BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığı sona erdirmekte kararlı olduklarını belirterek, sürdürülebilir ve yenilenebilir yatırımları hızlandıracaklarını söyledi.
Von der Leyen, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Brüksel'de düzenlenen AB Sürdürülebilir Yatırım Zirvesi'nin açılışında çevirim içi konuşma yaptı.
Küresel ekonomik büyüme tahminlerinin zayıflamış olmasına rağmen bunun sürdürülebilir ekonomi inşa etme taahhüdünü değiştirmediğini anlatan von der Leyen, yeşil dönüşüme olan inancın daha da kuvvetli bir hal adlığını ifade etti. İklimin değişiminin hız kazandığına işaret eden von der Leyen, "Sürdürülebilir yatırımları hızlandırmalı ve kapsamlarını genişletmeliyiz." dedi.
Von der Leyen, Rusya'nın uluslararası düzeni bozmaya yönelik saldırısına rağmen, barışçıl, adil ve refah içinde bir gelecek için birlik içinde mücadele edilmesi gerektiğini anlattı.
-Öncelik enerji krizi
"Acil önceliğimiz, ekonomik ve sosyal bir krize neden olma riski taşıyan enerji kriziyle mücadele etmektir." diyen von der Leyen, fosil yakıtların hakim olduğu enerji sistemlerinin sürdürülemez olduğunu belirtti.
Von der Leyen, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla bu durumun da açık biçimde ortaya çıktığına işaret ederek, "(Rusya Devlet Başkanı) Putin, fosil yakıtları Avrupa'ya karşı bir silah olarak kullanıyor." yorumunu yaptı.
Avrupa'ya şantaj yapılamayacağını ve değerlerinden ödün vermeyeceklerini savunan von der Leyen, "Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığımızı sona erdirmekte kararlıyız." derken, bunun için enerji tedarikini çeşitlendireceklerini, tasarruf edeceklerini ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını hızlandıracaklarını vurguladı.
Avrupa'nın geçen yıl doğal gazının yüzde 41'ini Rusya'dan tedarik ettiğini anımsatan von der Leyen, bu oranının son dönemde yüzde 9'a kadar indiğini belirtti. Von der Leyen, gaz tedarikinde ABD ve Norveç gibi güvenilir ortaklara yöneldiklerini anımsatarak, doğal gaz depolarını yüzde 92'nin üzerinde doldurduklarını ve gaz tüketiminde yüzde 15 tasarrufa gittiklerini anımsattı.
Rusya'nın fosil yakıtlarına olan bağımlılığı azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımını hızlandırmak için bir yatırım destek programı da hazırladıklarına işaret eden von der Leyen, yenilenebilir enerjinin sadece iklim için değil bağımsızlık için de önemli olduğunu ifade etti.
Von der Leyen, "Düşük karbon ekonomiye tam geçiş için gereken altyapı ve teknolojiye yatırım yapıyoruz." diye konuştu.
- Rusya enerjiyi silah olarak kullanmak istiyor
Kanada Başbakanı Trudeau da, "Ukrayna'daki savaş bize Rusya'nın enerjiyi silah olarak kullanmak istediğini gösterdi." dedi.
"Putin, Avrupa ülkelerine gaz akışını kesintiye uğrattı ve arzı tamamen kesmekle tehdit ediyor." diyen Trudeau, bunun enerji arz güvenliği konusunun kritik önemini ortaya koyduğunu belirtti.
Trudeau, Avrupa'nın enerji krizinin sonuçlarını hissettiğini bildiklerini, Kanada'nın küresel enerji arzına katkıda bulunmaya yönelik adımlar attığını ifade etti.
Avrupa'nın yeşil dönüşümü hızlandırma hedefini paylaştıklarını vurgulayan Trudeau, Kanada'nın temiz teknoloji ve enerji konusunda iyi bir ortak olmasını sağlamak için Avrupa ülkeleriyle birlikte çalıştıklarını söyledi. Trudeau, sürdürülebilir yatırımlarda daha derin bir iş birliğinin temellerini attıklarını, çevreyi korumakta da kararlı olduklarını anlattı.
- Kışa enerji krizi damga vuracak
BM Genel Sekreteri Guterres ise Ukrayna'daki savaşın iklim konusunu arka plana itmemesi gerektiğini belirterek, "Şimdi, birçok ülke enerji krizinin damgasını vurduğu bir kışa doğru gidiyor." dedi.
BM 27. Taraflar Konferansı'na (COP27) bir hafta kaldığını anımsatan Guterres, "Gezegenimiz acı çekiyor. Pakistan, tahmin edilenin ötesinde bir sel felaketi ile sarsıldı. Avrupa, son 500 yılın en sıcak yazını yaşadı." ifadesini kullandı.
Guterres, fosil yakıtları artırmanın çözüm olmadığına işaret ederek, "Enerji güvenliğine, istikrarlı enerji fiyatlarına ve yaşanabilir bir gezegene giden tek yol, yenilenebilir enerji geçişini hızlandırmaktan geçiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Fosil yakıtlara desteğin kesilmesi ve yenilenebilir kaynaklara yatırımların 3 kat artırılması gerektiğini anlatan Guterres,"Gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir enerji için gerekli olan sermaye maliyetini düşürmeliyiz." diye konuştu.
Guterres , dünyanın finansal kaynaklardan yoksun olmadığını, gelişmiş ülkelerin bu alanda yılda 100 milyar doları harekete geçirmeleri gerektiğini söyledi.
AB'nin yükselen piyasa ekonomilerinin enerji dönüşümlerini desteklemekte bir köprü rolü oynaması gerektiğini belirten Guterres, uluslararası finans kurumlarının da daha fazla risk alması ve desteği artırması gerektiğini sözlerine ekledi.
- Temiz enerji vurgusu
ABD Hazine Bakanı Yellen ise, "Temiz enerjiye yapılan yatırımlar, küresel ekonomi için daha istikrarlı bir temel sağlar." ifadesini kullandı.
İklim değişikliğinin ekonomiler açısından da riskler ortaya koyduğuna işaret eden Yellen, iklim değişikliğinden kaynaklı sert hava şartlarının gıda güvenliğini de olumsuz etkilediğini anımsattı.
Yellen, Ukrayna'daki savaşın fosil yakıtlara olan bağımlığın devam etmesinin risklerini de ortaya koyduğunu vurgulayarak, ABD'nin Avrupa ve küresel enerji güvenliğini desteklemek için müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte çalıştığını söyledi.