Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı yerli imkanlarla geliştirilen, insan klinik denemelerinin Faz-1 aşamasındaki virüs benzeri parçacıklara dayalı (VLP) aşısının ikinci dozunu yaptırdı.
Varank, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal ile Ankara Onkoloji Hastanesi'nde TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışmaları süren VLP temelli aşının insan denemelerinin Faz-1 aşamasında ikinci doz aşıyı oldu.
Aşı olduktan sonra yaptığı açıklamada Varank, platform çatısı altında geliştirilen VLP aşısının Faz-1, yani insan denemelerine geçildiğini anımsattı.
Varank, Başkan Mandal ile aşı denemelerinin 38 gönüllüsü arasında olduklarını belirterek, "İlk aşımızı yaptırdık, şimdi de ikinci dozu yaptırdık. Bu işlerde gönüllü olmak önemli. Biz vatandaşlarımızı teşvik etmek ve bilim insanlarımıza ne kadar güvendiğimizi göstermek için gönüllü olmuştuk. O çağrımız yerini buldu. Hem bize hem hastanemize hem de TÜBİTAK'a aşı çalışmasında gönüllü olmak isteyen yüzlerce vatandaşımız başvurdu." dedi.
Faz-2 çalışmasının 360 gönüllüyle yapılacağı bilgisini veren Varank, şu anda gönüllü sayısının dolduğunu bildirdi.
Varank, özellikle Faz-1 çalışmalarının aşının güvenliğini göstermek ve bağışıklıkla ilgili testler için yapıldığını vurgulayarak, bundan sonraki süreçlerin daha çok aşının etkinliğiyle ilgili olacağını ifade etti.
- "Başarılı olursa seri üretime hazır hale gelecek"
Aşının laboratuvar ortamında denenip, ispatlandığı gibi başarılı olması temennisinde bulunan Varank, "İnşallah aşımız başarılı olursa Faz-3 aşamasından sonra seri üretime hazır hale gelecek. Burada da özel sektörde bunu üretecek firmalarımızla halihazırda görüşüyoruz. Bize vurulan aşılar da GMP standartları dediğimiz standartlarda Nobel firmamızda üretilmiş aşı. İnşallah Faz-3 de başarıyla tamamlanır, bu aşıların etkinliği ispatlanır, biz de sene sonundan önce yerli aşımızı elde etmiş oluruz." diye konuştu.
Varank, son dönemde gündeme gelen aşıların patentine yönelik soru üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da bu yöndeki sözlerini anımsatarak, "Bilim insanlık yararına yapılır. Biz bütün çalışmalarımızı insanlık yararı için yapıyoruz. Tabii ki eğer aşımızı sene sonundan önce elde edebilirsek, bu aşımızı bütün insanlıkla paylaşmaya hazırız." ifadesini kullandı.
- "Hep birlikte mücadele etmemiz gerekir"
Kovid-19'un ülke ayırt etmediğine ve insanlığı tehdit ettiğine dikkati çeken Varank, şunları kaydetti:
"Bununla hep birlikte mücadele etmemiz gerekir. Biz de gerçekten açıkça bu fikrimizi söylüyoruz. Eğer aşımız geliştirilirse, sene sonundan önce üretilirse, biz aşımızı bütün insanlıkla paylaşmaya hazırız. Burada bir patent tartışması var. Böyle bir salgının olduğu dönemde patent tartışmalarının yapılmasını biz çok şık bulmuyoruz, hatta insanlıkla bağdaşmadığını düşünüyoruz."
Varank, TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformunda geliştirilen aşı ve ilaçların patent ve fikri mülkiyet haklarının devlete ait olduğuna dikkati çekerek, "Hocalarımız baştan 'Biz bu işi insanlık ve memleketimiz için yapıyoruz.' dediler." diye konuştu.
Geliştirilen aşıları insanlık yararına kullanmaya hazır olduklarını yineleyen Varank, sadece patent değil, aşı üretim süreçlerindeki bilgi birikimini de paylaşmaya hazır olduklarını vurguladı.
- "2 molekülde tüm süreçler tamamlandı"
Kovid-19'un tedavisine yönelik ilaç çalışmalarına da değinen Varank, ribavirin ve montelukast molekülleriyle ilgili tüm süreçlerin tamamlandığını, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna başvurduklarını bildirdi.
Bakan Varank, bu ilaç adaylarında faz çalışmalarına başlanacağını ve Kovid-19 geçirenlerin tedavisinde kullanılarak etkinliğinin test edileceğini anlattı.
Bu moleküllerin hastalığın tedavisinde etkin olduğunu düşündüklerini dile getiren Varank, "İnşallah Faz-2 çalışmalarında insanda da bunu göstermek istiyoruz. Böylece ülkemizden başarıyla bitirilmiş bir bilimsel çalışmayla bu moleküllerin etkisini de tüm dünyaya göstermiş olacağız." değerlendirmesinde bulundu.