Türkiye'nin gaz tedarikçisi olduğunu anımsatan uzmanlar, keşfin getireceği rekabetle Ankara'nın düşük fiyatları güvence altına alacağına dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta, Filyos Limanı Açılışı ve Doğalgaz İşletme Tesisleri Temel Atma Töreni'nde yaptığı açıklamada, yeni bir doğalgaz rezervinin bulunduğunu duyurmuştu.
Erdoğan, Fatih sondaj gemisinin Amasra-1 kuyusunda yaptığı keşifte 135 milyar metreküp doğalgaza ulaştığını belirtmişti.
OXFORD'DAN TÜRKİYE YORUMU
Türkiye, böylece geçen yıl yapılan 405 milyar metreküplük keşifle birlikte toplamda 540 milyar metreküp doğalgaz keşfine imza atmış oldu. Uluslararası kuruluşlar, Türkiye'nin gaz alım konusunda diğer ülkelerle müzakere pozisyonunun güçleneceğini vurguladı.
Oxford Enstitüsü Enerji Çalışmaları Kıdemli Uzmanı Stephen O'Sullivan, Türkiye'nin yıllık gaz talebinin 43 milyar metreküp civarında olduğunu ve ülkenin geçen yıl denizlerdeki en büyük keşfi yaparak tüm ithalatını karşılayacak miktarlara ulaştığını söyledi.
"TÜRKİYE DAHA DÜŞÜK BİR FİYATI GÜVENCE ALTINA ALACAK"
Karadeniz'deki keşfin Türkiye'nin yapacağı doğalgaz sözleşme görüşmelerinde elini güçlendireceğine dikkati çeken O'Sullivan, "Rusya, son yıllarda Türkiye'nin ana gaz tedarikçisi konumunda ancak yerli gaz rezervlerinin keşfi ve üretimiyle gelecekteki tedarik ve sözleşme yenileme görüşmelerinde Türkiye çok daha güçlü bir konumda. Tabii ki bir gün yerli gaz bitebilir ve Türkiye'nin Rusya'ya yeniden ihtiyacı olabilir ancak bu keşfin getireceği rekabetle Türkiye, Rusya'dan yaptığı ithalat için daha düşük bir fiyatı güvence altına alacaktır." diye konuştu.
"TÜRKİYE'NİN RUSYA'YA BAĞIMLILIĞINI AZALTACAK"
O'Sullivan, Türkiye'nin Karadeniz'deki doğalgaz keşfinin çok önemli olduğunun altını çizerek, "Yerli gaz arzı, Türkiye'nin Rusya'ya bağımlılığını azaltacaktır. Ülkenin gaz talebi artsa bile Sakarya sahasından gelen gaz Türkiye'nin hem ithalata bağımlılığını azaltacak hem de ülke ekonomisinden kömür benzeri yakıtlar yerine doğal gaz kullanımının artmasını sağlayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
"ÇOK ÖNEMLİ BİR BAŞARI"
Bu tarz projelerin teknik olduğunu ve işlerin ters gitme ihtimali de bulunduğunu dile getiren O'Sullivan, şöyle devam etti:
"160 kilometrelik bir açık deniz boru hattı ve Türkiye kıyısında bir gaz alım istasyonunun inşaatının tamamlanması keşiften yalnızca 2 yıl sonrası için iyimser bir hedef olabilir ancak hükümet projeye açıkça destek verecektir. Bu nedenle 2023'te saha devreye alınacaktır. Tam üretim için ise 2027-2028 yıllarından söz edebiliriz. Sonuç olarak bu, hem ticari hem de stratejik olarak Türkiye için çok önemli bir başarı ve bu sahanın Türk ekonomisi için önemi göz önüne alındığında, hükümetin bunu mümkün olduğunca hızlı bir şekilde hayata geçireceğine eminim."
"TEKNOLOJİK KABİLİYETLERİ ARTIRACAK"
Atlantik Konseyi Küresel Enerji Merkezi Kıdemli Uzmanı John Roberts da Sakarya sahasındaki keşfin Türkiye'nin genel enerji konumunu orta ve uzun vadede iyileştirmek için faydalı olacağını belirterek, "Bu keşif başta gaz olmak üzere toplam enerji ithalatının azalmasına katkıda bulunabilir. Ayrıca saha geliştirme çalışmaları da Türkiye'nin teknolojik kabiliyetlerinin artmasını sağlayacaktır." dedi.
"2023'TE ÜRETİM YAPILABİLİR"
Büyük bir açık deniz gaz sahasının işletmeye alınmasının genellikle birkaç yıl sürdüğünü dile getiren Roberts, "Bazı arama kuyularında Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yılında, yani 2023'te üretim yapılabilir. Sakarya sahasından büyük üretimin başlaması ise 3-4 yıl daha sürecektir." diye konuştu.
Roberts, Türkiye'nin Amasra-1'deki keşfiyle Karadeniz'deki toplam keşfinin 540 milyar metreküpe ulaştığını anımsatarak, bunun İsrail'in Leviathan sahasındaki 649 milyar metreküp ve Mısır'ın Zohr sahasındaki 850 milyar metreküplük keşiflere yakın bir rakam olduğuna işaret etti.
MÜZAKERE POZİSYONUNU GÜÇLENDİRECEK"
Amasra keşfinin Türkiye'nin Karadeniz'de yapacağı başka keşiflerin de habercisi olabileceğine dikkati çeken Roberts, şunları kaydetti:
"Türkiye şu anda oldukça rekabetçi bir konumda. Rusya, Azerbaycan ve İran'dan boru hatlarıyla gaz alıyor. Ayrıca, Katar, ABD, Nijerya ve Cezayir gibi ülkelerden de LNG alabiliyor. Yeni keşifler, Türkiye'nin yılda yaklaşık 15 milyar metreküplük plato üretimini büyük ölçüde ulaşılabilir kılıyor. Türkiye'nin yine de gaz ithal etmesi gerekecek ancak Sakarya keşifleri, hem Rusya gibi mevcut tedarikçilerle hem de Türkmenistan ve Kuzey Irak gibi Türkiye pazarına girmesi muhtemel ülkelerle müzakere pozisyonunu güçlendirecek."