ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Piyasayı bozucu faaliyet gösterenlere ve fiyatlama davranışlarını bozanlara kesinlikle göz açtırmayacağız." dedi.
Erdoğan, TRT ortak yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.
Stokçuluğa son verileceği yönündeki açıklamalarının hatırlatılması ve "Bu süreçte böyle bir eğilim ve istismar söz konusu olabiliyor. Cezai müeyyidelerin artırılması gibi bir ihtimal söz konusu olabilir mi?" sorusu üzerine Erdoğan, stokçuluğun cezai müeyyidesinin düşük olduğunu, bunun yeniden düzenlenerek artırılması gerektiğini söyledi.
Stokçuluğun İslam dininde de yerinin bulunmadığını ve bir nevi hırsızlık olduğunu ifade eden Erdoğan, şöyle devam etti:
"Fahiş fiyatlarla mücadele noktasında ilgili bakanlarımıza dedik ki 'Bu adımı atacaksınız. Sadece denetim yetmez. Bununla ilgili gerekirse bir yasal düzenleme yapıp, bu fahiş fiyat artışlarına gidenleri tespit edelim ve stoklama yapmak suretiyle de malı piyasadan çekenleri yakaladığımızda, bunlara gerekli müeyyideleri de uygulayalım.' Bu sadece soğan patates olayı değil, yani sanayi, teknolojide de buna benzer stokçuluğu yapanlar var. Bizim, bunların da üzerine gitmemiz lazım. Yani piyasayı bozucu faaliyet gösterenlere ve fiyatlama davranışlarını bozanlara kesinlikle göz açtırmayacağız. Onun için bu yasal düzenlemeye de gitmemiz gerekiyor."
Enflasyon ve ham madde fiyatlarındaki artış hatırlatılarak, Türkiye'nin enflasyonla mücadelede hangi noktada olduğu sorulan Erdoğan, rakamların bu şekilde yükselmesinin ötesinde, bir de malın temin edilemediğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"Malı temin edersiniz, siz de yüksek fiyatla satarsınız, o ayrı mesele ama şu anda siz bu malı temin edemiyorsunuz. Mesela demir cevheri diyorsunuz, öyle veya böyle bizde de demir cevheri var ama istediğimiz oranda var mı, istediğimiz oranda yok. O zaman ne yapacaksın, ithalata gireceksin. İthalata girdiğin anda da tabii bu dev rakamlarla karşı karşıyasın. Mesela cam diyoruz, bu camlarda, düz camdan otomobil camlarına varıncaya kadar ciddi sıkıntılar var ve bunları da teminde ciddi sıkıntılar var. Bu konuyla ilgili olarak da şu anda bizde de bazı üretim yapan firmalarımız var ve başarılı da, ama onlar da yine ham maddenin temininde sıkıntı yaşıyorlar. Temenni ediyoruz ki bir an önce bunun önünü açalım."
- "Türkiye'nin de bu küresel fiyat artışlarından etkilenmemesi mümkün değil"
Amerika Birleşik Devletleri'nde de bazı ürünlerin ithal edilmesinde sıkıntı yaşandığını ve enflasyonun son 31 yılın en yüksek seviyesine çıktığını ifade eden Erdoğan, aynı şekilde Avrupa Birliğinde son 13 yılın, Almanya'da da enflasyonun 28 yılın zirvesine ulaştığını belirtti.
Enflasyonun ötesinde, bazı gelişmiş ülkelerde birçok ürünün bulunmaz hale gelmesinin de buradan kaynaklandığını anlatan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Elbette Türkiye'nin de bu küresel fiyat artışlarından etkilenmemesi mümkün değil. Biz de bundan nasibimizi alıyoruz ancak biz kamu maliyesindeki imkanlarımızı da kullanarak başta enerji olmak üzere küresel fiyatlardan kaynaklanan maliyet artışlarını, vatandaşlarımıza yansıtmamak için gerekenleri yapıyoruz. Bugün gelinen noktada geçici olacağı öngörülen küresel kaynaklı bir enflasyon artışı söz konusu. Dediğim gibi yıl sonu itibarıyla da burada inşallah fırsatçıları da defederek olumlu neticeler alacağız."
