ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Nargile sigaradan daha az zararlı değil, tam aksine çok daha fazla zararı var ve bu zarardan da milletimizi kurtarmak için buna yönelik de bazı hazırlıklar yapıyoruz." dedi.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen "Dünya Tütünsüz Günü Gençlik Buluşması"nda konuştu.
Buluşmada söz alan milli dalışçı Şahika Ercümen, son yıllardaki dalışlarında sigara izmaritiyle çok karşılaştığını söyledi. Ercümen, bir izmaritin doğada en az 10 sene kaldığına dikkati çekerek, "Pek çok canlıya tabii ulaşıyor. Balıklarda kaplumbağalarda, deniz kuşlarında hepsinde hem izmaritler hem de onların yaydığı kimyasallar gözlemleniyor." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, "İzmaritleri balıklar da yiyor mu?" sorusuna Ercümen, "Maalesef yiyor. Büyük olanlar tüketirken, küçük olanlar da onun mikro plastiği ayrışımından etkileniyor ve denizlere sızan kimyasallardan bütün canlılar, su yüzeyindeki planktonlar dahil etkileniyor." yanıtını verdi.
Bu durumun üzücü olduğunu belirten Ercümen, "Hem bir astım hastası hem milli sporcu olarak sigaranın bizim sağlığımıza ve soluduğumuz havaya ne kadar etki ettiğini çok iyi biliyorum. Hatta nefessiz kalmanın ne demek olduğunu da çok iyi biliyorum. İklim krizine ve küresel ısınmaya etkilerinden dolayı da çok büyük üzüntü duyuyorum. Dilerim hep birlikte bu gidişata bir son verebiliriz ve acil eylem planlarıyla bunun önüne geçebiliriz." diye konuştu.
Ercümen, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dalışla ilgili bir sorusuna karşılık, "Evet Sayın Cumhurbaşkanı, 110 metre en derin dalışım ama önümüzdeki sene 100. yılımızda da 100 metrenin üzerinde dalışlar hedefliyorum." dedi.
Paralimpik milli yelkenci Miray Ulaş da uluslararası alanda Türkiye'ye madalya kazandıran ilk engelli yelkenci olduğunu dile getirerek, pasif içiciliğe maruz kaldığı bir dönemde alerjiden kaynaklı olarak rahatsızlandığını ve antrenmanlara katılamadığını söyledi.
Erdoğan'ın, "Şu anda paralimpik olarak bu sporu nasıl gerçekleştiriyorsun?" sorusu üzerine Ulaş, "Şu an Mersin'de teknelerimiz, milli takım kampları ve hazırlık kamplarıyla hazırlanıyoruz. En son İtalya'da Dünya Şampiyonası'nda dünya üçüncülüğü elde ettim. Bu sene dünya ve Avrupa Şampiyonluğu var. Ona hazırlanıyoruz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, "Bu işi nasıl başarıyorsunuz?" sorusuna ise Ulaş, "Her engelli kendi engeline göre tekneyi biraz dizayn ediyor, hakemlerin kararıyla tabii. Ben de o şekilde idare etmeye çalışıyorum." yanıtını verdi.
- "Elimizden geleni yapacağız"
Moleküler biyoloji ve genetik uzmanı Begüm Esra Aytan da plastik ve kağıt atıkların geri dönüşümü için yüzde 100 biyolojik enzimler ürettiğini belirterek, tütün atıklarının içinde bulunan plastik ve selüloz atıkların doğada çözünmeden uzun yıllar boyunca kalabildiğine işaret etti. Bunun da hem ekosisteme hem tarım arazilerine zarar verdiğini söyleyen Aytan, tütün endüstrisinin insan sağlığının yanında doğaya ve ekonomiye de çok büyük zararlar verdiğini ifade etti.
Aytan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, sigara kullanımının azaltılması amacıyla, insan sağlığı ve çevreyi koruma vizyonuyla verdiği emekler için gençler ve gelecek nesiller adına teşekkür etti.
Bunun üzerine Erdoğan, şunları söyledi:
"Bu konuda hani elektronik sigara filan bu tür şeyler söylüyorlar. Bunların hepsi aldatmaca. Hepsi nasıl para kazanırız, bunun yolları. Yani elektronik sigara denilen öbüründen daha farklı değil. Çok acımasız, aslında zarar vermeye devam ediyor, hem keseye hem vücuda. Ama bunlara tabii inşallah fırsat vermeyeceğiz, elimizden geleni yapacağız. Hele son zamanlarda bir de bu nargile olayı ortada. Nargile sigaradan daha az zararlı değil, tam aksine çok daha fazla zararı var ve bu zarardan da milletimizi kurtarmak için buna yönelik de bazı hazırlıklar yapıyoruz. Çünkü onu da başarmamız lazım."
