ADEN (AA) - MUHAMMED ES SAMİİ - Yaklaşık 7 yıldır süren iç savaşa bağlı olarak dünyanın en büyük insani krizlerinden birinin yaşandığı Yemen'de, son dönemde yayılan ve kontrol altına alınamayan salgın hastalıkların ürkütücü boyutlara ulaşmasından endişe ediliyor.
Yıllardır devam eden çatışmalar ve otorite boşluğu nedeniyle kısıtlı imkanlarla hizmet vermeye çalışan sağlık merkezleri salgın hastalıklara yakalanan Yemenlilerle dolmuş durumda.
Ülkede şu an en çok görülen salgın hastalıkların başında imkansızlıklar ve bilgisizlik nedeniyle gerekli önlemlerin alınamadığı Kovid-19'un yanı sıra dang humması, chikungunya ve viral ateş geliyor.
Birleşmiş Milletler raporlarına göre, iç savaş, pek çok sağlık merkezinde tahribata ve hasara yol açarken ülke genelinde sağlık hizmetleri ancak yarı kapasiteyle sağlanabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü de Yemenlilerin çoğunun devam eden çatışmalar nedeniyle sağlık hizmetine erişimde güçlük çektiğini vurguluyor.
- Yoksul Yemen halkının salgın hastalıklarla imtihanı
Yemenli Fehim el-Cebzi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, viral ateş teşhisi konulan erkek kardeşinin şu an ülkenin güneybatısında yer alan Taiz kentindeki El-Cumhuri Hastanesi'nde komada olduğunu söyledi.
Kardeşinin bir süredir baş ağrısı ve ateş şikayeti bulunduğunu ve sık sık ağrı kesici almak zorunda kaldığını anlatan Cebzi, "Maalesef ağrı kesiciler ıstırabını dindiremedi aksine komaya girmesine neden oldu." dedi.
Doktorların kardeşine viral ateş teşhisi koyduğunu aktaran Cebzi, "Ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Maddi imkanlarımız yeterli olmadığı için kardeşimin tedavi masraflarını karşılamakta zorlanıyoruz." diye konuştu.
- Salgın hastalıklara tahsis edilmiş merkezler yok
Sağlık sisteminin büyük darbe aldığı Yemen'de doktorlar kısıtlı imkanlar nedeniyle hastalarını tedavi etmekte zorlanıyor. Bu durum birçok salgın hastalığın kontrol altına alınmasını güçleştiriyor ve hızla yayılmasına yol açıyor.
Cumhuri Hastanesi Müdürü Doktor Nişvan el-Hasami, son günlerde viral ateş vakalarında gözle görülür artış kaydedildiğini söyledi.
Bölgede salgın hastalıklara tahsis edilmiş bir merkez bulunmadığına dikkati çeken Hasami, şunları kaydetti:
"Günde yaklaşık 120 kişi bir salgın hastalık şikayetiyle hastanemize başvuruyor. Salgın hastalıklar birtakım nedenlerle kontrol altına alınamıyor ve yayılıyor. Bunun başında da bu hastalıklara tahsis edilmiş sağlık kurumlarının ya da yayılmasını inceleyecek araştırma merkezlerinin bulunmayışı geliyor."
- Atıklar ve bataklık alan sorunu
Salgın hastalıkların yayılmasındaki bir diğer etkenin de atık ve bataklıkların bulunduğu alanların yaşam merkezlerine yakınlığı ve hijyen problemi olduğuna işaret eden Hasami, salgınlarla mücadelede uzman kadro sıkıntısından da şikayet etti.
Hasami, viral kaynaklı hastalıklar ve buna eşlik eden ateş ve enfeksiyonlar için laboratuvara ve birtakım ilaçlara ihtiyaç duyduklarını kaydetti.
- Yemenlilerin tedavide karşılaştığı zorluklar
Doktor Ala el-Kuleybi, ülke genelinde ateşli ve salgın hastalıkların yayıldığını; bu durumun hastalarda farklı semptomlarla ortaya çıktığını söyledi.
Hastaneye ulaşmayı başaran hastalarda daha çok solunum ya da sindirim sisteminden kaynaklanan yahut teşhis edilemeyen yüksek ateş şikayetiyle karşılaştıklarını aktaran Kuleybi, şöyle konuştu:
"Sağlık sitemindeki çöküş ve uzman kadro eksikliği nedeniyle halk tedavi noktasında büyük zorluklar yaşıyor. Buna ek olarak ülkenin yerel para biriminin döviz karşısındaki değer kaybı ve ekonomide yaşanan sorunlar de hastaların tedavi sürecini doğrudan etkiliyor."
Kuleybi, Yemen'in ilk yardım ve tıbbi teçhizatı kapsayacak şekilde kapsamlı bir sağlık desteğine ihtiyacı olduğunu ayrıca teşhis ve tedavi aşamalarının da güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
- Yemen'deki iç savaş
Yemen'deki İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM raporlarına göre savaşın patlak vermesinden 2021'in sonuna kadar Yemen'deki savaş doğrudan ve dolaylı olarak 377 bin kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.
Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz ise korkunç boyutlara ulaştı.