İSTANBUL (AA) - AHMED HATEM - Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) 2020 yılını rekor seviyeye ulaşan bir daralmayla kapatmasının ardından, 2021'de Kovid-19 kısıtlamaları ve petrol fiyatlarındaki düşüşün ekonomiye etkilerini "Expo 2020 Dubai" ve duyurulan uzun vadeli stratejik planla toparlamaya çalıştı.
İngilizlerin Basra Körfezi'nden çekilmesinin ardından 2 Aralık 1971'de kurulan BAE, 50. kuruluş yıl dönümü münasebetiyle toplamda 750 milyar dolarlık yatırımları çekecek 50 yıllık bir stratejik plan duyurdu.
Kovid-19 kısıtlamaları nedeniyle geçen yıl yüzde 5,8'lik "tarihi" bir daralma görülen BAE ekonomisi, bu yıl Expo 2020 Dubai faaliyetlerinin yanı sıra petrol fiyatlarındaki artış ve salgının etkilerini kaybetmesiyle yeniden bir canlanma sürecine girmiş oldu.
- Expo 2020 Dubai
Salgın nedeniyle geçen yıl yapılamayan Expo 2020 Dubai, bir yıl gecikmeli olarak Ekim 2021'de başladı ve 31 Mart 2022'ye kadar sürmesi planlanıyor.
Abu Dabi hükümeti, 6 ay sürecek Expo 2020 Dubai etkinlikleri kapsamında 25 milyondan fazla turistin ülkeyi ziyaret etmesini bekliyor.
BAE, en önemli uluslararası ekonomik faaliyetlerinden biri olan Expo 2020'ye ev sahipliği yapma hakkını 2013 yılında kazanmış ve o tarihten beri söz konusu etkinlik için çok büyük hazırlıklar yapmıştı. Ancak küresel salgın nedeniyle Expo 2020 zamanında yapılamadı.
Kovid-19 kısıtlamalarının başladığı günden bu yana dünyanın en büyük ticari ve ekonomik organizasyonu olarak açılışı gerçekleştirilen Expo 2020 Dubai, 170 yıllık expo etkinlikleri tarihinde ilk defa her ülkeyi tanıtan bir pavilyonu barındırma özelliğiyle öne çıktı.
BAE'nin resmi açıklamalarına göre, sıfırdan yaklaşık 600 futbol sahasını kapsayan 4 kilometrekarelik alana inşa edilen fuar alanı ve Expo 2020 Dubai için 7 milyar dolara yakın harcama yapıldı.
- BAE'nin yatırıma yönelik 50 yıllık planı
Abu Dabi yönetimi, ekonomik rekabet gücünü artırma ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi destekleme amacıyla 50 yıllık plan çerçevesinde eylül ayının ilk haftasında bir dizi proje açıkladı.
BAE'yi oluşturan Abu Dabi, Acman, Dubai, Fuceyre, Resül-Hayme, Şerce ve Ummül-Kayveyn emirliklerinin önceliklerini belirlemeyi hedefleyen söz konusu uzun vadeli plan, eğitim ortamını geliştirmenin yanı sıra ülkenin birçok alanda sergilediği uluslararası düzeydeki üstünlüğünü koruma hedefini de içeriyor.
BAE yönetimi, 2022 yılının başında 9 yılda 550 milyar dirhemlik (150 milyar dolar) yatırım çekme amacıyla bir uluslararası zirveye ev sahipliği yapmayı planlıyor.
Ülkeyi stratejik yeni bir yol ayrımına sokan 50 yıllık plan, aynı zamanda BAE'yi bölgesel olarak öne çıkaracağına dair unsurları da içeriyor.
BAE ekonomisi, işte bu plan doğrultusunda Kovid-19'un etkilerinin yanı sıra sert düşüşe geçen petrol gelirleri ve turizm ile havacılık alanlarındaki zararları gidermeye çalışıyor.
