ÇANAKKALE (AA) - Yeni Zelanda Gaziler Bakanı Meka Whaitiri, Çanakkale Kara Savaşları'nın 107. yıl dönümü ve Anzak Günü'ne ilişkin "Bu yeri, burada savaşan herkes için bir anıt haline getiren, güvenli ve saygılı şekilde onları anmamızı destekleyen Türk hükümeti ve halkının cömertliğini tasdik etmek isterim." dedi.
Çanakkale Kara Savaşları'nın 107. yılı anma törenleri kapsamında Gelibolu Yarımadası'ndaki Anzak Koyu'nda geleneksel "Şafak Ayini" yapıldı.
Bakan Whaitiri, programda yaptığı konuşmada, "Gelibolu'nun Yeni Zelanda'nın tarihinde özel bir yeri var. Parlamentonun Maori kökenli bir üyesi olarak benim için de özellikle hususi bir yeri var." dedi.
Birinci Dünya Savaşı'nda Yeni Zelanda'dan Maori etnik kökenli 36 kişilik birliğin Gelibolu'ya gönderildiğini kaydeden Bakan Whaitiri, bu askerlerin savaşta hayatlarını kaybetmeleri üzerine Gelibolu'ya gömüldüğünü söyledi.
Whaitiri, Avustralya ve Yeni Zelandalılar için Gelibolu'da ölenlerin mezarlarına ne olduğunu bilmemenin bir trajedi olduğunu ifade eden, "(Gelibolu) Bu yeri, burada savaşan herkes için bir anıt haline getiren, güvenli ve saygılı şekilde onları anmamızı destekleyen Türk hükümeti ve halkının cömertliğini tasdik etmek isterim." diye konuştu.
Bugüne kadar yapılan çalışmalar sonucu Çanakkale'de Birinci Dünya Savaşı'nda ölen 2 bin 332 Yeni Zelandalı askerden 413'ünün mezarlarına kimlik bilgilerinin yazıldığını belirten Bakan Whaitiri, şunları söyledi:
"Her yıl güneş doğduğunda ve battığında onları hatırlayacağımıza söz veriyoruz. Bugün kişisel, ulusal ve uluslararası çapta da bunu yapacağız. Onların tamamını hatırlayacağız. Türkiye'nin, milliyetlerine bakmaksızın asil ve şerefli bir şekilde askerlerin hatırasına bakmaya devam etmesinden teselli buluyoruz."
Avustralya'nın Ankara Büyükelçisi Miles Armitage ise konuşmasında, Avustralyalıların 100 yılı aşkın süredir Birinci Dünya Savaşı'nda hayatını kaybedenleri andığını söyledi.
Avustralya'nın 1915'in nisan ve aralık ayları arasında 8 bin 700'den fazla askerini kaybettiğini kaydeden Büyükelçi Armitage, "Türk arkadaşlarımıza (Kovid-19 salgınından dolayı) çok zor geçen 2 yıldan sonra bu özel yerde anma törenlerinin devam etmesini mümkün kılmalarından dolayı teşekkür ediyoruz." diye konuştu.
- Anzaklar ve Anzak Günü
Anzak, Birinci Dünya Savaşı başlarında Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu (Australian and New Zealand Army Corps) kelimelerinin ilk harflerinin kısaltılmasıyla oluşuyor.
Anzaklar, 1915'te Çanakkale'de, daha sonra da Orta Doğu ve Avrupa'da müttefikleri adına savaştı. Anzak Günü ise Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerin 25 Nisan 1915'te Gelibolu'da karaya çıkışının yıl dönümü olarak anılıyor.