Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için sağlıklı bir bağışıklık sistemine ihtiyacınız vardır. Bunun için de doğru şekilde beslenmeniz ve vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri düzenli şekilde almanız gerekir. Bu amaçla bağışıklık güçlendirici vitamin ve besinler tüketerek bağışıklığınıza destek olabilirsiniz. Ancak herkesin ihtiyaç duyduğu destek aynı değildir. Sizi çeşitli hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemini ve işleyiş şeklini kısacası vücudunuzu tanımak etkili bir savunmanın ilk adımıdır ¹.

Bağışıklık Sistemi Nedir?

Vücudunuzun savunma mekanizması olan bağışıklık ya da immün sistemi pek çok unsurdan oluşur. Karaciğer, dalak, lenf bezi gibi çeşitli organları da içeren bu savunma hattının en temel unsuru beyaz kan hücreleri olarak da adlandırılan akyuvarlardır. Akyuvarlar vücudunuza giren bakteri ve mikrop gibi hastalık yapıcı unsurları etkisiz hale getirmekle görevlidir ².

Bağışıklık sistemi doğuştan gelen ve kazanılan olmak üzere ikiye ayrılır. Doğal ya da doğuştan gelen bağışıklık, adından da anlaşılabileceği üzere kişiye doğumdan önce yani anne karnında geçer. Vücudun ilk savunma hattı olarak da adlandırılan doğal bağışıklığın oluşumunda genetik faktörler etkilidir ².

Edimsel veya sonradan kazanılan bağışıklık ise kişinin yaşamı boyunca karşılaştığı hastalık yapıcı organizmalar ve yaptırdığı aşılar aracılığıyla oluşur. Vücuda giren her zararlı mikroorganizmanın kaydı bağışıklık sistemi tarafından tutulur. Kayıtlı zararlılar yıllar sonra bile vücudunuza girse, bağışıklık sisteminiz onları hatırlar. Bu sayede ilk karşılaşmaya göre daha hızlı ve başarılı bir savunma yaparak sizi korur ².

Güçlü Bir Bağışıklığın Önemi

Hastalıklara karşı doğal bir savunma hattı olan bağışıklık sisteminin önemi tartışılmaz bir gerçektir. Her gün gözünüzle göremediğiniz pek çok virüs ve bakteri ile karşılaşırsınız. Bunların bir kısmı solunum ve temas yoluyla vücudunuza girer. Gün içinde yoğun bir şekilde zararlı organizma saldırısına uğramanıza rağmen her gün hasta olmazsınız. Bağışıklık sisteminiz ve buna bağlı olarak çalışan akyuvar hücreleri sizi mikroskobik düşmanlara karşı 7/24 korur ².
Bir aracın hareket etmek için enerjiye ihtiyacı olduğu gibi bağışıklık sisteminin de etkili şekilde çalışabilmesi için çeşitli vitamin ve minerallere ihtiyacı vardır. İhtiyaçları tam olarak karşılanmadığında bağışıklığınız ve dolayısıyla vücut savunmanız zayıflar. Bu da sizi hastalıklara karşı açık ve güçsüz hale getirir ².
Vücudunuzu savunmasız bırakmamak için doğru ve dengeli şekilde beslenmeniz önemlidir. Ancak çeşitli gıdalarla birlikte aldığınız vitamin ve mineral miktarı sizin için yeterli olmayabilir. Bu yüzden vitamin takviyelerine ihtiyaç duyabilirsiniz. Herkesin vitamin ve mineral ihtiyaçları aynı değildir ¹. Bu sebeple vitamin takviyeleri kullanmadan önce bir uzmana danışmanız faydalı olacaktır. Aksi halde ihtiyacınız olan vitamin ve mineralleri yeterli miktarda alamayabilirsiniz.

Bağışıklık Güçlendirici Vitamin ve Besinler

Evde olsanız bile gün boyunca farkında olmadan pek çok bakteri ve virüs ile temas edersiniz. Siz hissetmeseniz de bağışıklık sisteminde görevli olan akyuvarlar tarafından pek çok mikrop yok edilir. Bu yüzden sağlıklı kişileri hasta etmeyen virüsler bağışıklığı zayıf olan kişilerde hastalığa sebep olabilir ¹.

