Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili yasanın Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesinin ardından, emeklilik başvurularıyla ilgili süreç başlayacak.
Yasa kapsamındakiler emekli olabilmek için mevcut iş yerlerine "emeklilik" gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak. İşverenin işten ayrılış bildiriminin ardından, EYT'liler e-Devlet üzerinden emeklilik için kolayca başvurabilecek.
Milyonlarca kişinin merakla beklediği EYT ile ilgili düzenlemenin TBMM Genel Kurulunda yasalaşmasıyla gözler başvuru sürecine çevrildi.
EYT düzenlemesi, Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek. Başvuru süreci de bundan sonra başlayacak.
Yasadaki şartları karşılayanlardan, sigorta kolu 4/a (SSK) olanlar emeklilik için ilk olarak mevcut iş yerlerine "emeklilik" gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak. İşverenin işten ayrılış bildiriminin ardından, EYT'liler e-Devlet üzerinden emeklilik için kolayca başvurabilecek.
Son olarak başvurular dosya bazlı incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması yönünde karar verilecek. Şartları karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa sürede bağlanacak.
İşverenler ne yapacak?
İşverenler, EYT kapsamındakilerin işten çıkartma işlemlerinde normal emeklilik prosedürlerini izleyecek. Bu kapsamda, işten çıkartmada 8 numaralı kod kullanılacak.
İşveren emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek. EYT'lilerin kıdem tazminatına ilişkin Kredi Garanti Fonu'ndan destek verilecek.
Öte yandan, EYT kapsamında emekli olanlar, 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanabilecek.
Kıdem tazminatının hesaplanması
Türkiye'de ilk kez 1936'da çıkarılan İş Yasası ile uygulanmaya başlayan kıdem tazminatı, bir iş yerinde en az 1 yıldır çalışan işçinin belirli şartlar oluştuğunda işten ayrılırken aldığı toplu ödeme tutarını ifade ediyor.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin işten ayrılırken giydirilmiş en son brüt ücreti esas alınıyor. İşçiye, iş yerinde geçirdiği her bir yıl için bir aylık (30 gün) brüt ücreti tutarında ödeme yapılıyor, bu ödemeden sadece damga vergisi kesiliyor.
Yasa kimleri kapsıyor?
EYT'de herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak. Toplam 5 milyon çalışanı etkileyen düzenlemeyle, 2023 yılında 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecek.
Yasadan, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yararlanacak. 4/a (SSK) sigortalıları için kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5000-5975 arasında kademeli prim gün şartlarını taşıyanlar, 4/b (Bağkur) ve 4/c ( Emekli Sandığı) sigortalıları için de kadınlarda 20 tam yıl, erkekler de 25 tam yıl hizmeti olanlar aylık alabilecek.