Göz kayması, gözlerin paralel olmayan pozisyonda durması nedeniyle yaşanan görme bozukluğudur ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen çeşitli problemlere yol açabilir. Çoğu zaman çocukluk döneminde başlayan bu durum, yetişkinlikte de ortaya çıkabilir. İşte şaşılığın neden olduğu bazı problemler:
Görme problemleri: Şaşılık nedeniyle, iki göz farklı yönlere bakar ve beyin iki farklı görüntü alır. Bu durum, çift görme gibi görme problemlerine yol açabilir. Ayrıca, şaşılık ambliyopi (tembel göz) gibi durumların gelişmesine de neden olabilir.
Derinlik algısı sorunları: Göz kayması, gözlerin doğru bir şekilde çalışmaması nedeniyle derinlik algısının azalmasına neden olabilir. Bu durum, günlük yaşamda mesafe tahmini ve el-göz koordinasyonu gibi becerilerin zorlaşmasına yol açar.
Baş ağrısı ve göz yorgunluğu: Göz kaymasına bağlı olarak, gözlerin düzgün bir şekilde odaklanabilmesi için daha fazla çaba harcaması gerekir. Bu durum, uzun süreli göz yorgunluğu ve baş ağrılarına neden olabilir.
Estetik kaygılar: Şaşılığın görünümü, özellikle çocuklar ve gençler arasında, estetik kaygılara ve özgüven eksikliğine yol açabilir. Bu durum, sosyal ilişkilerde sorun yaşamaya ve psikososyal problemlere neden olabilir.
Akademik ve iş performansı: Göz kayması, okuma ve yazma gibi görsel becerilere dayanan akademik ve iş performansında zorluklara yol açabilir. Özellikle çocuklar için, bu durum, okul başarısını etkileyebilir ve öğrenme güçlüğü yaşamalarına neden olabilir.
Sosyal etkileşim sorunları: Şaşılığa bağlı olarak, göz teması kurmak ve insanlarla etkileşimde bulunmak zorlaşabilir. Bu durum, sosyal ilişkilerde ve iş hayatında güçlük yaşanmasına yol açabilir.
Şaşılığın neden olduğu bu problemler, uygun tedavi yöntemleri ile büyük ölçüde çözülebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
Şaşılık Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?
Şaşılık, göz kaslarının zayıflığı veya koordinasyon eksikliği nedeniyle meydana gelir. Çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen bu durum, şu belirtilerle kendini gösterir:
- Çapraz veya şaşı bakışlar
- İki gözün farklı yönlere bakması
- Görme alanında çift görme
- Başın eğik veya döndürülmüş pozisyonlarda tutulması
- Göz yorgunluğu veya baş ağrısı
Şaşılık Teşhisi Nasıl Yapılır?
Şaşılık teşhisi, bir dizi göz muayenesi ve testi ile gerçekleştirilir. Göz hekimi, hastanın şikayetlerini değerlendirdikten sonra, şu adımları izleyerek göz kayması teşhisi koyabilir:
- Tıbbi ve aile öyküsü: Hekim, hastanın tıbbi öyküsünü ve ailede benzer göz problemleri olup olmadığını sorgular. Bu, şaşılığın nedenlerini ve genetik faktörlerin etkisini anlamaya yardımcı olur.
- Göz muayenesi: Hekim, hastanın gözlerini detaylı olarak inceleyerek, gözlerin hareketini ve koordinasyonunu değerlendirir. Bu aşamada, gözlerin hizasında ve görüş alanında herhangi bir anormallik olup olmadığı kontrol edilir.
- Görme keskinliği testi: Görme keskinliği, hastanın gözlerinin ne kadar net görebildiğini ölçer. Bu test, gözlerin görme yeteneğini değerlendirmek ve ambliyopi (göz tembelliği) gibi göz problemlerini belirlemek için kullanılır.
- Refraktif kusur değerlendirmesi: Göz hekimi, hastanın gözlerinde herhangi bir refraktif kusur (miyopi, hipermetropi, astigmatizm) olup olmadığını belirlemek için ölçümler yapar. Refraktif kusur, şaşılığın nedenlerinden biri olabilir.
- Prizma testi: Prizma testi, şaşılığın şiddetini ölçmek için kullanılır. Bu testte, hekim prizma adı verilen özel bir cam parçası kullanarak, gözlerin ne kadar kaydığını ve doğru hizaya getirmek için ne kadar düzeltme gerektiğini belirler.
- Görme alanı testi: Bu test, hastanın gözlerinin etrafındaki görme alanını değerlendirmeye yardımcı olur. Görme alanı testi, göz kaymasının neden olduğu görme alanı kaybını ve gözlerin işlevselliğini belirlemekte etkilidir.
- Derinlik algısı testi: Bu test, hastanın derinlik algısı ve mesafe tahmin yeteneğini ölçer. Derinlik algısı, şaşılığın etkilediği önemli bir görsel beceridir.
Göz kayması teşhisi konulduktan sonra, hekim uygun tedavi yöntemlerini belirleyerek, hastanın durumuna en uygun olan tedavi sürecini başlatır.
Göz Kayması Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
Göz kayması tedavisi başarı oranları, tedavi yöntemine ve şaşılığın tipine bağlı olarak değişir. Hastaya uygun tedavi yöntemi ile şaşılık sorununun büyük ölçüde düzeltilmesi mümkündür. Şaşılık tedavi yöntemi her hasta için farklı olmakla birlikte en çok gözlük ve kapama tedavisi uygulanmakta olup bu yöntemlerin başarılı olmadığı hastalarımızda şaşılık ameliyatı gerçekleştirmekteyiz. Başarılı bir şaşılık tedavisi, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırarak, daha iyi bir görüş sağlar ve psikososyal sorunların önüne geçer.
Şaşılık Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Şaşılık ameliyatı, bebeklerde ve çocuklarda genel anestezi ile yetişkinlerde ise lokal anesteziyle gerçekleştiriyoruz. Ameliyat sırasında, gözdeki kaslar üzerine işlem yapılarak bu sayede gözlerin doğru hizalanmasını sağlanmaktadır. Ameliyat süresi, şaşılığın derecesine ve uygulanan tekniklere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.