Kısa mesafe sürat pateninde olimpiyatlara hak kazanan milli sporcu Furkan Akar, sigara şirketlerinin faaliyetlerinin her yıl 84 milyon ton karbondioksit salımına neden olduğuna dikkati çekerek, "Bu küresel ısınmayı körüklüyor. Sigara içmek asla spor ve çevrecilikle bağdaşmaz." diye konuştu.
Bunun üzerine Erdoğan, "Ona karşı mücadelemizi hep birlikte sürdüreceğiz. Hele hele arkadaşlarınızın içinde sigara içenleri bulduğunuz anda diyeceksin ki 'Gel, ben seni seviyorum ama şu sigarayı bırak.' Bu mücadeleyi böyle vereceğiz." dedi.
- "Biz, ancak birinci olduğumuzda seviniyoruz"
Katılımcı gençlerden proje uzmanı Gökhan Dinç, tütün kontrolü ve ulusal kalkınma alanlarında ulusal ve uluslararası projeler geliştirdiğini belirtti ve Türkiye'nin, Dünya Sağlık Örgütünün tütün kontrolü ilkelerini en iyi uygulayan ülkelerden biri olduğunu ifade etti.
Dinç'in elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin internetten satışı konusunda dijital denetimlerin artırılması, denetimlerde yasaya uymayan ve ceza alanlara uygulanan yaptırımların daha görünür kılınmasını talep etmesi üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Şu anda siz zaten gerekli olan duyuru ve talimatı ilgili olan yerlere vermiş durumdasınız." dedi.
Motosiklet yarışçısı Kenan Sofuoğlu'nun öğrencisi Toprak Razgatlıoğlu da 2021'de dünya şampiyonu olduğunu dile getirerek, tütün kullanımının insan vücuduna ne kadar zararlı olduğunu ve kesinlikle kullanılmaması gerektiğini söylemek için burada bulunduklarını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın son şampiyonluğun nerede olduğunu sorması üzerine Razgatlıoğlu, "Kenan abi bıraktıktan sonra bayrağı biz devraldık. En son Portekiz'de yarıştık, ikinci olduk. Haftaya İtalya'da yarışımız var. Biz, ancak birinci olduğumuzda seviniyoruz, ikinciliğe sevinemiyoruz. İnşallah, İtalya'da birincilik mücadelesi vereceğiz." dedi.
Can Öncü'nün de Kenan Sofuoğlu'nun koltuğunu devraldığını belirten Razgatlıoğlu, "Aynı takımda ve o da dünya şampiyonasında yarışıyor." diye konuştu. Erdoğan'ın "Şampiyonluk olacak, değil mi?" sorusuna motosiklet yarışçısı Can Öncü, "Olacak inşallah." cevabını verdi.
Tasarımcı Furkan Kasap, tütün endüstrisinin çizgi filmler üzerinden de gençleri ve çocukları etkisi altına almaya çalıştığına dikkati çekerek, "Şimdi metaverse teknolojilerinin popüler olduğu bu dönemde endüstri bu kanallar aracılığıyla gençlerimize havalı gözükme ve özgür olma kılıfı altında sigara kullanımını marifet gibi gösteriyor. Yapılan çalışmalarda sigaraya özendirme söz konusu oluyor. Bu alana ilgisi olan kardeşlerimizin, bu teknolojileri en iyi şekilde öğrenmeleri gerçek özgürlükleridir." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da "Elon Musk ile ilk görüşmemde diyeceğim ki sigara tüketimine karşı da şöyle biraz para harca. İsabetli olur değil mi? Değişik yerlere çok büyük paralar harcıyor, biraz da bununla mücadeleye harcarlarsa... Hele hele Amerika'dan başlayarak tüm dünyaya, bu işi çok daha çabuk başarırız. Dijital ile bu işin propagandası gerçekten işimizi zora sokuyor. Ne olursa olsun biz ülkemiz için gereği ne ise bunu yapacağız." dedi.
Gazi Üniversitesi Genç Yeşilay Topluluğu Başkanı Mualla Yıldırım, sahada ekip olarak bağımlılıkla mücadele için birçok etkinlik yaptıklarını söyledi.
Yıldırım'ın, hayata geçirilen çalışmalara daha fazla destek beklediklerini ifade etmesi üzerine Erdoğan, "İnşallah bu gayretleriniz on yıllar boyu gelecek nesil tarafından anılacaktır. Çok çok teşekkür ediyorum." diye konuştu.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi 3. sınıf öğrencisi olan, okulun voleybol takımında ve folklor ekibinde yer alan Sema Nur, "En Havalı Üniversite" sloganıyla başlattıkları "Dumansız Kampüs İnisiyatifi"ne ilişkin bilgi verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Nur'a voleybol takımına ilişkin sorular yöneltti ve tüm sporculara başarılar diledi.
