Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ilde 307 bin 763 binanın incelendiğini ve bunlardan 41 bin 791'i için yıkık, acil yıkılacak veya ağır hasarlı tespiti yapıldığını bildirdi.
Bakan Kurum, Gaziantep AFAD'da kurulu Deprem Koordinasyon Merkezi'nde yaptığı açıklamada, biraz önce Kahramanmaraş'tan tüm Türkiye'yi mutlu eden bir haber aldıklarını, enkazdan bir kişinin canlı çıkarıldığını ve tedavi altına alındığını belirterek, arama kurtarma ekiplerinin aynı motivasyonla enkazlarda çalışmalarını sürdüreceklerini söyledi.
Kurum, şu an için Gaziantep'teki can kaybının 3 bin 729'a ulaştığını, arama kurtarma çalışmalarıyla enkazdan kurtarılan vatandaşların sayısının da 15 bin 10 olduğunu kaydetti.
AFAD'ın koordinasyonunda Gaziantep'te arama kurtarma ekipleri, güvenlik güçleri ve sivil toplum kuruluşlarının cansiperane çalışma yürüttüğünü anlatan Kurum, "Şu an 18 enkazımızda arama kurtarma çalışmalarını yürütüyoruz. 1306 enkazda arama kurtarma çalışmaları tamamlanmıştır." diye konuştu.
Kentte 23 bin personelle vatandaşların barınma ve gıda başta olmak üzere tüm ihtiyaçlarının giderilmesi için çalıştıklarını dile getiren Kurum, Gaziantep'te 159 ve 170 saat sonra enkazdan sağ çıkarılan vatandaşların herkese büyük bir moral olduğunu vurguladı.
Enkazdan canlı çıkarılan bir kişinin arama kurtarma ekiplerinin motivasyonunu katbekat artırdığının altını çizen Kurum, "Az önce Kahramanmaraş'ta da 185'inci saatte 10 yaşındaki Ayça kızımızın canlı bir şekilde kurtarılışını izledik. Emin olun buradaki herkes, enkaz altındaki sanki kendi yakınıymış gibi mutlu olduk. İnşallah tüm enkazlarımızda da aynı motivasyonla çalışmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Bakan Kurum, depremden etkilenen tüm vatandaşların barınma ihtiyaçlarının karşılanması için çalışmaları sürdürdüklerini, AFAD'ın koordinasyonunda eşya, taşınma ve kira yardımı başta olmak üzere maddi ve manevi tüm yardımlarla vatandaşların yanında olmaya devam edeceklerini söyledi.
"Cuma gününe kadar ilin tamamına doğal gaz vermeyi planlıyoruz"
İslahiye ve Nurdağı ilçe merkezlerinde konteyner kentler kurduklarını anlatan Kurum, "Konteyner kentlerde bugün sayımız 1626'ya ulaştı. Vatandaşlarımızdan talep alıyoruz; konteyner isteyene konteyner, istemiyorsa eğer kira yardımı alacaksa da kira yardımı yapmak suretiyle taleplerine göre de konteyner kentlerimizin kurulumuna devam ediyoruz. Merkezde ve ilçelerimizde 130 bin vatandaşımıza geçici barınma hizmeti veriyoruz. Büyükşehir, ilçe belediyelerimiz ve Kızılay'ımızla birlikte vatandaşlarımızın tüm ihtiyaçlarını giderme gayreti içerisindeyiz." dedi.
Depremlerin ardından Gaziantep'te kesintiye uğrayan altyapı çalışmalarıyla ilgili de bilgi veren Bakan Kurum, şöyle konuştu: "Köylerimizde elektrik ve su hasarlarının büyük bir kısmını giderdik. 4 köyümüz kaldı. Onlara da yarın vereceğiz. İslahiye'de 68, Nurdağı'nda da şu an itibarıyla 35 köye elektriğimizi veriyoruz. Sularımızı merkezde vermeye başladığımızı ifade etmiştim. Dolayısıyla altyapıyla ilgili hasarların da büyük bir kısmını giderdik. Gaziantep genelinde doğal gaz vermeye başladık. Şu an itibarıyla yerelin yüzde 25'ine doğal gazımızı verdik. Önceliğimiz hastanelerimiz, vatandaşlarımızın sosyal ihtiyaçlarını giderecekleri alanlara veriyoruz. Camilerimiz, hastanelerimiz, okullarımız, kamu kurum binaları ve ardından da konutlara vermeye başladık. Şu an için Gaziantep'te 21 bin bağımsız bölüme doğal gaz verilmiştir. Cuma gününe kadar ilin tamamına doğal gaz vermeyi planlıyoruz."
