BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AstraZeneca firmasının yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşılarının tedarikinde yaşanan gecikmeler hakkında, "Avrupa, dünyanın ilk Kovid-19 aşılarının geliştirilmesine katkı sağlamak için milyarlarca avro yatırım yaptı. Şimdi şirketler yükümlülüklerini yerine getirmeli ve aşıları yerine ulaştırmalı." dedi.
Von der Leyen, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) Davos çevrim içi toplantıları kapsamında yaptığı konuşmada, hem aşı üreticilerine hem de dijital alanda faaliyet gösteren firmalara uyarılarda bulundu.
AB ülkelerinde Kovid-19 aşısı üreten bütün şirketlerin üçüncü ülkelere aşı ihraç etmek istediklerinde bildirimde bulunmaları gerekecek bir sistem getireceklerine işaret eden Von der Leyen, "Aşı ihracatında şeffaflık mekanizması kuracağız." diye konuştu.
Von der Leyen, AB'nin Kovid-19'a karşı aşı geliştirilmesine yönelik araştırmalara ve üretim tesislerine mali katkı sağladığını hatırlatarak, "Avrupa, dünyanın ilk Kovid-19 aşılarının geliştirilmesine katkı sağlamak için milyarlarca avro yatırım yaptı. Şimdi şirketler yükümlülüklerini yerine getirmeli ve aşıları yerine ulaştırmalı." ifadesini kullandı.
-Dijital firmalara ikaz
Dijital dünyanın "karanlık yönlerine" karşı tedbirler alınması gerektiğini belirten Von der Leyen, demokrasi ve kurumların nefret söylemi, dezenformasyon, yalan haber ve tahriklerden korunması gerektiğini söyledi.
Von der Leyen, dijital alanda faaliyet gösteren şirketlerin güvenlik ve bilgilerin kalitesi üzerinde de etkileri olduğuna dikkati çekerek, "Büyük dijital şirketlerin bu muazzam gücünü sınırlamamız gerekiyor." diye konuştu.
Normal hayattaki değerlerin dijital alanlarda da geçerli olması gerektiğine işaret eden Von der Leyen, çevirim içi olmayan yerlerde yasa dışı olan faaliyetlerin çevrim içi mecralarda da yasa dışı olmasının önemini vurguladı.
Von der Leyen, "Platformların algoritmalarının nasıl çalıştığı konusunda şeffaf olmasını istiyoruz. Demokrasimiz üzerinde geniş çapta etkisi olan kararların yalnızca bilgisayar programları tarafından alınmasını kabul edemeyiz. İnternet şirketlerinin içeriği yayma, tanıtma ve kaldırma yöntemlerine ilişkin sorumluklarını açıkça belirtmek istiyoruz." ifadesini kullandı.
Sosyal medya platformu Twitter'ın Donald Trump'ın hesabını kapatmasını sakıncalı bulduğunu belirten Von der Leyen, "İfade özgürlüğüne böylesine ciddi bir müdahale yalnızca şirket kurallarına dayanarak yapılmamalı. Böylesine geniş kapsamlı kararların bir yasal çerçevesi olması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, dijital piyasalara yönelik kurallar getirilmesi konusunda AB'nin başlattığı süreçler olduğunu anımsatarak, bunlara ABD'nin de katılması gerektiğini, böylece kişisel verilerin korunması ve kritik dijital altyapının güvenliği gibi çeşitli alanlarda küresel kurallar belirleyebileceklerini anlattı.
- Aşı onayı için EMA'ya başvuru yapılmıştı
Oxford Üniversitesi'nin İngiliz İsveç ilaç firması AstraZeneca ile geliştirdiği aşı onayı için Avrupa İlaç Ajansı'na (EMA) başvuru yapılmıştı. Söz konusu aşının AB onayının ise bu hafta çıkması bekleniyor.
AB'de şu ana kadar onay alan BioNTech ve Pfizer ile Moderna tarafından geliştirilen aşılar, Aralık 2020'den beri halka yapılıyor.
AB Komisyonu, bugüne kadar aşı geliştiren şirketlerle üye ülkeler adına yaptığı 6 sözleşmeyle yaklaşık 2,3 milyar doz alabilecek konuma geldi.
AB, opsiyonlar dahil olmak üzere BioNTech-Pfizer ile 600 milyon, AstraZeneca ile 400 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Johnson and Johnson şirketiyle 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Moderna ile 160 milyon doz aşı almak için sözleşme imzaladı ancak AB ülkelerinde aşılamaların yavaş ilerlediği eleştirileri yapılıyor.
Komisyon, geçen hafta üye ülkelerindeki yetişkin nüfusun yüzde 70'inin 1 Haziran'a kadar aşılanması hedefi koymuştu.
Aşı teslimatlarında yaşanacak gecikmeler sonucunda hedefin yakalanamaması ihtimali yüksek görünüyor.