ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, "Doğu Akdeniz'de Türkiye hem kendi kıta sahanlığında kendi haklarını hem de Kıbrıs Türklerinin meşru hak ve çıkarlarını korumaya kararlı olduğunu göstermiştir. Bu kararlılık aynı inanç ve irade ile sürdürülecektir." dedi.
Oktay, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, KKTC Başbakanı Faiz Sucuoğlu ve beraberindeki heyetle görüştü. Oktay ve Sucuoğlu daha sonra ortak basın toplantısı düzenledi.
Buradaki konuşmasına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk milleti adına KKTC'yi selamlayarak başlayan Oktay, KKTC'de hükümet kurma çalışmalarının tamamlanmasının ardından, "2022 yılı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile KKTC Hükümeti Arasında İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması" üzerinde çalışmaya başladıklarını hatırlattı.
Bugün söz konusu anlaşmanın imza töreni dolayısıyla KKTC Hükümeti koalisyon ortakları ve heyeti ile bir araya geldiklerini belirten Oktay, 2021'de Türkiye'nin önemli proje ve yatırımlara imza attığını vurguladı.
DSİ projeleri çerçevesinde toplamda 60 milyon lira harcandığını, bu kapsamda, sulama iletim tüneli ve galeri yapısının imalatının tamamlandığını ifade eden Oktay, sonrasında Mesarya Ovası'nın sulanmasına yönelik Orta Mesarya Ovası Ana İletim Hattı'nın ilk kısım inşaatına başladığını kaydetti.
Planlanan kara yollarının önemli bölümünün yapımının tamamlandığını, Lefkoşa Kuzey Çevre Yolu ve İskele-Çayırova yolunu hizmete açtıklarını, 48 kilometrelik köy yolunu da yenilediklerini belirten Oktay, şöyle konuştu:
"Yeni Ercan Havalimanı'nda sona gelindi. İmalatların büyük bölümü tamamlanmış olup, havalimanına giden yol üzerindeki çift şerit yolun yapımına da başlanmıştır. KKTC'de e-Devlet projesini e-Nüfus, e-Kimlik, EBYS, e-Gümrük, e-MEB, e-Tüzel, MAKS, Kamu Sertifikasyon Merkezi (KSM) ve Kamu Yönetim Sistemi ile aşama aşama hayata geçirdik, geçirmeye devam ediyoruz. Bu aslında KKTC'li tüm Kıbrıs Türklerinin hayatını kolaylaştıracak çok ciddi bir projedir. Bugüne kadar KKTC'ye 720 bin doza yakın aşı ulaştırdık. Acil kullanım onayını aldığımız TURKOVAC'ı da KKTC halkının kullanımına sunmuş durumdayız.
Salgın sürecinde okulların kapalı kaldığı dönemde önemli katkı sunan Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Projesini KKTC genelinde uygulamaya koyduk. Böylece İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması kapsamında Türkiye Cumhuriyeti tarafından KKTC'ye 2021 yılında 2 milyar 623 milyon Türk lirası aktarılmış oldu. Bu tutarın 1 milyar 454,6 milyon lirası altyapı ve reel sektör faaliyetleri için, 677 milyon lirası savunma ödemeleri için, 492 milyon lirası bütçe finansman desteği için aktarılmıştır. Bu kaynağın 1 milyar 833 milyon lirası harcamaya dönüşmüştür."
- "Önceliğimiz iş ve aş odaklı büyüme"
Bugün imzaladıkları 2022 Yılı Türkiye-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması ile Türkiye ve KKTC'nin yıllardır sergilediği dayanışmanın bir kez daha perçinlendiğinin altını çizen Oktay, tüm dünyanın zorlu bir süreçten geçtiği bu dönemde KKTC'yi kalkınma hedeflerine bir adım daha yaklaştırdıklarını söyledi.
Bu anlaşmanın, ilgili kurumların da katkılarıyla uzun soluklu bir istişare süreci sonrasında şekillendirildiğini aktaran Oktay, "Önceliğimiz bir kez daha KKTC'nin ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulmuş, katma değer üreten, iş ve aş odaklı, istihdamı, sürdürülebilir büyümeyi ve rekabetçi üretim yapısını güçlendirecek alanlara ağırlık vermek oldu." diye konuştu.
Oktay, bu kapsamda, anlaşmanın "Kamu Yönetimi ve Kamu Maliyesi Politikaları, Ekonomi ve Finans Politikaları, Sosyal Politikalar, Savunma, Güvenlik ve Adalet' olmak üzere dört ana eksen üzerine odaklanmış politikaları içerdiğini dile getirdi.
Bu politikalar ve bileşenleri olan eylemlerin, KKTC kamu kurum ve kuruluşlarının kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi, bütçe açığının önemli ölçüde giderilmesi, verimlilik çerçevesinde gelir artırıcı ve gider azaltıcı önlemlerin alınması ve savunma sektörünün ihtiyaçlarının karşılanması ile sanayi ve ticaretin geliştirilmesi imzalanan mali protokolün önemli hedeflerinden bazıları olduğunu belirten Oktay, şunları kaydetti:
"Keza, sivil toplumun desteklenmesi, istihdam, sağlık, sosyal politikalar, eğitim, yükseköğretim, ulaştırma ve enerji altyapısının takviye edilmesi, tarımsal üretimin artırılması ve kırsal kalkınmanın geliştirilmesi, çevre, şehircilik ve iklim değişikliği, istatistik, bilişim ve teknoloji altyapısının daha da geliştirilerek sağlamlaştırılması yine anlaşmamızda ön plana çıkan hususlardır. Bu vesileyle ağırlıkla hibe ve bir kısmı da kredi olarak KKTC'ye 2022 yılı için toplam 4 milyar 250 milyon lira kaynak ayırdık.
