Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BSYD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, ayçiçeği yağı ve aspir tohumu ithalatında gümrük vergisinin yıl sonuna kadar sıfırlayan Cumhurbaşkanı Kararı'yla ilgili, "İnşallah bu kararlar, sektöre biraz daha rahat nefes aldırabilir." dedi.
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren söz konusu kararı, AA muhabirine değerlendiren Büyükhelvacıgil, "Bu kararı bekliyorduk. Biraz gecikti aslında daha önce çıkmalıydı." diye konuştu.
Büyükhelvacıgil, bütün dünyada özellikle ayçiçeğinde 57-58 milyon ton civarında üretim yapıldığını dile getirerek, Türkiye'de bu yıl 1 milyon 650 bin tonla rekor düzeyde üretime imza atıldığını bildirdi.
Buna karşın yağ fiyatlarının "çok garip bir şekilde" yükseldiğine dikkati çeken Büyükhelvacıgil, gübre fiyatlarının da yüksekliğinden herkesin çok şikayetçi olduğunu ve devletin de bu konuyla ilgili çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.
Döviz kurundaki yükselişin de ürün ithalatının üzerinde etkili olacağının altını çizen Büyükhelvacıgil, şunları kaydetti:
"Piyasaya mal arzında problem var. Bunun çözülmesi lazım. Piyasaya yağlı tohum ayçiçeği akmıyor. İnşallah bu kararlar, sektöre biraz daha rahat nefes aldırabilir. Aspir tohumu da ayçiçeğine benzer bir üründür. Yenebilir, kullanılabilir faydalı ve güzel bir yağdır. Bu da Türkiye'de üretiliyor ancak miktarı az. Zamanında ürün deseninin çeşitlendirilmesiyle ilgili bu tohuma çok yatırım yapılmıştı ancak son zamanlarda üretim istediğimiz gibi değil. Bunun artırılması gerekiyor."
- Türkiye'de ayçiçeği üretiminde artış bekleniyor
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, 2021-2022 pazarlama yılında dünya ayçiçeği üretiminin 57 milyon ton ile rekor seviyede olması bekleniyor. Üretim artışının büyük kısmının Rusya, Ukrayna ve Avrupa Birliği ülkelerince gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Arjantin, Türkiye ve Moldova'da da üretimin artacağı tahmin ediliyor.
Bunun yanında ABD ve Çin'de ekim alanlarında azalmaya bağlı üretimin düşük olması, bu ülkelerin ihracatının düşmesi, ithalatının ise artması beklentisini oluşturuyor.
Toplam ayçiçeği üretimi, 2021 yılı TÜİK verilerine göre bir önceki yıla göre yüzde 14,7'lik artışla 2,37 milyon ton olarak açıklanmıştı.
Türkiye'de ayçiçeği üretiminin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Tekirdağ,
Konya, Edirne, Kırklareli ve Adana olurken, bu iller, toplam üretimin yüzde 68'ini karşılıyor.
- Destekler ayçiçeği ekim alanlarını artırdı
Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı yağlık ayçiçeği fark ödemesi desteği yüzde 25 artırılarak kilogram başına 40 kuruştan 50 kuruşa çıkarıldı.
Geçen yıl üretici fiyatlarındaki yükseliş ve Bakanlıkça destek miktarının artırılmış olması, bu yıl ayçiçeği ekiliş alanlarına olumlu yansıdı. Dolayısıyla hasat edilecek ürün miktarının geçen yıla göre önemli bir miktarda artacağı öngörülüyor.
Bakanlıkça yurt içi ve yurt dışı piyasalardaki fiyat değişimleri, stok yönetimi, hasat durumu yakından takip edilirken, üreticileri koruyacak ve tüketicileri kollayacak her türlü tedbir gerek görüldüğü zaman hızla alınıyor.