- "Avrupa'da fiyatlar bizimle mukayese edilemeyecek derecede pahalı"
Doğal gazda, elektrikte ve akaryakıtta devletin yaklaşık 125 milyar liralık bir vergi gelirinin sübvanse edildiği belirtilerek, "Bir yandan da kurdan enflasyona bir geçiş hadisesi var. O süreci nasıl takip ediyorsunuz?" sorusuna Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"Bakın, sübvanse etme noktasında, özellikle enerjide, doğalgazda, Avrupa ile mukayese edilemeyecek derece fiyatlarımız ucuz. Bu gerçeği bir defa muhalefet görmek istemiyor. Böyle bir durumdayız. Avrupa'da fiyatlar bizimle mukayese edilemeyecek derecede çok daha pahalı, gerek doğal gazda gerekse enerjide çok daha pahalı. Biz ise bu kadar ucuz fiyatla doğal gazı, enerjiyi verirken, yani yalan yanlış her tür haberleri uyduruyorlar. Şimdi biz yalancıyla nereye kadar bu şekilde yarışacağız? Benim de bir huyum var, yalanla bunları mukabele etmek değil, ama biz rakamları konuşturuyoruz. Diyoruz ki enerjide şu anda durum şu, mesela biz hanelere doğal gazı dörtte bir, elektriği ise yarı fiyatına veriyoruz. Bu kadar açık, net ama sen ne dersen de onlar hala ona inanmak istemiyorlar, inanmıyorlar. İnansanız da inanmasanız da rakamlar ortada, biz maliyetinin çok altında bunu veriyoruz ve hep sözümüz şu, biz vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz."
- Asgari ücret
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yarın başlayacak asgari ücret görüşmeleri hatırlatılarak nasıl bir fiyat düzenlemesi olacağının sorulması üzerine, bunun yarından önce açıklanmasının, başlayacak müzakerelerin ciddiyetini kaybettireceğini söyledi. Erdoğan, şöyle devam etti:
"Yarın müzakereler bir başlasın. Asgari ücret, bildiğiniz gibi devlet, işçi ve işveren kesimlerinden oluşan üçlü yapı içindeki bir komisyon tarafından belirleniyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu da ücretin belirlenmesinde, ülkenin sosyal ve ekonomik durumunu, ücretlere fiilen ödenen, özellikle ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını göz önünde bulundurarak tespit ediliyor. Bizler de tabii bakanımızla ve ilgili arkadaşlarımızla bu işin müzakerelerini yaptık."
Erdoğan, asgari ücret konusunda 2002'den beri önemli kazanımlar elde edildiğini belirterek, 2002 sonunda bekar ve çocuksuz bir işçinin eline geçen net asgari ücret 184 lira iken 2021'de bu tutarın 2 bin 825 lira olduğunu söyledi. Asgari ücretin 2002'den bugüne kadar nominal olarak 15,3 kat arttığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Yine aynı dönem için asgari ücretin reel oranı da yüzde 131 olarak gerçekleşti. Asgari ücretin reel değerinin artması, işçilerimizin satın alma gücünün arttığının da açık bir göstergesidir. Uluslararası verilere göre asgari ücretin, işçiye bulunduğu ülkede sağladığı satın alma gücüne bakıldığında, Avrupa ülkeleri ve Amerika'nın yer aldığı endekste 2002'de 14. sırada olan ülkemiz, 2021'de 10. sıraya ilerledi. İşçilerimizin satın alma güçlerini yükseltmeyi sürdüreceğiz. Dünya ülkeleri arasındaki yerimizi daha da ön sıralara inşallah taşıyacağız ve 2002'den bu yana alt gelir grupları başta olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin hayat şartlarını iyileştirmek için mücadele ettik, mücadele ediyoruz. İnşallah bu asgari ücret çalışmasında da işçimizi enflasyondan, fiyat artışlarının olumsuz etkilerinden koruyacağız. Çok daha hayırlı bir neticeyi inşallah alacağız."