- "Onların örnek olmasıyla başarıya gideceğiz"
Dünya Kadınlar Boks Şampiyonası'nda Kazak rakibi Alua Balkibekova'yı mağlup ederek dünya şampiyonu olan Ayşe Çağırır, gençlerin sigaradan korunması ve spora kazandırılmasına yönelik çalışmaları anlattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan Çağırır'ı kutladı.
İstanbul Cağaloğlu Anadolu Lisesi öğrencisi Emirhan Kurtuluş, yaklaşık 3 yıldır yapay zeka alanında bilimsel projeler yürüttüğünü, uluslararası bilimsel dergilerde makalelerinin yayınlandığını ve gelecek aralık ayında Nobel Ödül Töreni'ne davet edildiğini anlattı.
Kurtuluş, yurt dışında bir okuldan tam burslu olarak kabul aldığını, arzusunun eğitiminin ardından Türkiye'ye dönerek vatanına hizmet etmek olduğunu söyledi.
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencisi Bahadır Haytabey de Cumhurbaşkanı Erdoğan'a tütün kontrolü konusundaki liderliği dolayısıyla teşekkür etti. Haytabey, sigara vergilerine gelen zamlarla gençlerde ve yetişkinlerde sigara bırakma oranlarının arttığına dikkati çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bunun üzerine, "İnşallah, devamlı artırıyoruz, bundan dolayı da çok rahatsızlar. Yani hem suluda artırıyoruz hem sigarada filan artırıyoruz fakat hayret, yani aç sefil geziyor ama onu almaktan geri durmuyor, rakıyı ve birayı almaktan geri durmuyor 'Yeter ki alayım.' diyor. Ama bu dediklerin bizim için geçerli." ifadelerini kullandı.
Doktorların kendisine kızacaklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Biliyorum ne yazık ki onların da gerek sigara gerek alkol bağımlılığı beni ciddi manada rahatsız ediyor. İstisnalar kaideyi bozmaz o ayrı bir konu ama doktor dediğimiz zaman bana göre doktorların birinci derecede sigara içmemesi lazım, birinci derecede alkol almaması lazım. Onlar örnek olacak, onların örnek olmasıyla başarıya gideceğiz." diye konuştu.
Sivil Yaşam Derneği Başkanı Hakan Ekinci de sosyal yardım uzmanı olduğunu ve Türkiye'nin 22 şehrinde çalışmalar yaptıklarını belirterek, nargile ve nargile kafelere ilişkin bilgiler verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ekinci'nin sözleri üzerine, "Ama şimdi orada aldatmaca nasıl? Aromatik, onunla aldatıyorlar. Hani farklı koku var ya aromatikle aldatma yoluna gidiyorlar, o şekilde vatandaşı soyuyorlar. Siz bu mücadeleyi kararlı bir şekilde sürdürüyorsunuz." dedi.
Milli tekvandocu Meryem Elif İyin de başarılarını anlattıktan sonra sigaranın zararları ve bu konudaki mücadelesine ilişkin bilgiler verdi.
- "Bizi ciddi manada üzüyor"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, milli sporcunun sözleri üzerine şunları söyledi:
"Şimdi yaşam noktasında zararlı olduğunu biliyoruz, zararlı olduğunu bildiğimiz halde sigarasını da alkolünü de bunları alıyoruz. Hele hele bu işin ilmini yapanlar bizi ciddi manada üzüyor, bizim beklentimiz önce bu işin ilmini yapanlardan, yani doktorlarımızdan çok büyük bir seferberlik bekliyoruz. Onlar bu konuda büyük adımlar atmalı ve doktorlarımızın atacağı bu adımlarla beraber bu seferberliği yaygınlaştırmamız lazım. Kanser hastalarının sayısı istiyoruz ki daha da azalsın."
Çocuklardaki telefon bağımlığına da değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Şimdi bir de bakıyorsunuz 2-3 yaşında çocuklarda elinde telefon, bu telefonla beraber bırakmıyor annesi almaya çalışırsa annesinin üzerine gidiyor, bunun mücadelesini veren anneleri televizyonda zaman zaman görüyoruz. Neredeyse annesine o elindeki telefonu atacak kadar ileri giden çocuklar var. Bu bağımlılık da ciddi manada mücadele etmemiz gereken alanlardan biri haline geldi. Şu an Yeşilay bunun mücadelesini veriyor ama hepimiz ortak mücadelenin içine bu konuda girerek yani bakıyorsunuz Instagram'da falan filan 3-4 yaşlarında çocuklar bu işin yaşam mücadelesini veriyor. Elinden adeta bırakmıyor, kendini yerden yere vuruyor. İnşallah bu ortak mücadeleyi de ekranları başında bizleri izleyen tüm halkımız evlerinde ve ailelerinde vermek suretiyle çocuklarımızı bu bağımlılıktan kurtarma başarısını gösterirler, bu da temennimizdir."
(Bitti)