BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) - Kapsamlı Nükleer Denemelerin Yasaklanması Anlaşması Örgütü (CTBTO) Genel Sekreteri Dr. Robert Floyd, örgütün kurulduğundan bu yana gerçekleştirilen nükleer deneme sayısının bir düzineden az olduğunu söyledi.
New York'taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısına çevrim içi katılan Floyd, "Bu yıl, CTBT'nin imza töreninin 25'inci yıl dönümünü anıyoruz ve kutlayacağımız çok şey var. 1945 ile 1996 arasında 2 binden fazla nükleer test gerçekleştirilirken anlaşmanın imzaya açılmasından bu yana (1996-2022 arasında) 12'den daha az deneme yapıldı." dedi.
Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'nın (NPT) BM Genel Kurulu'nda gözden geçirilmesi kapsamında New York'ta bulunan CTBTO Genel Sekreteri, "Artık 100'den fazla ülkenin genel tartışmalardaki konuşmalarına bakıldığında, Kapsamlı Nükleer Test Yasağı Anlaşması CTBT'nin taraf devletlerin üzerinde anlaştığı bir alan olduğu açıktır." diye konuştu.
Floyd, CTBT anlaşmasının 186 devlet tarafından imzaladığını ve bunlardan 174'ü tarafından onayladığını belirterek, "CTBT neredeyse evrensel desteğe sahiptir. Bu, CTBT'nin ortaya koyduğu farktır." ifadesini kullandı.
CTBT'nin yıllarca NPT inceleme sürecinde önemli bir rol oynadığına değinen Robert Floyd, NPT'nin giriş kısmında açıkça nükleer testlere son verilmesi çağrısının yer aldığını ancak bu yalnızca CTBT'nin 1996'da imzaya açılmasıyla gerçekleşebildiğinin altını çizdi.
- CTBTO 300'den fazla aktif izleme sistemine sahip
Floyd, merkezi Viyana'da olan kuruluşun nükleer patlamaları tespit etmede etkili olduğu kanıtlanmış, son teknoloji ürünü bir doğrulama sistemine sahip olduğunu, 337 izleme tesisinin 300'den fazlasının şu anda çalışır durumda ve dünyanın her yerinden kesintisiz veri aktardığı bilgisini paylaştı.
Türkiye'nin de içinde bulunduğu üye ülkelerin, tsunami uyarı sistemleri ve diğer üniversite araştırmaları gibi sivil ve bilimsel uygulamalar için örgütün verilerini kullanabildiğini belirten Floyd, CTBT'nin nükleer enerjinin barışçıl kullanımlarına bir ölçüde katkıda bulunduğunu vurguladı.
Floyd ayrıca, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in 1 Ağustos'taki açıklamada kullandığı, "CTBT'ye tam olarak bağlı kalıncaya kadar, nükleer imhadan yalnızca bir yanlış anlama, bir yanlış hesaplama kadar uzaktayız." cümlesine yer verdi.