Eylülde açıklanan projelerden hemen bir hafta sonra özel sektörde 75 bin vatandaşı kapsayan 24 milyar dirhem (6,53 milyar dolar) değerinde yeni bir ekonomik paket açıklayan Abu Dabi hükümeti, bu pakette duyurduğu 13 projeyle vatandaşlara yönelik bir yıla varan eğitim programları ile 10 yıla kadar özel sektör çalışanlarının en az yüzde 10'unun ülke vatandaşı olması hedefini koydu.
Ülkenin rekabet gücünü artırmak ve yabancı yatırımcıları çekmek için açıkladığı ekonomik plan kapsamında vasıflı yabancı işçilere yönelik "Yeşil Vize" sistemini devreye alan BAE, bu sistemle nitelikli yabancıların yanı sıra yatırımcı ve notu yüksek diplomalıları da ülkeye çekmek istiyor.
- Kovid-19'a karşı "başarılı" aşılama süreci
Dünyayı saran Kovid-19'un yarattığı tehlike ve özellikle ekonomiye yönelik yıkıcı etkisinin farkında olan BAE yönetimi, ilk andan itibaren Ekim 2020'de aşı temini için girişimlerde bulundu.
Nitekim BAE, dünyada Kovid-19'a karşı aşıma sürecini başarıyla tamamlayan ülkeler arasında birinci sırada yer aldığından Dubai'deki turizm ve seyahat sektörleri hızlıca toparlanmaya başladı.
BAE, Kovid-19'a karşı tüm vatandaşlarına birinci dozu uygulayan ve halkın yüzde 90,18'ine de ikinci dozu yaptıran ülke olarak dünyada birinci sırada yer aldı.
- Dubai 2040 Kentsel Master Planı
Abu Dabi hükümeti, önümüzdeki 20 yıl boyunca Dubai Emirliği'nde sürdürülebilir kentsel kalkınma için "Dubai 2040 Kentsel Master Planı"nı duyurdu.
Toplum geliştirme faaliyetleri ve kent merkezine 5 bölgede yatırıma odaklanan planın, nüfus araştırmaları ve Dubai nüfusunun 2040 yılına kadar 5,8 milyona çıkması beklentilerine de hazırlık olması bekleniyor.
Dubai, 1960'dan 2020'ye kadar olan dönemde nüfusta yaklaşık 80 katlık bir artışa tanık oldu. 1960'da 40 bin olan nüfus, 2020'nin sonunda yaklaşık 3,3 milyona yükseldi.
Aynı dönemde kentsel ve yerleşim alanı da 170 kat artarak 3,2 kilometrekareden 1490 kilometrekareye çıktı.
"Dubai 2040 Kentsel Master Planı" aynı zamanda turizm ve rekreasyon faaliyetlerini geliştirmek için halk plajlarının uzunluğunu yüzde 400 artırmanın yanı sıra Dubai halkı ve ziyaretçiler için sağlıklı bir ortam sağlamaya yönelik yeşil ve rekreasyon alanları ile parkları ikiye katlamayı içeriyor.
- BAE ekonomisi 2020'yi rekor daralmayla kapattı
BAE ekonomisinin, Kavid-19 salgınının yansımaları, petrol fiyatlarındaki düşüş, turizm ve gayrimenkul gibi büyük sektörlere verdiği zarar nedeniyle 2020'de yüzde 5,8'lik rekor bir daralma yaşamasının ardından, 2021'de toparlanmaya başladı.
BAE Merkez Bankasının beklentilerine göre, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının Kovid-19'un yansımaları sonrası toparlanma ve petrol dışı ekonomideki büyümenin desteğiyle 2021 yılında yüzde 2,1 büyümesi beklenirken, ekonomik büyüme 2022'de de yüzde 4,2'lik bir artışla olumlu performans göstermeye devam edecek.
Resmi verilere göre, BAE'deki ekonomik faaliyetler 2021'in ikinci çeyreğinde toparlanmaya devam ederek büyüme neredeyse salgın öncesi seviyelere ulaştı.