BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avustralya'nın Fransa'dan denizaltı alımını iptal ederek ABD ve İngiltere ile nükleer enerjili denizaltı anlaşması yapması konusunda kendilerine haber verilmediğini, bu tür olayların "AB'nin stratejik özerkliğine olan ihtiyacı" gösterdiğini söyledi.
Borrell, AB'nin İndo-Pasifik stratejisi hakkında düzenlediği basın toplantısında, Avustralya Başbakanı Scott Morrison'un Fransız Naval şirketinden 12 denizaltı alınması kararını iptal edip ABD ve İngiltere ile nükleer enerjili denizaltı inşa etme konusunda anlaştıkları yönündeki açıklamasını değerlendirdi.
"Bize danışılmadı, haberimiz yoktu. AB'nin güvenlik politikasından sorumlu yüksek temsilci olarak benim de bilgim olmadı." diyen Borrell, bu anlaşmanın bir gecede yapılamayacağını, hazırlıklarının uzun süredir devam etmiş olması gerektiğini belirtti.
Borrell, "Bize bilgi verilmemesinden üzüntü duyduk ama bize haber verileceği günler gelecek." diye konuştu.
Borrell, Afganistan'dan çekilme örneğinde olduğu gibi İndo-Pasifik bölgesindeki olası gelişmeleri kastederek "Bu olaylar bir kez daha bizim kendi özerkliğimizin olması gerektiğini göstermiştir." diye konuştu.
"Bu tür olaylar bence Avrupalıları uyandırmanın ve 'Siz artık inisiyatif almalısınız' demenin bir yolu." ifadesini kullanan Borrell, dünya genelinde koordineli bir mevcudiyet için AB ülkelerinin birlikte çalışması gerektiğini söyledi.
- "Avustralya AB'nin ortağıdır"
Borrell, Avustralya'nın İndo-Pasifik bölgesinde AB'nin bir ortağı olduğunu, Avustralya hükümetinin kararının "Fransa'yı ne kadar hayal kırıklığına uğrattığını anladıklarını" dile getirdi.
Avustralya ile ilişkileri geliştirmek istediklerini vurgulayan Borrell, "Bugünkü gibi münferit bir olaya karşı özel bir hareket geliştirmeyeceğiz. Avustralya ile ticaret anlaşmalarımız devam edecek ama tabii stratejik pusulamızla ilgili görüşmelerimizde bu tür olaylar gündeme gelecektir." dedi.
Borrell, Avustralya'nın denizaltı anlaşması kararından sonra AB'nin İngiltere ile savunma iş birliğine ihtiyaç duyup duymadığının sorulması üzerine de "İngiltere de isterse AB olarak iş birliğine hazır olduklarını" aktardı.
ABD, İngiltere ve Avustralya liderleri, dün AUKUS adı altında yeni bir güvenlik iş birliği kurulduğunu ve bu kapsamda ABD ile İngiltere'nin Avustralya ile nükleer enerjili denizaltı teknolojisini paylaşacağını duyurmuştu.
Anlaşmaya taraf üç ülkenin isimlerinin İngilizcedeki kısaltmasından oluşan "AUKUS" adlı yeni ortaklık anlaşması, aynı zamanda, Avustralya hükümetinin Fransız firmasıyla 2016 yılında imzaladığı ve 12 denizaltı yapılmasını öngören toplam 90 milyar dolarlık Fransız denizaltı projesinin sonunu getiriyor.
Avustralya'nın Adelaide kentinde yapılması planlanan projenin sona ermesine tepki gösteren Fransız Naval Grubu, Avustralya hükümetinin projeyi rafa kaldırmasıyla hayal kırıklığına uğradığını bildirmişti.