Bağışıklık sisteminizin durumu ve yeterince güçlü olup olmadığı anlamak için aşağıdaki soruları kendinize sorabilirsiniz ¹.

• Kilonuzla ilgili bir sorun yaşıyor musunuz?
• Stresli bir yaşam stiliniz mi var?
• Uyku düzensizliği yaşıyor musunuz?
• Sigara kullanıyor musunuz?
• Aşırı alkol tüketiyor musunuz?

Bu sorulardan bir kaçına “evet” cevabını veriyorsanız bağışıklık sisteminizin desteğe ihtiyacı olabilir. Güçlü bir bağışıklık için diyetinize doğal vitamin kaynağı olan besinleri ekleyebilirsiniz ¹.
Bağışıklık güçlendirici vitamin içeren besinlerin başında meyve ve sebzeler gelir. Bunlardan C vitamini açısından zengin olan turunçgillerin yeterince tüketilmesi önemlidir. Portakal, limon, mandalina, greyfurt meyveler aracılığıyla alabileceğiniz C vitamini vücutta depolanmaz bu yüzden yeterli miktarda ve günlük olarak alınmalıdır ¹.

Antienflamatuar ve antioksidatif özellikler gösteren zencefilden, bağışıklık sisteminizin güçlenmesine yardımcı olmak için faydalanabilirsiniz. Salatalarda çiğ, yemeklerde baharat ve çay olarak zencefili tüketebilirsiniz ¹.

Ağızda bıraktığı kokudan dolayı pek çok kişinin mesafeli durduğu sarımsağın hastalıkların önlenmesi ve iyileşmesi konusunda katkısı çoktur. Doğal antibiyotik olarak da adlandırılan sarımsağın içerisindeki sülfür, enfeksiyonlara karşı savaşma konusunda vücudunuza yardımcı olur ¹.

Siyah çay ve kahveye nazaran oldukça az miktarda kafein içeren yeşil çay, hem vücudunuza direnç sağlamada hem de kötü ağız kokusunu gidermede faydalıdır. Önemli bir antioksidan olan EGCG (epigallokateşin gallat) kaynağı olmasının yanı sıra içerisinde C vitamini, niasin, riboflavin, folik asit, potasyum, magnezyum ve flor da bulunur. Polifenoller açısından zengin olan yeşil çaydaki fenolik bileşikler de bağışıklığı güçlendirici etkiye sahiptir ¹.

Biber C vitamini açısından oldukça zengindir. Özellikle kırmızı biberler diğerlerine ve turunçgillere kıyaslara daha çok C vitamini içerir ¹.

Brokoli antioksidan, vitamin ve lif açısından zengin bir sebzedir. Bu yönüyle hem bağışıklık hem de sindirim sisteminin desteklenmesine yardımcı olur ¹.

Yalnızca sebze ve meyve tüketerek bağışıklık sistemini güçlendirmek oldukça zordur. Vücudunuzun ihtiyacı olan vitaminleri içeren gıdaların her birini dengeli ve rutin bir şekilde olarak tüketmeniz gerekir. Ancak yoğun iş temposu ve değişen mevsim koşullarında bu dengeyi kurmak her zaman mümkün değildir ¹.
Hastalıklara karşı güçlü bir vücut savunmasına sahip olmanın en zahmetsiz yolu bağışıklık güçlendirici vitamin takviyeleridir. İçeriğinde pek çok vitamin ve mineral barındıran multivitamin gıda takviyeleri güçlü bir bağışıklık için çok yönlü ve pratik fayda sağlar ¹.

Kaynakça

1. https://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/raporlar/T%C3%9CBA%20-%20Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F%C4%B1kl%C4%B1k,%20Beslenme%20ve%20Ya%C5%9Fam%20Tarz%C4%B1%20Raporu.pdf
2. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/128264/mod_resource/content/1/%C4%B0mm%C3%BCn%20Sistem%20Fizyolojisi.pdf