Yaptırımlara karşılık 8 Mayıs 2019'da kademeli olarak anlaşmadaki taahhütlerini durdurmaya başlayan İran, 5 Ocak 2020'de anlaşmadaki taahhütlerini tamamen durdurmuş ve yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme işlemi dahil bir dizi adım atmıştı.
ABD'de göreve gelen Joe Biden yönetimi, Tahran'ın anlaşmadaki taahhütlerini yerine getirmesi halinde anlaşmaya geri döneceklerini duyurmuştu. İran ise anlaşmadan çekilen taraf olarak öncelikle ABD'nin anlaşmaya dönmesini ve yaptırımlarını kaldırması gerektiğini açıklamıştı.
Nükleer anlaşmanın tarafları, 6 Nisan'da Avusturya'nın başkenti Viyana'da görüşmelere başlamıştı. Görüşmelere haziran sonunda ara verilmişti. Bu sırada İran'da önceki hükümetin aksine Batı'ya mesafeli ve nükleer anlaşmanın ülkeye fayda sağlamadığını savunan muhafazakarların oluşturduğu hükümet göreve başlamıştı. Nükleer anlaşmanın tarafları Tahran'a görüşmelere dönme çağrısı yaparken İranlı yetkililer, görüşmelerin ne zaman başlayacağına dair net tarih vermiyor.