Bir gazetecinin, "Mart 2003'te Başbakan olduğunuzda IMF programı uygulanıyordu Türkiye'de ve 2004'te asgari ücret verilirken IMF asgari ücretteki artışa karşı çıktığında siz asgari ücreti ilk kez ve en açık şekilde IMF'ye ve o günkü Türkiye'nin şartlarına rağmen etkili sayılabilecek miktarda artırmıştınız. Şimdi 2022 şartlarında sizden yine böyle bir babayiğitlik bekleniyor galiba." sözü üzerine Erdoğan gülerek, şunları söyledi:
"Yani bundan endişeniz var mı? Babayiğitlik bize yakışır. Evelallah, biz de babayiğitliğimizi inşallah şu anda gerek ilgili bakanım gerekse heyeti gerekse yine aynı şekilde çalışma arkadaşlarım, genel başkan yardımcılarım, milletvekillerimiz, hep birlikte geniş bir istişare yapmak suretiyle, sendika temsilcileriyle falan da yapılan görüşmeler neticesinde inşallah çok fazla uzatmadan kararımızı vereceğiz."
- Emekliler için yapılacak düzenlemeler
Emekliler için yeni dönemde bazı düzenlemeler gelip gelmeyeceğinin sorulması üzerine Erdoğan, emeklilerin her zaman öncelikleri arasında yer aldığını, bundan sonra da yine aynı şekilde olacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugüne kadar bütçe imkanları zorlanarak önemli iyileştirmeler yapıldığını, yapılmaya da devam ettiğini belirterek, şunları kaydetti:
"İktidarımızın ilk günlerinde emeklilere 75'er ve 100'er lira zam yaparak işe başladık yani emeklilerimizin ne kadar düşük ücret aldıklarını düşünün. Daha sonra emekliler için eziyet olan fiş toplama mecburiyeti vardı. Biz o zorunluluğu da kaldırdık. Vergi iadesi yerine emekli aylıklarına yüzde 4-5 ilave yaptık. 2012'de yıllardır beklenen İntibak Kanunu'nu çıkararak, bu kapsamda 1,8 milyon emeklinin aylığında artış oldu. Bunu da biz yaptık. Emekli olduktan sonra ticari faaliyet yürütenlerin aylıklarından kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi uygulamasını önce yüzde 15'ten yüzde 10'a indirdik, sonra da kaldırdık. Bu şekilde emekli aylıklarına yüzde 15 iyileştirme yapmış olduk."
Emeklilere, 2018'de Ramazan ve Kurban bayramlarında yılda iki bayram için 2 bin lira bayram ikramiyesi vermeye başladıklarını hatırlatan Erdoğan, 2021'de bu tutarın 2 bin 200 liraya yükseltildiğini, 2021'de toplam 25 milyar lira bayram ikramiyesi ödediklerini aktardı.
- 3600 ek gösterge düzenlemesi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, en düşük emekli aylığını önce bin liraya, 2020'de yaptıkları düzenlemeyle dosya bazında 1500 liraya çıkardıklarını anlatarak, şöyle konuştu:
"Aylıklara seyyanen ve oransal yapılan artışlarla emeklilerimize verilen bayram ikramiyeleriyle 2002 ve 2021 döneminde emekli aylıklarına reel olarak yüzde 44 ile yüzde 388 oranında artış sağlamış olduk. Ülkemizde 2002'de emekli sayımız 6 buçuk milyondu, 2021 ekim itibarıyla emeklilerimizin sayısı 13 buçuk milyona ulaştı. Emekli aylığı ödemelerinin gayri safi yurt içi hasılaya oranı 2002'de yüzde 4,6 iken 2021 yıl sonunda bu oranın yüzde 6,1 olacağı öngörülüyor.
Bunların yanında, söz verdiğimiz gibi 6. Dönem Toplu Sözleşme'de 3600 ek gösterge düzenlemesinin 2022 yılı sonuna kadar tamamlanmasını da kararlaştırdık. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte 3600 ek göstergeden faydalanacak öğretmen, polis, hemşire ve din görevlisi unvanlarında çalışanlarımızın ve emeklilerimizin haklarında iyileştirmeler yine sağlanacaktır. Ek gösterge düzenlemesine ilişkin teknik çalışmalarımız ve emeklilerimizin, çalışanlarımızın mali ve sosyal haklarını iyileştirmeye yönelik diğer çalışmalar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımızca kesintisiz şekilde sürdürülüyor. Bu konuda da kararlılığımız var. Bu kararlılığımızla birlikte emeklilerimiz de inşallah çok çok huzurlu bir ortama kavuşacaktır."
(Sürecek)