KKTC halkına dünya standartlarında yatırım ve altyapı hizmeti sağlama vizyonumuz ve anlayışımızla, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi Hizmet Binaları, ihale aşamasının ve yer tesliminin ardından 750 günde tamamlamayı planladığımız Lefkoşa 500 Yataklı Devlet Hastanesi, tıbbi donanımı ve tedavi birimleriyle önde gelen sağlık merkezlerinden birisi olması için temelini attığımız 100 yataklı Girne Askeri Hastanesi, içme suyu, Güzelyurt ve Mesarya Ovaları sulamaları ve atık su arıtma kapsamında DSİ projeleri, Karayolları Master Plan Uygulama Projesi kapsamında çevre yolu, bölünmüş yol ve köy yolları bakım ve onarım projeleri, 4 yıllık enerji ihtiyacının karşılanmasına yönelik 2 Mobil Treyler Elektrik Santralinin Kurulması Projesi, Belediye ve Köylerin Altyapı Yatırımlarına Katkı Projesi ve Organize Sanayi Bölgeleri Altyapı Katkı Projesi gibi Kıbrıs Türkü'nün hayatına doğrudan dokunacak, birçok hizmete ulaşılmasını kolaylaştıracak çok sayıda projeyi KKTC makamları ile eş güdüm halinde hayata geçireceğiz. Bu eş güdüm ve uyumun artırılmasını teminen, KKTC tarafının belirlenen kalkınma hedeflerini ve projelerin ilerlemesini yavaşlatan veya engelleyen hususları hızlıca tespit ederek mevzuata uygun olacak şekilde bunları gidereceğine olan inancımız da tamdır."
- "Çözümden geri adım atmamız söz konusu değil"
Türkiye olarak Kıbrıs Türkü'nün hak ettiği refah seviyesine ulaşması için bugüne kadar hiçbir çabayı esirgemediklerini, bundan sonra da gayretleri aynı şekilde sürdüreceklerini vurgulayan Oktay, KKTC hükümetinden beklentilerinin popülist yaklaşımlardan uzak, yapısal ve sürdürülebilir politikaları hayata geçirmeleri olduğunu söyledi.
Bugünkü görüşmede Kıbrıs meselesindeki gelişmeleri de değerlendirdiklerini aktaran Oktay, şunları ifade etti:
"Türk tarafı, Kıbrıs meselesinin adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması için bugüne kadar yapıcı bir biçimde her türlü çabayı göstermiştir. Ancak bu olumlu anlayış maalesef hiçbir dönemde Kıbrıs Rum kesimi tarafından karşılık görmemiştir. Kıbrıs Türk halkının müzakere masalarında kaybedecek, ambargolar altında ziyan edilecek bir 50 yılı daha yoktur. Uluslararası toplum, hiçbir şekilde uzlaşmaya niyeti olmayan, adanın ortak sahibi Kıbrıs Türkleriyle birlikte yaşamayı dahi reddeden Kıbrıs Rum tarafına verdiği koşulsuz desteği gözden geçirmeli, KKTC'nin önerisini ciddiyetle değerlendirmelidir. Adada bugün iki eşit halk, iki eşit egemen devlet vardır. Bu nedenle Cenevre'de sunulan, adadaki iki tarafın egemen eşitliğine ve eşit uluslararası statüsüne dayalı çözüm, sahadaki gerçekleri tam olarak yansıtan, en gerçekçi öneridir. Türkiye'nin bu öneriye desteği tamdır. Bu çözüm iradesinden geri adım atmamız söz konusu değildir. KKTC makamlarının Maraş'ta attığı adımları ve bundan sonraki planlarını da aynı anlayışla destekliyoruz. Bu vesileyle bir kez daha, Maraş açılımının tamamen uluslararası hukuka uygun adımlardan oluştuğunu, KKTC makamlarının yeni mağduriyetler yaratılmasını değil, var olan mağduriyetlerin giderilmesini ve bölgenin ekonomik ve sosyal hayata yeniden kazandırılmasını amaçladığını vurgulamak isterim."
KKTC Hükümetinin Maraş açılımı çerçevesinde bu anlayışla atacağı adımları desteklemeye devam edeceklerine dikkati çeken Oktay, "Aynı şekilde Doğu Akdeniz'de Türkiye hem kendi kıta sahanlığında kendi haklarını hem de Kıbrıs Türklerinin meşru hak ve çıkarlarını korumaya kararlı olduğunu göstermiştir. Bu kararlılık aynı inanç ve iradeyle sürdürülecektir. Sahada ve masada bu kararlılığımızı test etmeye çalışanlar, KKTC ile birlikte Türkiye'yi karşılarında bulmaya devam edeceklerini bilsinler. Tüm bu alanlardaki çalışmalarımızı KKTC ile samimiyet ve kardeşlik temelinde, dayanışma ve eş güdüm içinde sürdüreceğiz." ifadelerini kullandı.
Protokolün hazırlanmasında ve imzasında istişareleri yürüten ve mesai harcayan çalışma ekiplerine teşekkür eden Oktay, imzalanan anlaşmanın Türkiye ve KKTC'ye hayırlı olmasını diledi.