Hasar tespit çalışmaları
Depremden etkilenen 10 ildeki hasar tespit çalışmalarını 6 bin 500 personelle sürdürdüklerini ifade eden Kurum, "Şu ana kadar 10 ilde 307 bin 763 bina yani 1 milyon 586 bin 901 ev ve iş yerini inceledik. Bunlardan 41 bin 791 binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunu tespit ettik. Bu da yaklaşık olarak 190 bin 172 konut ve iş yerine denk geliyor yani 190 bin konutumuz ve iş yerimiz yıkılmış, ağır hasar almış durumda." dedi.
Gaziantep genelinde 10 bin 777 binadaki yaklaşık 24 bin 700 konut ve iş yerinin ağır hasarlı ve yıkık olduğunu tespit ettiklerini bildiren Kurum, yapılan tespitlerin günlük olarak e-Devlet üzerinden açıklandığını ve vatandaşların hasar tespitlerini görebileceklerini söyledi.
Vatandaşların, az hasarlı ve hasarsız binalara hasar tespitleri yapıldıysa girebileceğini dile getiren Kurum, şunları kaydetti: "Orta hasarlı evlerle ilgili güçlendirme yapılmadan bu evlere girilemez. Ağır hasarlı binalarımız zaten yıkılacak. Vatandaşlarımıza, AFAD'ın koordinasyonu dışında evinden eşya almaması noktasında bu uyarılarımızı bir kez daha yapmak istiyoruz. AFAD koordinasyonunda Valiliğimiz tarafından tüm kente ilişkin taşıma firmalarıyla birlikte görüşmek suretiyle binalardan eşya alınıp alınamayacağına ilişkin bir bilgilendirme yapacağız ve bu bilgilendirme çerçevesinde eşya alımına müsaade edeceğiz. Taşınmak isteyen vatandaşımız olursa eğer iletişim noktalarımıza başvururlarsa binalarından eşya alınıp alınamayacağına ilişkin durumu da net bir şekilde bildirmiş oluruz. Artçı depremler hala devam ediyor. Bu yüzden vatandaşlarımızın, hasar tespiti belli olmadan kesinlikle binalarına girmemeleri gerekiyor. Gaziantep genelinde hasar tespitlerinin büyük bir kısmını 3 gün içerisinde, tüm Türkiye'deki hasar tespitlerini de inşallah bir hafta içerisinde bitirmeyi planlıyoruz."
"Vatandaşlarımıza yeni, sağlam, güvenlikli konutlarının inşasını yapıp teslim edeceğiz"
Bakan Kurum, 10 ilde afet konutlarının yapılacağı alanlara ilişkin sahadaki çalışmaların da devam ettiğine dikkati çekerek, "Gerek zemin etüdü yapılması gerek yeni yapılacak yerlerin tespitini, şehrin ihtiyaçlarını da gözeterek çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Eş zamanlı olarak inşallah ay sonuna kadar tüm illerimizde de inşaat faaliyetlerini başlatacağız ve söz verdiğimiz şekliyle vatandaşlarımıza Cumhuriyet tarihinin en büyük afet dönüşümü olan konut seferberliğini yapıp, daha önceki konutları yapıp nasıl verdiysek, afetlerde nasıl vatandaşımızın yanında olduysak aynı anlayışla bu çalışmaları yapacağız ve vatandaşlarımıza yeni, sağlam, güvenlikli konutlarının inşasını yapıp teslim edeceğiz. Bugün nasıl hüzünlerine ortak olduysak o gün de inşallah mutluluklarına hep birlikte şahit olacağız." ifadelerini kullandı.
Kurum, yıkılan binaların büyük bir kısmının 1999 öncesi inşa edilen yapılar olduğuna dikkati çekerek, binaların büyük çoğunluğunun zeminden, zemin sıvılaşmasından ve mühendislik hizmetleri alınmamasından kaynaklı yıkıma uğradığını gördüklerini sözlerine ekledi.